KRT5 Geni Nedir?

İçindekiler

KRT5 Geni: Keratin 5

Normal Fonksiyon

KRT5 geninin görevi keratin 5 proteininin sentezlenme talimatını vermektir. Keratin adı verilen madde, lif içeren ve deri, saç, tırnak gibi hücrelerin yapılarında bulunan sert bir proteindir. Keratin 5 proteini epidermisin keratinosit hücrelerinde sentezlenir.

Keratin 5 ve benzeri keratin 14 proteinleri ortaklaşa bir şekilde keratin ara filamentlerini oluşturur. Keratin ara filamentleri epidermisteki keratinositleri birbirine bağlar ve epidermisin derinin alt katmanlarına sıkı bir şekilde bağlanmasına yardımcı olur. Bu sayede ara filament ağları derinin güçlü ve esnek bir özellikte olmasını sağlar ve fiziksel streslerden zarar görmesini engeller.

Araştırmacılara göre keratin 5 melanin pigmentini taşıyan melanozomlara ulaşmak için melanosit denen pigment sentezleyen hücrelerle etkileşime girmektedir. Melanozomların keratinositlere yani epidermise taşınması sayesinde cilt renginin gelişimi sağlanmaktadır.

Genetik Değişiklikler ile İlişkili Sağlık Koşulları

Dowling – Degos Hastalığı

KRT5 geninde gerçekleşebilen en az 5 mutasyon bu hastalığa sebep olmaktadır. Bu hastalık vücut kıvrımlarında ve yüzde derin koyu ten rengi ve cilt anormallikleri görülmesine sebep olur. Hastalığa sebep olan mutasyonların çoğunda anormal boyutta küçük ve işlevi olmayan bir keratin 5 proteinin sentezlenmesi görülür ve bu sentezlenme başka bir protein sentezlenmesini engeller. Fonksiyonel keratin 5’in eksik olması keratin ara filamentleri oluşmasını bozar ve epidermisin yapısı değiştiği için çeşitli cilt anormallikleri meydana gelir. Ayrıca bu durum epidermisin gelişmesi için gerekli olan melanozomların taşınmasını bozabilir. Bu hastalığa sahip bireylerde pigmentasyon anormallikleri yaşandığı tahmin edilmektedir.

Epidermolizis Bülloza

Bu hastalığa sahip bireylerin cildi çok kırılgan ve kolayca kabaran bir yapıya sahiptir. Bu kişilerin KRT5 geninde 130’dan fazla sayıda mutasyon gerçekleştiği tespit edilmiştir ve bu mutasyonların geneli KRT5 sentezinde kullanılan aminoasitleri değiştirmektedir. Bu hastalığın en ciddi formu Dowling – Meara tipidir ve tip keratin ara filamentlerinin keratin 5 bölgesinin engellenmesinden kaynaklanmaktadır. Hastalığın daha hafif tipleri olan lokalize tip ve genelleştirilmiş tip formları sentezlenen proteinin daha az kritik olan bölgelerini etkilemektedir. Benekli pigmentasyonlu epidermolisiz bülloza formu ise belirlenmiş KRT5 mutasyonu ile ilgilidir. Bu mutasyon prolin amino asitini lösin aminoasiti ile değiştirir.

Bu hastalık aynı zamanda keratin 5 ve keratin 14 ortaklığını kesintiye uğratarak keratin ara filament ağının oluşumunu da engellemektedir. Hastalığın şiddetli tipi bu ortaklığı ciddi bir şekilde bozarken hafif tipleri daha az düzeyde bozmaktadır. Bu ağların bozulması keratinositlerin kırılgan ve yırtılmaya açık olmasının önünü açmaktadır. Dışarıdan uygulanabilecek herhangi bir fiziksel temas ile -kaşıma, sürtünme gibi- cilt parçalanabilir veya kabarcık oluşumu görülebilir.