in

Distal 18q Delesyon Sendromu

Distal 18q Delesyon Sendromu: Tanım, Sıklık, Nedenleri, Kalıtım Modeli ve Hastalığın Diğer İsimleri

İçindekiler

Tanım

Distal 18q Delesyon Sendromu, 18.kromozomun uzun kolunda (q) meydana gelen delesyon sonucu ortaya çıkan kromozomal anomali durumudur. Distal terimi, delesyona uğrayan fragmentin ya da parçanın kromozomun bir ucuna yakın olması anlamına gelmektedir. Distal 18q Delesyon Sendromu’ndan etkilenen bireyler, kendi aralarında çeşitli belirti ve semptom gösterebilmektedirler.

Belirti ve semptomlar arasında genellikle, büyüme hormonlarından kaynaklanan boy kısalığı, Hipotoni, Aural Stenoz ve Aural Atrezi, kulak kanallarından kaynaklanan işitme kaybı ve ayak anormallikleri örnek olarak da yavru ayaklar veya düşük tabanlı ayaklar gösterilmektedir. Görme problemleri, göz hareketinde meydana gelen sorunlar, yarık damak, Hipotiroidizm, Konjenital Kalp problemleri, böbrek problemleri ve cilt sorunları da semptomlar arasında yerlerini almaktadırlar. Distal 18q Delesyon Sendromu’ndan muzdarip kişilerin morfolojileri çoğu zaman derin gözler, orta yüz hipoplazisi, geniş ağız ve belirgin kulaklar gibi hafif yüz farklılıkları şeklindedir. Bu morfolojik özellikler, ayrıntılı tıbbi bir değerlendirme yapılmadan fark edilmemektedir.

Distal 18q Delesyon Sendromu, Sinir Sistemi‘nin işleyişini de etkilemektedir. Bozukluk, Demiyelinizasyon’a neden olmaktadır. Sinir Sistemi hücrelerini izole eden ve koruyan yapılar, miyelinlerdir. Miyelinler, Miyelinizasyon süreci ile oluşmaktadır. Miyelinizasyon işlemi, doğumdan önce başlamaktadır ve yetişkinliğe kadar devam etmektedir. Distal 18q Delesyon Sendromlu bireylerin Miyelinizasyon işlemleri, normalinden daha yavaş gerçekleşmektedir ve normal yetişkin bireylerin miyelin miktarına ulaşamamaktadırlar.

Nörolojik problemler ile ilişkisi olan bu sendromun ne seviyede Demiyelinizasyon ile ilişkisi olduğu net bir şekilde bilinmemektedir. Bu sorunlar, hafiften şiddetliye kadar değişebilen gecikmiş gelişim, öğrenme güçlükleri ve zihinsel engellilik, nöbetler, hiperaktivite, anksiyete, sinirlilik ve depresyon gibi duygu bozuklukları gibi Otizm Spektrum Bozukluğu‘nun iletişimi ve sosyal etkileşimi etkileyen özellikleri de içermektedir. Bazı hastalıktan muzdarip bireylerde Mikrosefali gözlemlenmektedir.

Sıklık

Distal 18q Delesyon Sendromu, dünya çapında her 55.000 yenidoğan bireyler arasında görülmektedir. Delesyonlar, 18.kromozomun q kolunun distal bölgesinde meydana geldiği için Distal 18q Delesyon Sendromu ismini almaktadır.

Nedenler

Distal 18q Delesyon Sendromu’na, 18q21 bölgesinde genetik materyalinin delesyonuna yani silinmesine neden olmaktadır. Delesyonun boyutu ve başladığı yer, sendromdan etkilenmiş bireyler arasında farklılık göstermektedir. Sendroma ait belirti ve semptomların çoğu, 18.kromozomda meydana gelen Poligenik yani çoklu gen kaybı ile ilişkilidir.

Sendroma ait spesifik özellikler, belirli genlerin kaybından dolayı meydana geldiği düşünülmektedir. Bu kromozomda ihtiva olan TCF4 geni, Distal 18q Delesyon Sendromu’nun belirti ve semptomlarının yanında Pitt-Hopkins Sendromu olarak da bilinen ve ciddi zihinsel engellilik ve solunum sorunları gibi karakterize olan hastalığın belirti ve semptomları ile de ilişkilendirilmiştir.

Kalıtım Modeli

Distal 18q Delesyon Sendromu, otozomal dominant kalıtım modeline sahiptir. Bu durum da kromozom 18 üzerinde silinen bir genin tek bir kopyası, sendrom için yeterli olmaktadır.

Distal 18q Delesyon Sendromu taşıyan bireylerin çoğunda, meydana gelen kromozom 18 üzerindeki delesyon de novo (yeni) ve kalıtsallık taşımamaktadır. Kromozom 18 üzerindeki bu delesyonlar, genellikle üreme hücreleri oluşurken ya da erken fetal gelişim sırasında rastgele bir şekilde meydana gelmektedir. Sendromlu bireylerin aile öyküsüne bakıldığı zaman genellikle, bu hastalıktan etkilenen birey gözlemlenmemektedir.

Bazı durumlarda ise ebeveynler, sendroma ait belirti ve semptom göstererek kalıtsallık taşımaktadır. Bu durum, esasında dengeli translokasyon olarak bilinen hiç bir genetik materyalin delesyona uğramadığı ya da herhangi bir şekilde duplikasyona uğramadığı, etkilenmemiş bir ebeveynden de kalıtsal olabilmektedir. Dengeli translokasyona sahip ebeveynlerde, sendroma ait bir semptom taşımazlar ancak gelecek kuşaklara aktarıldığı zaman dengesizlik etkisi oluşturacağı için belirti ve semptomlar gözlenmeye başlar. Dengesiz translokasyonlu ebeveynlerinden kalıtsal olarak alan çocukların kromozom 18 üzerinde fazladan ya da delesyona uğramış genetik materyallerinden dolayı, Distal 18q Delesyon Sendromlu olabilirler.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

  • 18q Delesyon Sendromu
  • 18q Sendromu
  • Kromozom 18 Uzun Kol Delesyon Sendromu
  • Kromozom 18q Delesyon Sendromu
  • Kromozom 18q Monozomi
  • Kromozom 18q Sendromu
  • Del (18q) Sendromu
  • Monozomi 18q

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/distal-18q-deletion-syndrome/ 

Görsel Kaynak: https://sph.cuny.edu/life-at-sph/news/2018/09/24/telomere-length-in-african-american-youth/

Editör: Elif Berfin KORGAN

Ne düşünüyorsunuz?

7 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir