Nörofibromatozis Tip 2 (NF2)

İçindekiler

Tanım

Nörofibromatozis tip 2 (NF2), sinir sisteminde kanserli olmayan tümörlerin büyümesiyle oluşur. En yaygın tümörlerden biri vestibüler schwannomalar olarak bilinir. Bu tümörler iç kulağın işitsel sinirinde gelişir ve işitme kaybı, kulak çınlaması ve denge problemlerine yol açabilir. Meningiom adı verilen tümörler, beyin ve omurilik zarlarında sıkça görülür. NF2 olan hastalarda diğer sinir veya dokularda da tümörler ortaya çıkabilir.

Genellikle ergenlik döneminde veya yirmili yaşlarda belirtiler ortaya çıkar, fakat her yaşta ortaya çıkabilir. Vestibüler schwannomalar genellikle işitme kaybı, kulak çınlaması ve denge sorunları gibi belirtilerle kendini gösterir. Tümörlerin büyümesi diğer semptomlara, örneğin görme değişikliklerine, uzuvlarda uyuşukluğa veya güçsüzlüğe, hatta beyinde sıvı birikmesine sebep olabilir. NF2’li bazı kişilerde, çocukluk döneminde başlayabilen katarakt gibi göz sorunları da görülebilir. Tedavi ve semptom yönetimi genellikle uzmanlık gerektirir ve belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişebilir.

Sıklık

Dünya genelindeki tahmini görülme sıklığı 33.000 kişide 1’dir.

Nedenler

NF2 genindeki mutasyonlar nedeniyle ortaya çıkar. NF2 geni, merlin adı verilen bir proteinin üretimini yönlendirir. Bu protein, özellikle sinir sisteminde yer alan Schwann hücrelerinde üretilir ve tümör baskılayıcı bir rol oynar. Merlin proteininin rolü tam olarak bilinmese de hücre büyümesi, bölünmesi, hücre hareketi ve iletişiminde rol aldığı düşünülmektedir. NF2 genindeki varyantlar, normal işlevini yerine getiremeyen, etkisiz bir merlin proteininin oluşumuna sebep olur.

Bu işlevsiz protein, hücre büyümesini ve bölünmesini düzenlemede sorunlar yaratır. Özellikle Schwann hücrelerinde aşırı çoğalma ve kontrolsüz büyüme, NF2’nin karakteristik tümörlerinin oluşumuna neden olabilir. Araştırmalar, merlin eksikliğinin, Schwann hücrelerinin aşırı çoğalmasına ve sonuç olarak NF2’ye özgü tümörlerin gelişimine katkıda bulunduğunu göstermektedir. Bu durum, hastalığın temel mekanizmalarından biri olarak kabul edilmektedir.

Kalıtım Modeli

NF2, otozomal dominant kalıtıma sahip bir hastalıktır. Bu hastalığa sahip bireyler, her hücrelerinde NF2 geninin değişmiş bir kopyasıyla doğarlar. Yaklaşık olarak vakaların yarısında, bu değişmiş gen, etkilenmiş bir ebeveynden miras alınır. Geri kalan vakalar ise ailesinde NF2 hastalık öyküsü bulunmayan kişilerde, NF2 genindeki yeni varyantlardan kaynaklanır. Diğer birçok otozomal dominant durumun aksine, tip 2’de tümör oluşumunu tetiklemek için NF2 geninin iki kopyasının değişmiş olması gerekmektedir. NF2 geni, kişinin yaşamı boyunca Schwann hücreleri veya sinir sistemindeki diğer hücrelerde meydana gelir. NF2 varyantıyla doğan hemen hemen herkes, bu hücrelerde ikinci bir varyantı (somatik varyant olarak bilinir) kazanır ve bu durum tip 2’nin karakteristik tümörlerinin gelişimine yol açabilir.