Ceren Ayvaz
İçindekiler
Tanım
Tedaviniz kanserin midenizde nerede olduğuna ve yayılıp yayılmadığınıza göre yani kanserin evresine bağlı olarak sağlık ekibiniz tarafından size önerilecektir. Tedavi ayrıca yaşınıza, tıbbi geçmişinize, beslenme ihtiyaçlarınıza ve genel sağlık durumunuza da bağlı olacaktır.
Ameliyat genelde yayılmamış olan mide kanseri tedavisinin içindedir. Erken mide kanseri olan bazı hastalar için gereken tek tedavi endoskopik mukozal rezeksiyon olabilir.
Kanser yayılmışsa kemoterapi, hedefe yönelik tedavi, immünoterapi veya radyasyon önerilebilir.
Tedaviden Önce
- Sigarayı Bırakın: Sigara içiyorsanız tedaviden önce bırakmayı denemelisiniz. Sigara içerseniz tedaviye yanıt veremeyebilirsiniz. Doktorunuzdan destek isteyebilirsiniz.
- Bir Spor Programına Başlayın veya Devam Ettirin: Spor yapmak iyileşmeniz için gücünüzü toplamanızı sağlayacaktır. Sizin için doğru spor hangisi bunu doktorunuzla veya fizyoterapistinizle konuşun.
- Beslenmenizi Düzeltin: Mide kanseri olan kişiler genellikle çok kilo kaybeder ve yetersiz beslenebilir. Kilo kaybınızı yavaşlatmak adına diyetinizi değiştirmeniz, sıvı takviyeleri almanız veya beslenme tüpü almanız konusunda doktorunuz sizi diyetisyene yönlendirecektir. Bu, gücünüzü artırmanıza, yan etkileri azaltmanıza yardımcı olur ve tedavi daha iyi sonuç verebilir.
Endoskopik Mukozal Rezeksiyon Nedir?
Çok erken evre tümörlerin mide mukozasından endoskop ile çıkarılmasıdır. 2 tür endoskopik rezeksiyon vardır: Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR) ve endoskopik submukozal diseksiyon (ESD).
Bazı kişilerin tek ihtiyacı olan tedavi bu olabilir. Bu prosedürden sonra hastanede bir gece kalmanız gerekir. İşleme hazırlık ve iyileşme süreci endoskopiye benzer fakat kanama veya midede küçük bir yırtık (perforasyon) riski biraz daha yüksektir.
Ameliyat Nedir?
Ameliyatta amaç tüm mide kanserini çıkarırken midenin sağlıklı kısmını olabildiğince tutmaya çalışmaktır. Cerrah kanserin nüksetme riskini azaltmak adına kanserin etrafındaki bazı sağlıklı kısımları da çıkaracaktır.
Ameliyat genel anesteziyle yapılır. Farklı ameliyat türleri de yapılabilir: laparotomi (açık ameliyat) veya laparoskopik ameliyat (minimal invaziv veya anahtar deliği ameliyatı). Yapılacak ameliyat tipi kanserin midenizde nerede olduğuna bağlıdır.
Laparoskopik ameliyatta daha küçük bir yara izi olur. Bu da hastanede yatış ve iyileşme süresinin daha az ve hızlı olduğunu gösterir fakat bu ameliyat her durumda yapılamayabilir. Açık ameliyat birçok durumda daha iyi bir seçenektir.
Mide Ameliyatı Türleri Nelerdir?
- Subtotal veya Kısmi Gastrektomi: Tümör midenin alt kısmında olduğunda midenin sadece bir kısmı alınır ve midenin üst kısmı ve yemek borusu genelde yerinde kalır. Yakındaki yağ dokusu (omentum) ve lenf bezleri de alınır.
- Total Gastrektomi: Tümör midenin üst veya orta kısmındaysa tüm mide alınır. Yakındaki yağ dokusu, lenf bezleri ve gerekirse yakındaki organların parçaları da alınır. Cerrah yemek borusuyla ince bağırsağı tekrar birleştirir.
- Lenfadenektomi (Lenf Bezi Diseksiyonu): Tümör yakındaki lenf bezlerine sıçramış olabileceğinden, doktorunuz midenizin etrafındaki bazı lenf bezlerini de alacaktır. Bu işlem kanserin nüksetme riskini azaltır ve kanser evrelenmesinin daha doğru bir şekilde yapılmasını sağlar.
Mide Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Her ameliyat gibi bu ameliyatın da riskleri bulunmaktadır. Cerrah sizinle bu riskleri ve komplikasyonları hakkında konuşacaktır.
Bu riskler ve komplikasyonlar enfeksiyon, yakınlardaki organlarda hasar veya ince bağırsak ile yemek borusu veya mide arasındaki bağlantılarda sızıntı olabilir. Bazı kişilerin kalp atışları düzensizleşebilir fakat birkaç gün içinde geçer.
Herhangi bir yan etki için dikkatle izleneceksiniz.
Beslenme Tüpüne Sahip Olmak Nasıldır?
Ameliyattan önce veya sonra yeme-içme ile ilgili sorunların üstesinden gelmek ve ihtiyacınız olan besini almanıza yardımcı olacak bir besleme tüpüne ihtiyacınız olabilir. Tüm besinlerinizi bu tüpten alabilirsiniz ya da beslenmenizi desteklemek için kullanabilirsiniz.
Tedavi ekibiniz, tüpün temiz tutulması, sızıntı ve tıkanıklıkların önlenmesi ve tüpün ne zaman değiştirileceği konusunda size tüpün bakımını nasıl yapacağınızı gösterecektir. Doktorunuz artık gerekmediğinde besleme tüpünü çıkaracaktır.
Besleme tüpüne sahip olmak büyük bir farklılıktır ve çok fazla soru sorulması yaygındır. Besleme tüpüne alışmak zaman alır. Bilgi için bir diyetisyen veya hemşire ile görüşün.
Hedefe Yönelik Tedavi Nedir?
Hedefe yönelik tedavi tümörün büyümesini ve yayılmasını durdurmak için kanser hücrelerinin spesifik özelliklerine saldıran bir tür ilaç tedavisidir.
HER2 (insan epidermal büyüme faktörü reseptörü 2) tümörlerin büyümesine neden olan bir proteindir. HER2 pozitif ilerlemiş mide veya gastroözofageal bileşke kanseriniz varsa size trastuzumab isminde bir ilaç verilebilir. Bu ilaç HER2 pozitif kanser hücrelerini yok eder veya büyümelerini yavaşlatır. İlaç her üç haftada bir damla yoluyla kemoterapi ile verilir. Olası yan etkiler ateş ve mide bulantısıdır ve bazı insanlarda kalbin çalışma şekli etkilenir.
Ramucirumab adı verilen başka bir hedefe yönelik tedavi ilacı, büyümesini yavaşlatmak veya durdurmak için tümöre giden kan akışını azaltmayı amaçlar. Kemoterapiye yanıt vermeyen ileri mide veya gastro-özofagus bileşke kanseri tedavisi için onaylanmıştır. İlacın olası yan etkileri arasında mide krampları, ishal ve yüksek tansiyon bulunur.
İmmünoterapi Nedir?
Kontrol noktası inhibitörleri olarak bilinen immünoterapi ilaçları ile ileri evre mide kanserinin tedavisinde ileri gidilmiştir. İlaçlar kanserle savaşmak için vücudun kendi bağışıklık sistemini kullanır.
Bu ilaçlar yüksek düzeyde PD-L1 proteini içeren ileri evre mide kanseri olan kişilerde ilk tedavi olarak kemoterapi ile kullanım için onaylanmıştır. Kemoterapinin işe yaramadığı veya tümörün yüksek düzeyde MSI belirteci olduğu durumlarda da kullanılabilir.
Klinik Deneyler Nelerdir?
Klinik deneyler yoluyla mide kanserini tedavi etmek için yeni ilaçları kullanabilirsiniz. Doktorlar kullanılan yöntemlerden daha iyi olup olmadığını anlamak adına yeni veya değiştirilmiş tedaviler veya hastalığı teşhis etmenin yeni yöntemlerini test ederler.
Son gelişmeleri öğrenmek ve size uygun tedavileri öğrenmek için doktorunuzla konuşabilirsiniz.
Kemoterapi Nedir?
Kemoterapide kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini yavaşlatan ilaçlar kullanılır. Mide kanseri için:
- Ameliyattan Önce (Neoadjuvan Kemoterapi): Büyük tümörleri küçültmek ve kanser hücrelerinin olası yayılmasını ortadan kaldırmak için.
- Ameliyattan Sonra (Adjuvan Kemoterapi): Kanserin nüksetme riskini azaltmak için.
- Palyatif Tedavi Olarak: Kanseri kontrol etmek, yaşam kalitesini arttırmak ve sağkalım süresini uzatmak için.
Kemoterapi ilaçları genelde damar yoluyla verilir. İlaçlar ayrıca tedavi boyunca damarınızda kalan implante edilen bir tüple (PICC katateri) ya da oral yolla alınan tabletlerle de verilebilir.
Tedaviniz genelde ayakta olacaktır. Çoğu kişi birkaç seans boyunca ilaçları kombinasyon şeklinde alır ve seanslar arasında 2-3 haftalık dinlenme süreleri olur. Doktorunuz tedavinizin süresini size söyleyecektir.
Radyoterapi Nedir?
Bu tedavide kontrollü X-ışınları mesela odaklanmış X-ışınları, kanser hücrelerini öldürmek veya onlara zarar vermek için kullanılır. Mide kanserinde radyoterapi genelde ağrıyı, yutma zorluğunu veya kanamaları kontrol etmek adına kullanılır.
Genelde kısa bir seans olarak yapılır. Bazı durumlarda ameliyattan önce, sonra veya ameliyatın yapılamadığı durumlarda daha uzun bir süre verilebilir. Her tedavi yaklaşık 15 dakika sürer ve ağrılı değildir. Doktorunuz tedavi programınızı verecektir.
Olası yan etkiler arasında yorgunluk, bulantı, kusma, ishal ve iştahsızlık vardır.
Palyatif Tedavi Nedir?
Palyatif tedavi, hastalığı tedavi etmeye çalışmadan kanser semptomlarını kontrol ederek insanların yaşam kalitesini arttırmaya yardımcı olur. Birçok kişi palyatif tedavinin yaşamın sonundaki insanlar için olduğunu düşünür ancak ileri evre mide kanserinin herhangi bir aşamasında yararlı olabilir.
Size sunulan tedavi ihtiyaçlarınıza göre uyarlanacaktır ve ameliyat, stentleme, radyasyon tedavisi, kemoterapi veya diğer ilaçlar olabilir tedavide. Bu tedaviler ağrı, kanama ve mide bulantısı gibi semptomların kontrol edilmesini sağlayabilir. Ayrıca kanserin yayılmasını yavaşlatabilirler.
Palyatif tedavi, sağlık profesyonellerinden oluşan bir ekibin fiziksel, duygusal, kültürel, ruhsal ve sosyal ihtiyaçlarınızı karşılamaya çalıştıkları bir tedavidir. Ekip ayrıca aileleri ve bakıcıları da destekler.
Görsel Kaynak: https://www.cancer.gov/types/stomach/patient/stomach-treatment-pdq
Editör: Selin Su GÜNDÜZ