Serebral Kavernöz Malformasyon

İçindekiler

Tanım

Serebral kavernöz malformasyonlar, beyinde bulunan genişlemiş ve düzensiz yapılı kılcal damar yığınlarıdır. Bu kılcal damarlar, normale göre daha ince damarlıdır ve esnekliği sağlayan elastik lifler gibi destek dokulardan yoksun oldukları için sızıntıya eğilimlidirler. Bu durum belli sağlık problemlerine yol açmaktadır.

Kavernöz malformasyonlar, vücudun herhangi bir noktasında meydana gelebilir. Beyin ve omurilikte ortaya çıktığında ise ciddi belirtilere neden olurlar.

Serebral kavernöz malformasyonlara sahip kişilerin %25’i hiçbir sağlık problemi yaşamazken, duruma sahip diğer bireylerde baş ağrısı, nöbet, beyin kanaması, felç, görme ya da işitme kaybı gibi ciddi belirtiler görülebilir. Beyin kanamaları şiddetli ise ölüme sebep olabilir. Serebral kavernöz malformasyonların miktarı ya da oluştuğu vücut kısmı hastalığın şiddetini belirler. Bu malformasyonlar zamanla boyutsal ya da sayısal değişiklikler gösterebilirler.

Serebral kavernöz malformasyonların ailesel ve sporadik olarak bilinen iki tipi vardır. Ailesel tipte bozukluk anne babadan çocuğa geçer ve etkilenen kişiler genellikle birden fazla malformasyona sahiptir. Sporadik tip ise ailede hastalık öyküsü olmayan kişilerde görülür. Bu kişilerde genellikle yalnız bir malformasyon görülmektedir.

Sıklık

Serebral kavernöz malformasyonlar dünya çapında 10.000 kişiden 16 ila 50 kişide görüldüğü bilinmektedir.

Nedenler

KRITI (ya da CCM1), CCM2 ve PDCD10 (ya da CCM3) genlerinin en az üçünde meydana gelen mutasyonlar ailesel serebral kavernöz malformasyonlara sebep olur. Bu genlerin işlevleri henüz kesin olarak bilinmese de, ürettikleri proteinlerin komşu kan damarı hücrelerini birbirine bağlayan kesişim noktalarında bulundukları bilinmektedir. Proteinler, hücreler arası etkileşimi ve kan damarlarındaki sızıntıyı kısıtlayan bir kompleksin parçası olarak birbirleriyle etkileşime girer. Bu üç genden birindeki mutasyonlar, protein kompleksinin işlevini bozar. Sonuç olarak, hücreler arası bağlantı zayıflar ve serebral kavernöz malformasyonlarda olduğu gibi damarlardan sızıntı artar.

Ailesel kavernöz malformasyon vakalarının %85-%98’ini; KRITI, CCM2 ve PDCD10 genlerindeki mutasyonlar oluşturur. Diğer vakalar ise bilinmeyen genlerdeki mutasyonlardan ya da bilinmeyen başka sebeplerden kaynaklanabilir. Sporadik serebral kavernöz malformasyonlarına yukarıda bahsedilen üç gendeki mutasyonlar sebep olmaz. Hastalığın bu tipinin neden oluştuğu bilinmemektedir.

Kalıtım Modeli

Serebral kavernöz malformasyon otozomal baskın modelde kalıtsaldır. Her hücredeki değiştirilmiş genin bir kopyası hastalığa neden olmak için yeterlidir. Bozukluğun ailesel tipinde mutasyon hastaya ebeveynden geçer.

Bozukluğa sahip çoğu kişi, sporadik tipi taşımaktadır. Bunlar, ailesinde hastalık öyküsü olmayan kişilerdir.