Mezotelyoma Teşhisi Nasıl Konulmaktadır?

İçindekiler

Giriş

Mezotelyoma hastalığının tespiti zor olabilmektedir. Bunun sebebi semptomların diğer hastalıklarla benzer olmasıdır. Mezotelyoma hücreleri, diğer kanser hücre tiplerine ve hatta sağlıklı hücrelere de benzeyebilir.

Nefes darlığı ve ağrı gibi şikayetler ile başvurulan acil servis mezotelyoma teşhisi için başlangıçtır. Hasta daha önce asbeste maruz kalmışsa veya bu durumdan şüpheleniyorsa bu durumu doktora bildirmesi mezotelyoma teşhisinin konulması için önemlidir. Bazı durumlarda doktorlar testleri teşhis için yeterli bulmayabilir ve daha fazla teste ihtiyaç duyulabilir.

Görsel 1: Mezotelyoma Kanserinin Genel Gösterimi — **Görsel 1:** Mezotelyoma Kanserinin Genel Gösterimi

Genel Testler

Kan testleri ve röntgenler genel sağlık durumu hakkında bilgi verir.

Kan testi, genel sağlık durumu ile birlikte kan hücreleri, karaciğer ve böbreklerin çalışması hakkında doktora bilgi verir. Bu test tedavi için uygun olup olunmadığını tespit etmeye yardımcı olur. Mezotelyoma teşhisi için kan testi tek başına yeterli değildir. Fakat test sonuçları kanser hücreleri tarafından üretilen maddeleri gösterebilir.
Plevral mezotelyoma şüphesi bulunuyorsa akciğerlerde herhangi bir değişiklik, plevra kalınlaşması ve akciğerler ile göğüs duvarı arasındaki boşlukta sıvı olup olmadığını araştırmak için göğüs röntgeni çekilir. Peritoneal mezotelyoma için de röntgen çekilir ve peritonda sıvı ve kalınlaşma gibi farklılıklara bakılır.

CT Tarama

CT (bilgisayarlı tomografi) taraması ile X-ışınları ve bilgisayar ile vücudun herhangi bir bölgesine detaylı bir inceleme yapılmaktadır. Yapılan bu işlem ağrısızdır ve yaklaşık 30 dakika sürer. Taramadan önce hastaya bir iyot kontrast boyası verilir. Bu boya, tarama resimlerinin daha net olmasını sağlar.

CT taraması, göğüs veya karın bölgesindeki tümörlerin bulunduğu bölgeyi ve kalınlığını gösterir. Ayrıca tarama mezotelyomanın metastaz yapıp yapmadığını da göstermektedir.

Biyopsi

Mezotelyoma teşhisi için yapılan temel testlerden biri biyopsidir. Patologlar hücre değişikliklerine bakarak tümörlerin mezotelyoma olup olmadığını inceler. Mezotelyoma genellikle mikroskopta hücrelerin nasıl göründüğüne göre sınıflandırılır (vakaların %27’sinin sınıflandırılması yapılamamaktadır).

Mezotelyoma hücreleri üç ana tipe ayrılır:

Epitelioid (vakaların yaklaşık %70’i) hücreler normal mezotel hücrelerine benzemektedir.
Sarkomatoid (vakaların yaklaşık %10-15’i) hücrelerde değişiklik bulunur ve fibröz dokudan alınan hücrelere benzemektedir.
Karma veya bifazik (vakaların yaklaşık %10-15’i) epiteloid ve sarkomatoid hücrelerdir.

Diğer Testler

PET taraması – Kanser hücrelerinin daha parlak görünmesini sağlamak için damardan az miktarda radyoaktif glikoz solüsyonu enjekte edilerek yapılır.
Özel boyalar – Mezotelyoma teşhisini doğrulama konusunda yardımcı olmaktadır. Patolog bu özel boyaları kullanarak doku örneği üzerinde daha çok test yapar. Böylece mezotelyomayı diğer kanser türlerinden ayırmaya yardımcı olabilecek spesifik moleküller aranır.

Mezotelyomanın Evreleri

Kanserin evresi kanserin başladığı bölgeden metastaz yapıp yapmadığı, yaptıysa ne kadar yayıldığını anlamanın bir yoludur. Doktorlar, farklı mezotelyoma tiplerinin hangi evrelerde olduğunu belirlerken birtakım sistemler kullanır.

Plevral mezotelyomanın teşhisi için önerilen sistem uluslararası tümör-düğüm-metastaz (TNM) evre sistemidir. Peritoneal mezotelyoma çoğunlukla peritoneal kanser indeksi (PCI) kullanılarak evrelendirilir. PCI ne kadar yüksekse, kanser o kadar çok yayılmış demektir.

Mezotelyoma evreleri için ana test CT taramasıdır. CT taramasından sonra ilerlemiş bir hastalık gözlenirse başka bir CT taraması yapılmaz.

Ameliyat Öncesi Testler

Prognoz

Mezotelyoma kişiden kişiye farklılık göstermektedir. İleri bir evre teşhisi prognozu etkilemektedir. Teşhis konulduktan sonra mezotelyoma hızlı veya yavaş ilerleyebilir. Bazı insanlarda hastalığın yavaş ilerlemesi durumunda kişi birkaç yıl veya daha uzun süre yaşayabilir.

Doktor hasta ile prognozdan bahsederken birtakım faktörleri belirtir. Bu faktörler şunlardır:

Mezotelyoma hücre tipi
Evre
Hastanın gördüğü tedavi çeşidi
Kilo kaybı veya ağrı gibi semptomlar
Kan sayısı (normal kan hücresi seviyesi olan kişiler genellikle daha iyi bir prognoza sahiptir)
Genel sağlık durumu

Hastalığın hangi evrede olduğunu bilmek doktorun tedaviyi planmasında yardımcı olur. Ancak bu durum hastaların prognozunu belirlemek için her zaman işe yaramaz. Bunun sebebi mezotelyomanın ne kadar hızlı büyüyeceğini tahmin etmenin zor olmasıdır.

Genel olarak kanser ne kadar erken teşhis edilirse sonuç o kadar iyi olur. Kanser tedavi edilmesi zor bir bölgeye ilerlemişse öncelik semptomları hafifletmek ve hastanın yaşam kalitesini yükseltmek olacaktır.

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/mesothelioma/diagnosing-mesothelioma.html

Görsel Kaynak:

Editör: Ecem BOLAT