Nurgül Kılıç
Giriş
B12 vitamininin insanlar ve bağırsak bakterileri için önemli bir yeri vardır. DNA’nın aileden bir sonraki nesile geçtiğini bilsek de yapılan son araştırmalar, bağırsak bakterilerinin vitaminlerini almak için genleri “cinsel” yol ile aktardığını gösteriyor.
B12 vitamini yokluğunda pek çok canlı hücre türü faaliyet gösteremez. Bu yüzden, doğada canlılar B12 vitamini için rekabet ederler. Yeni yapılan UC Riverside çalışmasında, yararlı bağırsak mikroplarının bakteriyel seks denilen bir süreçle bu kaynağı birbirleriyle elde etme yeteneğini paylaştığını gösterir.
UCR mikrobiyoloğu ve çalışma lideri Patrick Degnan, “Süreç, bir hücrenin DNA’sının başka bir hücreye geçebileceği bir tüp oluşturmasını içeriyor.” yani “Sanki iki insan seks yapmış ve her birinin yavru döllerinin ikisinin de kızıl saçları olmuş gibi.” olarak belirtti.
Bilim insanları bu süreci organizmalar arasında “atlama genleri” olarak yani bilinenleri aktarma yeteneğini keşfetmişlerdir. Bugüne kadar, çalışılan çalışmalar pek çoğu insanların antibiyotik kullanıldığında bakteri hücrelerini canlı tutmaya yönelikti. Patrick Degnan,”Bu çalışma için heyecanlı olduklarını çünkü bu sürecin sadece antibiyotik direnci için değil mikroplar arasındaki yatay gen değişimi, B12 vitamini paylaşımı da dahil olmak üzere hayatta kalma yeteneklerini arttıran her şey için kullanılabilecek.” dedi. Bu çalışmaları, Cell Reports dergisinde yayınlanmıştır.
Degnan, meslektaşlarıyla birlikte yukarıdaki çalışmalarından önce B12‘yi, bağırsak mikrobiyal hücrelerine girmesinde sorumlu bir ışınlayıcıyı tanımadıkları bir proje üzerinde çalıştı. Daha sonra ise, atlama genlerini incelediler ve ne tür bilgiler aktardıklarını belirlemeye çalışırken Degnan B12 vitamini taşıyıcılarının kargo gibi çalıştığından şüphelendiler.
Şüphelendiklerini kanıtlamak için Degnan ve ekibi, B12’yi taşıdığını düşündükleri bakterileri karıştırdılar. Birlikte aynı ortamda olmaları, bakterilere, transferi kolaylaştıran seks hapı adı verilen bir tüp oluşturmalarını sağladı. Daha sonra, B12’yi taşıyamayan bakterilerin hepsinin hala hayatta kaldıklarını ve genleri B12 taşıma yeteneğine sahip olduğunu gözlemlediler. Bakterilerin tüm genomlarını inceleyerek ikinci bir deney yaptılar. Yapılan bu deneylerin sonucunda, Degan ve ekibi “Belirli bir organizmada, her biri farklı DNA bantları görebiliriz. B12 ışınlayıcılarının alıcıları, bir donörden aldıkları yeni DNA‘yı gösteren ekstra bir banda sahiptir.” dedi. Deney sadece test tüplerinde değil, farelerde de başarıyla sonuçlandığını belirtti.
Çalışmada kullanılan yararlı bağırsak bakterilerinin türü, insanın kalın bağırsaklarında da bulunan Bakterioidlerdir. Bakteroidler, karbonhidratları parçalayarak enerji açığa çıkarırlar. Dergan “Tatlı patatesler, fasulyeler, kepekli tahıllar ve sebzelerden sentezlenen büyük, uzun moleküller bu bakteriler ile parçalanarak enerji oluşturulur. ” dedi.
Bakterioidler, diğer bakterilerle birlikte bağırsaklarımıza patojenlerin istilasını engellemeye yardımcı olabilecek bir bariyer tabakası oluşturur. Örneğin, UC Riverside Da da ortak yazar Ansel Hsiao tarafından yapılan çalışmalarda, bazı insanların bağırsaklarında koleraya karşı daha dirençli hale getiren mikrop toplulukları olduğunu gözlenmiştir. Bu bakterilerin nasıl sağlıklı tutulacağını bulmak, insanlara faydalı olabilir.
Degnan, “Sağlıklı bir mikrobiyobuma sahip olmanın tek bir yolu yoktur, ancak genellikle çeşitli oksijensiz solunum yapabilen anaerobik bakteri topluluğuna sahip olmak sağlıklı bir şeydir ve yararlı etkileri olabilir.” dedi.
Kaynak: https://phys.org/news/2022-02-human-gut-bacteria-sex-vitamin.html
Görsel Kaynak: https://www.naturalproductsinsider.com/probiotics-prebiotics/microbiomes-palateprebiotics-la-carte
Editör: Ecem Bolat