BSCL2 Geni Nedir?

İçindekiler

BSCL2 Geni: Yağ Damlacık Biyogenezi ile Bağlantılı Seipin

Normal Fonksiyon

BSCL2 geni, seipin isimli ve işi çok bilinmeyen bir proteinin yapımında rol alır. Seipinin mekanı, hücre içindeki endoplazmik retikulum (ER) zarındadır. ER henüz oluşmuş proteinleri düzenler; ayrıca yağ, protein ve diğer molekülleri özel bölgelerine (hücre içi veya dışında olması sorun değil) taşır.

BSCL2 geni vücuttaki doku ve hücrelerin iç kısımlarında özellikle de kas hareketlerini sağlayan sinir (motor) hücreleri ve beyinde etkili olarak çalışır. Bunlara ek olarak adipoz dokuların büyük bir bileşeni olan adipositlerde (yağ deposu hücreler) de söz sahibidir. Çalışmaların sonucundan anlaşıldığı üzere seipin proteini, adipositlerin gelişimi ve çalışmaları üzerinde büyük etkiye sahiptir. En çok da, yağ deposu hücrelerin yapıları olan yağ damlacıklarının gelişiminde mevcuttur.

Genetik Değişikliklerle İlişkili Sağlık Koşulları

Charcot- Marie- Diş Hastalığı

Charcot- Marie-Diş hastalığına ilişkin bilgilere MedlinePlus Genetics sayfasından ulaşabilirsiniz.

Konjenital Jeneralize Lipodistrofi

Konjenital jeneralize lipodistrofi tip 2 rahatsızlığı yaşayan kişilerde 25’ten fazla BSCL2 geni mutasyonuna rastlanmıştır. Bu hastalığın bir diğer adı ‘’Berardinelli-Seip konjenital lipodistrofisi‘’ dir. Bu ender rastlanan hastalık yağ dokuların topluca yok olması ve çok kaslı bir görünümle göze çarpmaktadır. Yağ dokusu eksikliği, kan dolaşımındaki trigliseritleri (hipertrigliseridemi) ve ‘diabetes mellitus’ olarak bilinen yüksek yağ seviyesini de kapsayan pek çok sağlık sorunu ile noktalanabilir. Bazı hastalarda bu tür bir durum ek olarak zayıf veya orta düzeyde zihinsel yeteneksizliğe de yol açabilir.

Bu rahatsızlığa neden olarak gösterebileceğimiz BSCL2 geni mutasyonları seipin proteinini etkisiz olarak üretebilir ya da bu proteini yapacak olan hücrelere mani olabilir. Seipin etkisiz hale geldiğinde adipositlerin olağan gelişimi ve çalışmaları baltalanır; buna yağ dokuda yağların toplanmasını önleyen yağ damlacıkları da dahildir. Konjenital jeneralize lipodistrofi tip 2’nin pek çok emaresinin temeli vücuttaki yağın kaybıdır. Beyindeki seipin etkisizliği, bu rahatsızlığın zihinsel engelliliğe sebep olabileceğinin izahında öncü olabilir.

Distal Kalıtsal Motor Nöropati Tip 5

Omurilikteki motor nöronlar üzerinde etkili olan ilerleyici bir rahatsızlıktır ve günümüze dek en az iki BSCL2 geni mutasyonu ile ilişkilendirilmiştir. Kas zayıflığı ile el ve ayak hareketlerinde bozulmalara sebep olur. Bu rahatsızlığa neden olan mutasyonların her biri, seipin proteinine ait bir amino asidi farklılaştırır. Örneğin, bir mutasyonda serin amino aside ile lösin amino asidi 90 konumunda yer değiştirir (‘Ser90Leu’ veya ‘S90L’). Bir başkasında asparagin ve serin amino asidi 88 konumunda yer değiştirir (‘Asn88Ser’ veya ‘N88S’).

Henüz BSCL2 geni mutasyonlarının distal kalıtsal motor nöropati tip 5’e nasıl yol açtığını bilmiyoruz. Bu genetik değişimler seipin protein yapısını değiştiriyor, böylece yanlış bir üç boyutlu şekle sokuyor. Araştırmaların ışığında biliyoruz ki yanlış şekle giren seipin proteinleri ER’da birikiyor. Bu durum kasları zayıflatıyor.

Silver Sendromu

N88S ve S90L olmak üzere en az iki farklı BSCL2 geni mutasyonu Silver sendromu ile ilişkilendirilmiştir. Bu rahatsızlık kaslarda zayıflık ve el ile ayaklarda olağan dışı kas sertliği (spastisite) ile kendini gösterir. Mutasyonlar nöronlarda depo edilmiş yanlış katlı seipin proteinlerinin sonucunda hücrelerin zarar görmesine ve ölmesine yol açar. Bu sendromun mağdurlarında spastisite ve kas zayıflığının temel sebebi, nöron kaybıdır.

BSCL2 genine ait aynı tür mutasyonların distal kalıtsal nöropati tip 5 veya farklı hastalarda Charcot- Marie- Diş sendromuna ve Silver sendromuna nasıl ve niçin sebebiyet verebileceği henüz muammadır. Ancak Silver sendromlu bireylerde kimi zaman diğer belirti ve şartlardan birine sahip aynı BSCL2 geni mutasyonunu taşıyan aile üyeleri bulunabilmektedir.