Cohen Sendromu

İçindekiler

Tanım

Cohen sendromu, vücutta birçok bölgeyi etkileyen ve gelişimde gecikmeye sebep olan, zihinsel yetersizliklere, kafa boyutunun küçülmesi (mikrosefali) ve zayıf kas tonusu (hipotoni) ile karakterize olmuş bir hastalıktır. Bu durumda yaygın olan diğer farklı özellikler de şunlardır; miyopluğun daha da kötüleşmesi (miyopi), gözün arka kısmında bulunan ışığa duyarlı dokunun bozulması(dejenerasyon) (retina distrofisi), normal bireylere göre aşırı derecede geniş eklem hareketleri (hipermobilite), ve herkesten farklı olarak ayırt edici yüz özellikleridir. Bu yüz özelliklerine göz atacak olursak; tipik olarak kalın saç ve kaşları, uzun kirpikleri, alışılmışın dışında göz şekilleri (aşağı çekik ve dalga şeklinde), şişmiş bir burun ucu, burun ve üst dudak (filtrum) arasında kalan pürüzsüz veya kısalmış alanı belirgin ve bariz şekilde içerir, ve belirgin bir şekilde üst merkezi dişlerde görülmektedir. Bahsettiğimiz son iki yüz özelliklerinin kombinasyonu açık ağız ile sonuçlanmaktadır.

Cohen sendromunun özellikleri bu hastalığa sahip bireyler arasında aşırı farklılıklar gözlenmektedir. Bu hastalığa sahip olan bazı kişilerde ek belirtiler ve semptomlar şu şekildedir; düşük seviyelerde izlenen beyaz kan hücreleri (nötropeni), aşırı arkadaşça bir davranış sergilerler ve geç çocukluk veya erken ergenlik döneminde gelişmiş obeziteyi içermektedir. Obezite meydana gelmeye başladığı zaman, kollar ve bacaklar ince kalır, fazla kilolar gövde tarafında birikmektedir (gövde obezitesi olarak adlandırılmaktadır). Bunlara ek olarak bu hastalığa sahip kişilerde dar el ve ayaklar ve ince parmaklar gözlenmektedir.

Sıklık

Cohen sendromunun kesin olarak insidansı belirlenememiştir. Muhtemelen daha fazla vaka teşhis edilememiştir.

Nedenler

VPS13B genindeki (COH1 geni de denmektedir) mutasyonlar Cohen sendromuna sebep olmaktadır. Bu genden üretilen protein, yeni üretilmiş proteinlerin işlevlerini yerlerine getirebilmeleri için değiştirilmiş bir hücre hücre yapısında olan golgi aygıtının bir parçası olmaktadır. Özellikle VPS13B proteini, şeker moleküllerinin proteinlere bağlanmasıyla oluşan glikozilasyon adı verilen bir modifikasyonda yer almaktadır. Ayrıca VPS13B proteinin hücrelerin içindeki proteinlerin sınıflandırılmasında ve taşınmasında rol oynadığı görülmektedir. VPS13B proteinin, sinir hücrelerinin (nöronlar) ve yağ hücrelerinin (adipositler) normal olarak büyümesinde ve gelişmesinde yer aldığı aynı zamanda vücuttaki yağlarında depolanmasında ve dağılımında rol oynadığı düşünülmektedir.

VPS13B genindeki çoğu mutasyonun, fonksiyonel olarak VPS13B proteinin üretilmesine engel olduğu gözlemlenmiştir. Bu konu üzerinde yapılan çalışmalarda, bu protein kaybının golgi aygıtının organizasyonun bozulduğunu ve glikozilasyonun bozulduğunu saptamışlardır. Tüm bunlara ek olarak, fonksiyonel VPS13B proteinin eksikliğinde veya hücresel değişikliklerin Cohen sendromu belirtileri ve semptomlarına nasıl yol açtığı bilinememektedir. Bu konu üzerinde araştırmacılar, mikrosefali, zihinsel engellilik ve retina distrofisinin altında nöron gelişimiyle ilgili sorunlar yarattığını ve Cohen sendromlu birinin anormal yağ depolanmasının gövdesel obeziteye yol açabileceğini düşünmektedir.

Kalıtım Modeli

Bu hastalık otozomal çekinik bir modelde kalıtılmaktadır. Bu da demek oluyor ki her hücredeki genin her iki kopyasının da mutasyona sahip olduğu anlamına gelmektedir.