Klippel-Feil Sendromu

Tanım

Klippel-Feil sendromu esasında bir kemik rahatsızlığı olarak karakterize edilmiştir. Bu hastalıkta servikal omurlar anormal bir şekilde füzyon edilmiştir. Bu anormal füzyon doğumdan itibaren gözlemlenmektedir. Meydana gelen bu anormal omur füzyonunun üç adet belirgin özellik taşımaktadır. Bu özellikler kısa bir boyun, başın arkasında düşük bir saç çizgisinin ortaya çıkması ve boyunda sınırlı bir hareket aralığı olarak sayılmaktadır. Çoğu Klippel-Feil sendromlu bireyler bu özellikler bir veya ikisini muhakkak taşımaktadır. Diğer azınlık grup ise üçünü birden taşımaktadır.

Klippel-Feil sendromlu bireylerde, anormal omur füzyonları boyun ve sırtın normal hareket işleyişini sınırlamaktadır ve ayrıca kronik baş ağrılarına, boyun ve sırtta şiddetli kas ağrılarına neden olmaktadır. Kemik tutulumu olan bireylerde anormal omur füzyonundan etkilenmiş bireyler ile kıyaslandığı zaman daha az sorun vardır. Düşme veya araba kazası gibi omurga travması, kaynaşmış bölgedeki sorunları ağırlaştırmaktadır. Zamanla Klippel-Feil sendromlu bireyler boyundaki spinal stenoz olarak isimlendirilen omurilik kanalında daralma oluşabilir bu da omuriliği sıkıştırarak zarar vermektedir. Bu sendroma tutulmuş hastalarda anormal hisler ve istemsiz hareketler oluşabilmektedir. Hasta bireylerin kaynaşmış kemik bölgelerinde ağrılı bir eklem bozukluğu olan osteoartrit geliştirebilmektedirler veya servikal distoni olarak isimlendirilen boyun kaslarında ağrı yapan, istemsiz gerilme yaşayabilmektedirler. Kaynaşmış servikal kemiklere ilave olarak ise diğer omurlarda da anormallikler oluşma durumu söz konusudur. Birçok kişide omurların malformasyonuna bağlı olaraktan omurgada skolyoz vardır. Ayrıca Klippel-Feil sendromlu hastaların boyunlarının altındaki ek omurlarında da anormal omur füzyonu gözlemlenmektedir.

Klippel-Feil hastaları omurga anormallikleri dışında başka özellikler de sergilemektedirler. Örnek olarak bazı Klippel-Feil hastalarında göz anormallikleri, ağız çatısında yarık damak olarak isimlendirilen bir açıklık, anormal böbrekler veya üreme organları gibi genitoüriner problemler, kalp anormallikleri veya nefes alma sorunlarına neden olabilecek akciğer kusurları gibi sorunlardan oluşan özellikler sergilemektedirler. Hasta bireylerin kollarında ve bacaklarında orantısızlık söz konusudur yani uzuv eşitsizliği olarak bilinen bu durum sonucunda oluşan iskelet problemleri kalçaların ve dizlerin yanlış hizalanmasına neden olmaktadır. Hasta bireylerde sprengel deformitesi adı verilen bir durum gelişerek sırtta anormal derecede yüksekte oturmaktadırlar. Klippel-Feil hastaları nadiren de olsa yapısal beyin anormallikleri veya beyin-omurilik gelişimi esnasında doğumda ortaya çıkan bir anomali olan nöral tüp defekti geliştirmektedirler.

Bazı durumlarda Klippel-Feil sendromu, Wildervanck sendromu veya hemifacial mikrosomi gibi başka bir bozukluğun veya hastalığın bir özelliği olarak ortaya çıkmaktadır. Bu durumlarda, etkilenen bireyler hem Klippel-Feil sendromunun hem de ek bozukluğun belirti ve semptomlarına sahip olmaktadır.

Sıklık

Klippel-Feil sendromu hastalığının dünya genelinde yaygınlık oranına bakıldığı zaman 40.000-42.000 yenidoğan arasında 1 kişide gözlemlenmektedir. Dişiler erkeklere  göre daha fazla etkilenmektedir.

Nedenler

GDF6, GDF3 ya da MEOX1 geninde oluşan genetik kusurlar sonucu meydana gelen mutasyonlar Klippel-Feil sendromu hastalığına sebep olmaktadır. Bu genler uygun kemik gelişimi  için önem ihtiva etmektedir. GDF6 geni omurgalar da dahil olmak üzere kemik ve kıkırdak oluşumu ve gelişimi için gereklidir. GDF3 geninden sentezlenen protein molekülü kemik gelişiminde rol oynadığı rapor edilmiş fakat esas rolü net bir şekilde bilinmemektedir. Homeobox proteini MOX-1 olarak isimlendirilen MEOX1 geninden sentezlenen protein, erken gelişim sırasında omurları birbirinden ayırmaya başlayan süreci regüle etmektedir.

Klippel-Feil sendromundan sorumlu GDF6 ve GDF3 gen mutasyonları sentezledikleri proteinin miktarının azalmasına ve işlevinin azalmasına neden olmaktadır. MEOX1 gen mutasyonları homeobox proteini MOX-1’in tamamen eksikliğine neden olmaktadır. Her ne kadar bu genler ve ürünleri kemik gelişiminde rol oynasa bile birisinin eksikliği sonucunda omurların ayrılması meydana gelmektedir. Klippel-Feil sendromunda bu gen ve ürünlerinin birisinin eksikliğinde oluşan servikal omurların ayrılmasının nedeni henüz kesin bir şekilde bilinmemektedir.

Kalıtım Modeli

GDF6 ve GDF3 genlerinin gen mutasyonları sonucu gelişen Klippel-Feil sendromu otozomal dominant bir kalıtım modeli ile kalıtılmaktadır bu da her bir hücredeki değiştirilmiş genin bozukluğa tek başına neden olabileceği anlamına gelmektedir.

MEOX1 geninden kaynaklanan gen mutasyonları sonucu oluşan Klippel-Feil sendromu ise otozomal dominant kalıtım modeli ile kalıtılmaktadır. Otozomal resesif kalıtım modelinde her bir hücredeki genin kopyasının bozukluk için yeterli olabileceği bilinmektedir. Hastaların ebeveynleri taşıyıcılık göstermektedir fakat hastalığın belirti ve semptomlarını taşımamaktadırlar.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

• Servikal füzyon sendromu
• Servikal vertebral füzyonu
• Servikal vertebral füzyon sendromu
• Konjenital distrofi brevicollis
• Distrofi brevicollis doğuştan
• Servikal vertebra füzyonu
• KFS
• Klippel-Feil deformitesi
• Klippel-Feil dizisi
• Vertebral servikal füzyon sendromu

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/klippel-feil-syndrome/

Görsel Kaynak: https://radiopaedia.org/images/17153698?case_id=40862

Editör: Selin Su GÜNDÜZ