in

Hematokrit Testi Nedir?

Hematokrit Testi: Tanım, Kullanım Nedeni, İhtiyaç Nedeni ve Daha Fazlası

İçindekiler

Tanım

Hematokrit Testi ile kanın içerisindeki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesi elde edilir. Kırmızı kan hücreleri, akciğerlerden aldığı oksijeni vücudun geri kalanına taşımak ile görevlidir. Kanın içerisinde yer alan diğer bileşenler ise beyaz kan hücreleri (enfeksiyonla savaşma), trombositler (kanamayı durdurmak için kan pıhtılarının oluşmasına yardımcı) ve plazma adı verilen bir sıvıdan oluşmaktadır.

Hematokrit seviyelerinin çok yüksek veya çok düşük olması bir kan bozukluğu, dehidrasyon veya kanı etkileyen diğer tıbbi durumların habercisi olabilir.

Diğer İsimleri: HCT, Paketlenmiş Hücre Hacmi, PCV, H ve H (Hemoglobin ve Hematokrit)

Ne İçin Kullanılır?

Hematokrit Testi, tam kan sayımı içerisinde yer alan testlerden biridir. Tam Kan Sayımı, kanın farklı bileşenlerini ölçmek için yapılır. Genel sağlığı kontrol etme amacıyla yapılan bu test ayrıca, yeterli kırmızı kan hücresine sahip olunmadığı bir durum olan Anemi ve olması gerekenden çok daha fazla miktarda kırmızı kan hücresine sahip olunduğu ve kanın ağırlaşarak nadir bir hastalık olan Polisitemi’nin de teşhisine yardımcı olmak için kullanılır.

Hematokrit Testi’ne Neden İhtiyaç Duyulur?

Sağlık uzmanı, kişiden bu testi yaptırmasını farklı sebepler ile isteyebilir. Bu sebepler; hastalık teşhisi, düzenli muayenenin bir parçası veya devam eden bir hastalık sorunun tedavisi sırasında izleme olabilir. Anemi veya Polisitemi gibi kırmızı kan hücresi bozukluklarının belirtilerini taşıyan kişilerin de bu testi yaptırması önerilir.

Anemi Belirtileri:

  1. Nefes darlığı,
  2. Zayıflık veya yorgunluk,
  3. Baş ağrısı,
  4. Baş dönmesi,
  5. Aritmi.

Polisitemi Belirtileri:

  1. Baş ağrısı,
  2. Sersemlik veya baş dönmesi hissi,
  3. Nefes darlığı,
  4. Zayıflık veya yorgunluk,
  5. Duş sonrası kaşıntı, yanma veya yüzün kızarması gibi cilt belirtileri,
  6. Özellikle uyku sırasında ağır terleme,
  7. Bulanık veya çift görme ve kör noktalar,
  8. Diş eti kanaması ve küçük kesiklerden ağır kanama.

Hematokrit Testi Sırasında Ne Olur?

Test için gerekli olan şey yalnızca bir kan örneğidir ve bunun için sağlık personeli kişiden bir iğne yardımıyla bir tüp kan alacaktır.

Test Herhangi Bir Hazırlık Gerektirir Mi?

Test için herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur.

Testin Herhangi Bir Riski Var Mı?

Kan testi yaptırırken, iğnenin girdiği yerde hafif bir ağrı ve morarma olması mümkündür. Ancak semptomlar hızlıca geçecektir.

Sonuçlar Ne Anlama Geliyor?

Hematokrit Test sonuçları, sayılar ile raporlanır ve kan içerisinde bulunan kırmızı kan hücrelerinin yüzdesini verir. Örneğin; Hematokrit Testi sonucu 36 olan bir kişinin, kanın yüzde 36’sı kırmızı kan hücrelerinden oluşurken geri kalan yüzdelik kısmı ise beyaz kan hücreleri ve plazma gibi diğer kan bileşenleri oluşturur.

Normalden düşük bir Hematokrit seviyesi aşağıdaki durumların işaretçisi olabilir:

  1. Anemi (farklı tıbbi durumların sebep olabileceği birçok anemi türü vardır),
  2. Vücudun çok fazla beyaz kan hücresi üretmesi durumu ki bunun sebebi, kemik iliği hastalığı veya Lösemi, Lenfoma, Multipl Miyelom veya vücudun diğer bölgelerinden kemik iliğine yayılan kanserler dahil olmak üzere bazı kanserler olabilir.

Normalden yüksek bir Hematokrit seviyesi aşağıdaki durumların işaretçisi olabilir:

Vücudun çok fazla kırmızı kan hücresi üretmesi durumudur ve bunun sebebi şunlar olabilir:

  1. Akciğer Hastalığı,
  2. Doğuştan Kalp Hastalığı,
  3. Kalp yetmezliği,
  4. Polisitemi.

Kan plazma seviyesi çok düşük olabilir ve bunun sebebi şunlar olabilir:

  1. Dehidrasyon,
  2. Şok.

Sonuçların normal aralıkların dışında olması her zaman bir tedavi alma gereği olacağı anlamına gelmez. Havada daha az oksijen bulunan yüksek rakımlarda yaşamak yüksek hematokrite neden olabilir. Bunun nedeni, vücudun düşük oksijen seviyelerine, ihtiyaç duyulan oksijeni alabilmek için daha fazla kırmızı kan hücresi üreterek tepki vermesidir.

Hamilelik, hematokritin düşük olmasına neden olabilir. Bunun nedeni, hamilelik sırasında vücudun normalden daha fazla sıvıya sahip olmasıdır bu da kırmızı kan hücrelerinden oluşan yüzdeyi azaltır.

Hematokrit Testi Hakkında Bilinmesi Gereken Diğer Şeyler Nelerdir?

Normal hematokrit seviyesi yaşanılan yerin rakımına, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişebilmektedir.

Kaynak: https://medlineplus.gov/lab-tests/hematocrit-test/

Görsel Kaynak: https://www.marham.pk/healthblog/what-is-hematocrit-test/

Editör: Elif Berfin KORGAN

Ne düşünüyorsunuz?

3 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir