İlerlemiş Bağırsak Kanser Tedavisi Nasıldır?

Tanım

Bağırsak kanseri karaciğere, akciğere veya karın ve pelvisin astarına yayıldığında, bu ilerlemiş veya diğer adıyla metastatik (evre 4) bağırsak kanseri olarak bilinir. Kanseri kontrol etmek, büyümesini yavaşlatmak ve ağrı gibi semptomları yönetmek için kemoterapi, hedefe yönelik ilaç tedavileri, radyasyon tedavisi ve son çare olarak ameliyat opsiyonları mevcuttur.

İlerlemiş bağırsak kanseri için tedavi seçimi şunlara bağlıdır :

1. Sahip olduğunuz kanser türü
2. İkincil kanserlerin boyutu, sayısı ve vücutta bulundukları yerler
3. Halihazırda görmüş olduğunuz tedavi
4. Genel sağlığınız ve zindeliğiniz

İlaç Tedavileri

İlerlemiş bağırsak kanseri, çoğunlukla vücuttaki kanser hücrelerine ulaşan ilaçlarla tedavi edilir. Bu tedaviye sistemik tedavi denir ve kemoterapi, hedefe yönelik tedavi ve immünoterapiyi içerir.

Hedefe yönelik tedavi ilaçları, kemoterapi ilaçlarından farklı çalışır. Kemoterapi ilaçları hızla bölünen tüm hücreleri etkileyip kanserli hücreleri öldürürken, hedefe yönelik tedavi ilaçları ise hücre büyümesini bloke etmek için hücreler içindeki spesifik molekülleri etkiler.

Araştırmalar, bazı biyolojik tedavilerin standart kemoterapi tedavisine eklendiğinde ilerlemiş bağırsak kanseri olan kişilerin daha uzun yaşamalarına yardımcı olabileceğini göstermektedir. Aynı zamanda yaşam kalitesini de artırabilir.

Genellikle ilerlemiş bağırsak kanseri için kullanılan ana hedefli tedavi ilaçları şunlardır:

1. Bevacizumab: Bu ilaç, kanserin yeni kan hücreleri geliştirmesini ve büyümesini durdurur.
2. Cetuximab ve Panitumumab: Bu ilaçlar, epidermal büyüme faktörü reseptörleri (EGFR) olarak bilinen kanser hücrelerinin spesifik özelliklerini hedefler. Yalnızca normal bir “RAS” genine sahip kişiler için çalışırlar.
3. Encorafenib: Bu ilaç “BRAF“ geninde bir mutasyona sahip bir tür kolorektal kanseri tedavi etmek için kullanılır.

Sistemik tedavilere verilen yanıt için tarama ve kan testleri kullanılacaktır. Eğer çıkan sonuçlar kanser hücrelerinin küçülmekte olduğunu veya kontrol altına alındığını gösteriyorsa kemoterapi veya hedefe yönelik tedavi devam edecektir. Eğer kanser büyüyorsa tedavi durdurulur ve başka alternatif tedavi aşamasına geçilir.

Radyasyon Tedavisi

Radyasyon tedavisi, tümörün büyümesini kontrol etmek ve kanama gibi semptomları hafifletmek için kullanılabilir. Kanser kemiğe yayılmışsa veya pelviste bir kitle oluşturmuşsa, radyasyon tedavisi ağrıyı azaltabilir.

Tümör karaciğere yayılmışsa, kişiye özel radyasyon tedavisi önerilir. Seçenekler, seçici dahili radyasyon terapisini (SIRT) veya stereotaktik vücut radyasyon terapisini (SBRT) içerebilir.

İmmünoterapi

Kanserle savaşmak için vücudun kendi bağışıklık sistemini kulanır. İlerlemiş bağırsak kanseri için kullanılan bir ilaç türü olan Pembrolizumab ilacı damla (infüzyon) yoluyla doğrudan damar içine verilir ve tedavi 3 veya 6 haftada bir tekrarlanır. İlaca nasıl tepki vereceğinize göre kaç infüzyon olacağınız belirlenecektir.

Yan etkileri arasında döküntü, kaşıntılı cilt, ishal, karaciğer iltihabı, hormon değişiklikleri ve geçici artrit sayılabilir.

Kemoterapi

Kemoterapi ilaçları, kanser hücrelerinin büyümesini veya çoğalmasını yavaşlatır. Kemoterapiyi yuttuğunuz bir tablet veya enjeksiyon yoluyla alabilirsiniz.

Doktorların bağırsak kanserini tedavi etmek için yaygın olarak kullandıkları kemoterapi ilaçları şunları içerir:

1. Florourasil (5FV olarak da bilinir): Genellikle folinik asit adı verilen bir vitaminle birlikte verilir.
2. Kapesitabin: Meme kanseri, mide kanseri ve kolorektal kanseri tedavi etmek için kulllanılır.
3. Oksaliplatin: Damar içine enjeksiyon yolu ile verilir.
4. İrinotekan: Kolon kanserini tedavi etmek için kullanılır.

Kemoterapi, kanseri küçültmeyi ve ameliyat sırasında çıkarılmasını kolaylaştırmayı amaçlar. Ameliyat öncesi kemoterapiye neo-adjuvan kemoterapi denir. Bunu muhtemelen radyoterapi (kemoradyasyon) ile birlikte alacaksınız.

Kemoterapinin yan etkileri şunlardır :

• Yorgunluk
• Mide bulantısı ve kusma
• Saç kaybı
• Enfeksiyona karşı savunmasız olma
• İştah kaybı

Ameliyat

Bağırsak kanseri karaciğere veya akciğerlere yayılmışsa veya kanser bağırsaklarınızı tıkamış vaziyette ise ameliyat olmanız gerekecektir. Ameliyatla diğer etkilenen organların tamamı veya bir kısmı ile birlikte bağırsağın bazı kısımlarını çıkarma işlemi uygulanır. Bu işleme en blok rezeksiyon ismi verilir. Eğer kanser pelvisinizde ise ekzenterasyon denir.

Kanser karın zarına (periton) yayıldıysa, mümkün olduğu kadar çok tümörü çıkarmak için de ameliyat şart olabilir. Bu işlem peritonektomi veya sitoredüktif cerrahi olarak bilinir. Özel cerrahi tedaviler, karaciğere yayılmış bağırsak kanserini yok edebilir.

Termal Ablasyon

Termal ablasyon, kanser hücrelerini ve tümörleri buharlaştırmak (küçültmek ya da yok etmek amacıyla) için ısı, soğuk, mikrodalga ve elektrik akımlarını kullanan bir prosedür türüdür.

Eğer kanser ameliyatla çıkarılamıyorsa ve tek bir alanda az sayıda yere yayılmışsa termal ablasyon tercih edilen bir tedavi yöntemidir.

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/bowel_cancer/treatment_for_advanced_bowel_cancer.html

Görsel Kaynak: https://www.cancer.net/cancer-types/colorectal-cancer/medical-illustrations

Editör: Selin Su GÜNDÜZ