Sentronükleer Miyopati

İçindekiler

Tanım

Sentronükleer miyopati hareket için kullanılan iskelet kaslarının zayıflığı (miyopati) ve küçülmesi (atrofi) ile ilişkilendirilen bir durumdur. Sentronükleer miyopatinin şiddeti hastalar arasında değişiklik gösterebilir hatta aynı aile üyeleri arasında değişebilir.

Sentronükleer miyopatiye sahip kişilerde kas zayıflığı doğumdan erken yetişkinliğe olan süreçte herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir. Kas zayıflığı yavaşça zaman geçtikçe kötüleşir ve emekleme ve yürüme gibi motor becerilerin gelişimini geciktirebilir; egzersiz sırasında kas ağrısı; ve yürüme zorluğu. Bazı hastalar kas zayıflığı ve atrofisi şiddetliğinde tekerlekli sandalyeye ihtiyaç duyabilirler. Bazı nadir durumlarda, kas zayıflaması zamanla düzelebilir.

Sentronükleer miyopatiye sahip bazı kişilerde solunumda kullanılan kasların zayıflaması ilişkilendirilen, az şiddetliden şiddetliye solunum problemleri gözlemlenebilir. Bu hastalığa sahip kişilerde düşük göz kapağı (ptosis) ve göz hareketlerini kontrol eden kaslar dahil diğer yüz kaslarında da zayıflık görülebilir. Bu durumdaki kişilerde ayrıca ayak anormallikleri, ağız çatısında yüksek bir kemer (yüksek kemerli damak) ve omurganın anormal yan yana eğriliği (skolyoz) olabilir. Nadir olarak, sentronükleer miyopatiye sahip kişiler zayıflamış kalp kası (kardiyomiyopati), sinirsel fonksiyonlarda bozukluk (nöropati) veya zihinsel engel bulunur.

Sentronükleer miyopatinin önemli bir özelliği mikroskop altında da gözlemlenebilen kas hücrelerindeki çekirdeğin yer değiştirmesidir. Normal olarak, çubuk şeklindeki kas hücrelerinin kenarlarında bulunur fakat sentonükleer miyopatiye sahip kişilerde çekirdek bu hücrelerin merkezinde konumlanır. Çekirdeğin konumundaki değişikliğin kas hücrelerinin işlevini nasıl etkilediği bilinmemektedir.

Sıklık

Sentronükleer miyopati nadir görülen bir hastalıktır ve yaygınlığı bilinmemektedir.

Nedenler

Sentronükleer miyopati sıklıkla DNM2, BIN1, yada TTN genlerindeki mutasyondan kaynaklı ortaya çıkmaktadır. DNM2 ve BIN1 genlerinde üretilen proteinler maddeleri hücreye getiren süreç olan endositozda kullanılırlar. BIN1 geninde üretilen protein ek olarak kas liflerinin zarında bulunan enine tübüller (veya T tübülleri) olarak adlandırılan tüp benzeri yapıların oluşumunda rol oynar Bu tübüller, normal kas gerilmesi (kasılma) ve gevşemesi için gerekli elektriksel impulsların iletilmesine yardımcı olur. DNM2 de üretilen protein ayrıca kas lifinin yapısal çerçevesini oluşturan aktin iskeletini düzenler. DNM2 ve BIN1 gen mutasyonları normal olarak gerilip gevşeyemeyen anormal kas liflerine neden olur ve sonuç olarak kas zayıflığı ortaya çıkar.

TTN geni sarkomer olarak adlandırılan kas lif yapısının önemli bir bileşeni olan titin adlı proteinin üretimi için talimat verir. Sarkomerler kas kasılmasının temel bir birimidir; kas kasılması için gerekli olan mekanik gücü üreten proteinlerden yapılırlar. TTN gen mutasyonları kas liflerinde bulunan titinin aktivitesini azaltır veya değiştirir. Bu mutasyonları sentronükleer miyopatiye nasıl neden olduğu belirli değildir ancak değiştirilmiş proteinin sarkomerdeki diğer proteinlerle etkileşime girememesi, sarkomerin işlev bozukluğuna neden olabilir. Anormal sarkomerler kas liflerinin normal bir şekilde kasılması ve gevşemesini engeller ve kas zayıflığına neden olurlar.

Bu hastalığa sahip olan bazı insanlarda DNM2, BIN1 ve TTN genlerindeki tanımlanmış mutasyonlar saptanmaz. Bu bozukluk ile ilgili diğer genlerdeki mutasyonlar vakaların küçük bir kısımında bulunur. Şiddetli sentronükleer miyopati belirti ve semptomlarına sahip bazı erkekler de sentronükleer miyopatiye benzeyen genel olarak bozukluğun altipi olarak düşünülen ancak farklı genetik nedenlerden kaynaklanan X’e bağlı miyotübüler miyopatiye sahip olabilir. Sentronükleer miyopatiye sahip bazı kişilerde, hastalığın nedeni bilinmemektedir. Araştırmacılar sentronükleer miyopatiye neden olan ilave genleri araştırıyorlar.

Kalıtım Modeli

Sentronükleer miyopati DNM2 genindeki mutasyondan kaynaklandığında, her hücredeki değişmiş DNM2 genin bir kopyasının hastalığın ortaya çıkmasına yeterli olan otozomal baskın modelde aktarılır. Nadiren, otozomal baskın modelde aktarılan BIN1 gen mutasyonları sentronükleer miyopatiye neden olabilir.

TTN gen mutasyonlarından kaynaklanan sentronükleer miyopati ve BIN1 gen mutasyonlarından kaynaklanan çoğu vaka, her hücredeki genin iki kopyasınında mutasyonlu olduğu anlamına gelen otozomal çekinik modelde aktarılır. Bireyin otozomal resesif duruma sahip olan ebeveynlerin her biri mutasyonlu genin bir kopyasını taşır fakat genetik bozukluğun belirti ve semptomlarını göstermezler.

Sentronükleer miyopatinin bu genlerin neden olamadığı diğer vakalarında otozomal çekinik modelde aktarılır bazıları otozomal dominant bir model izlese de.