Sultan SÜCÜ Tanım
Solungaçlar, balıkların su altında nefes almasına olanak sağlayan dokulardır. Ne yazık ki, balığın yaşadığı su ortamı yeterince korunmazsa solungaçlarda bazı sorunlar oluşabilir. Bu sorunları genel olarak üç başlıkta inceleyebiliriz. Bunlar; gaz kabarcığı sorunu, karbondioksit ve hidrojen sülfür toksisitesidir.
Belirtiler ve Nedenler
Gaz kabarcığı sorunu genel olarak soğuk olan sistemlerde görülür. Akvaryumda ya da fanusta bulunan su normalden fazla miktarda azot, argon ya da karbondioksit gibi çözünmüş gaz bulundurduğunda balıkta gaz kabarcığı problemi oluşabilir. Bu durum su çok hızlı ısıtıldığında ya da yanlış pompalama sonucu su ile birlikte hava kabarcığı çekildiğinde oluşur. Ayrıca balık havuzlarında kontrolsüz büyüyen algler de buna sebep olabilirler.
Gaz kabarcığı sorunundan etkilenen balıkların göz, yüzgeç ve solungaç bölgelerinde küçük gaz baloncukları oluştuğu gözlemlenir. Daha sonrasında, suda bulunan fazla gazı kuvvet uygulayarak ve sorunlu ekipmanları tamir ederek bu durumu düzeltebiliriz.
Karbondioksit toksisitesi, sudaki karbondioksit konsantrasyonu 20 mg/L’nin üstüne çıktığı zaman meydana gelir. Ayrıca konsantrasyon artışıyla birlikte su asidik hale gelir ve bu asitlik balıklar için toksiktir.
Karbondioksit toksikliğine maruz kalan balıklar dışarıdan gelen herhangi bir uyarana tepki vermezler ve uyuşukturlar. Suda bulunan fazla karbondioksiti su dışına atma (suyu karıştırarak) ve pH seviyesini yükseltme gibi yöntemlerle arıtma yapılabilir.
Hidrojen sülfür toksisitesi balıklar için oldukça ölümcüldür. Hidrojen sülfür (H2S), su içerisinde bulunan oksijen miktarının azalması sonucu ortaya çıkan ve organik kalıntılarla beslenen bazı bakterilerin oluşturduğu bir gazdır. Normalin çok üstünde bulunan hidrojen sülfür toksiktir ve kükürtlü bir koku ile ayırt edilir.
Bu duruma uzun süre maruz kalan balıklar zayıflayarak güçsüz ve hastalığa açık hale gelirler. Ayrıca geniş solungaç hasarı oluşur. Bu durumun tedavisi için akvaryum tamamıyla temizlenmeli ve organik kalıntılardan arındırılarak havalandırılmalıdır.
Önlem
Gaz kabarcıklarından kaynaklanan solungaç sorunlarını önlemek için düzenli olarak akvaryumun pH ve gaz seviyesi ölçülmelidir. Ayrıca suyu yavaş yavaş ısıtmak, akvaryumu temiz tutmak ve belli aralıklarla sudaki gazları dışarı çıkartmak bu sorunların önüne geçebilir.
Kaynak: https://www.petmd.com/fish/conditions/respiratory/c_fi_environmental_gill_disorders
Görsel Kaynak: https://www.petmd.com/fish/conditions/respiratory/c_fi_environmental_gill_disorders
Editör: Selin Su GÜNDÜZ
