Erken Böbrek Kanseri Tedavisi Nasıldır?

Tanım

Erken böbrek kanseri yani 1. veya 2. evrede lokalize olan bir durumdur. Yani, kanserin böbrekte ya da yakın organlarda görüldüğü çok uzaklara yayılmadığı durumdur.

Bu durumda ana tedavi cerrahi bir işlem gerektirir. Daha az bir sıklıkta ise radyofrekans ablasyonu, stereotaktik vücut radyasyon tedavisi ve kriyoterapi tercih edilebilmektedir. Bazı durumlarda ise en iyi yöntem aktif gözlem olarak adlandırılan ve kanserin zaman içerisinde doğrudan izlenmesidir.

Aktif Gözetim Nedir?

Aktif gözlem olarak da bilinen bu yöntem, böbrek kanserinin seyrini takip etmenin bir yoludur. Burada amaç, böbreğin çalışma mekanizmasını keşfetmek ve cerrahi işlem esnasında karşılaşılabilecek olası yan etkilerden kaçınmaktır. Tümörün çapı 4 santirmetreden daha küçük, yaşlıysanız veya ameliyat için yeterince iyi olmadığınız durumlarda önerilebilen bir yöntemdir.

Düzenli olarak BT ve ultrason çekilen bir yöntemdir. bu görüntülemeler esnasında tümörün boyutunda bir büyüme varsa bireye aktif tedavi yani ameliyat önerilir.

Ameliyat Nedir?

Erken böbrek kanserinin ana tedavi yöntemi ameliyattır. Kanserin tipine, evresine, bireyin genel sağlığına ve derecesine bağlı olarak böbreğin bir kısmının veyahut tamamının cerrahi olarak alınması işlemidir.

Bir böbreğin bir kısmı ya da tamamının alındığı durumlarda, geriye kalan tek böbrek iki böbreğin de yapacağı işlevi tek başına yapmak zorunda kalır. Doktorlar, hipertansiyon (yüksek tansiyon), diyabet (şeker hastalığı) ve kalp ile ilgili problemlerin oluşma riskini azaltabilmek için neler yapılacağı hakkında hastalara detaylı bilgiler verecektir.

Ameliyat Türleri Nelerdir?

• Kısmi Nefrektomi: Sadece böbreklerdeki 7 cm ya da daha küçük boyutlu tümörlerin alınması için kullanılan yaygın bir ameliyattır. Bu ameliyat ayrıca, her iki böbreğinde kanser bulunan ya da tek çalışan böbreğe sahip bireylerin tedavisi için de kullanılan bir yöntemdir. Kanserli bölge ve onu çevreleyen mikro alan alınır.
• Radikal Nefrektomi: Daha büyük tümörler genelde bu ameliyat uygulanır. Kanserden etkilenen tüm bölge üreter ve çevresindeki yağ dokusunun tamamı bu işlemle alınır. Her zaman omasa da adrenal bez lenf düğümleri de bu işlemle alınabilir. Çok ilerlemiş durumlarda kanser, böbrekten kalbe kan götüren ana toplardamara ve böbrek toplardamarına da yayılabilir. Bu durumun görüldüğü bireylerde de ameliyatla tüm tümör tek seferde alınabilir.
• Parsiyel Nefrektomi: Radikal nefrektomiye oranla daha kolay bir ameliyattır. Bu ameliyatın yapılabilirliği tümörün nerede olduğuna bağlıdır.

Ameliyat Nasıl Yapılır?

Böbrek kanseri ameliyatları, hastanede genel anestezi uygulanarak bir cerrah tarafından yapılmaktadır.

Böbreğin tamamının ya da bir kısmının alınması durumları için iki farklı yöntem uygulanabilir. Bunlar;

• Açık cerrahi: Kanserden etkilenen bölgenin konumuna yakın, karın bölgesinden bir kesi açılarak yapılır. Radikal nefrektomi uygulanıyorsa şayet, işlem esnasında cerrah böbreği çıkarmadan hemen önce ana kan damarlarını ve tüpleri klemp ile bölecektir.
• Laparoskopik cerrahi: Minimal invaziv cerrahi de denilebilir. Bu yöntemle bireyde küçük bir kesik açılır. Bu açıklıktan ışık ve kameraya (laparoskop) sahip küçük bir cihaz yerleştirilir ve görüntüleme bir monitöre aktarılır. Bu sayede cerrah ameliyatın seyrini bu monitörden takip ederek ameliyatı gerçekleştirir.
• Robot yardımlı cerrahi: Robotik bir cihaz kullanılarak yapılan bir laparoskopik cerrahi yöntemidir. Cerrah burada üç boyutlu bir görüntüyü görebilmek için robotun kontrol panelinde oturur ve cihazın robotik kollarını hareket ettirir. Robotik cerrahi laparoskopik cerrahiye oranla daha fazla parsiyel nefrektomi yapılmasına olanak tanıyarak iyileşme sürecini hızlandırıp ameliyat sonrası komplikasyonları en aza indirger.

Açık cerrahi ile karşılaştırıldığında, hem laparoskopik cerrahide hem de robot yardımlı cerrahide daha az ağrı, daha kısa hastanede kalış süresi ve daha hızlı iyileşme süresi görülür. Fakat bazı durumlarda açık cerrahinin uygulanması daha elzemdir.

Ameliyat Sonrası Beklentiler Nelerdir?

Ameliyatı takip eden 2-7 günlük süre zarfında hastanede, sağlık personellerinin gözetimi altında kalınması uygun görülmektedir. İyileşmeyi, genel sağlık durumu, geçirilen ameliyatın türü ve yaş belirler.

• Damlalar ve Tüpler: Damara yerleştirilen bir tüp ile ilaçlar ve bazı sıvılar hasta bireye verilir. Hastanın hastanede olduğu birkaç günlük sürede bir idrar sondası de takılarak mesaneden idrarın toplanması sağlanır. Ne kadar idrar yaptığınızı bilmek, geri kalan böbreğinizin çalışması hakkında bilgi verecektir. Sondanın çıkarılmasıyla birey normal olarak idrara çıkabilir.
• Kan Pıhtıları: Bacaklarda kanın dolaşımına yardımcı olmak ve kan pıhtılarının gelişimini önleyebilmek adına genellikle kompresyon çorapları (varis çorapları olarak da bilinir) giyilmesi önerilir.
• Ağrı Kesiciler: Deride kesinin açıldığı ve böbreğin çıkarıldığı bölgelerde ağrı olması çok olasıdır. Ağrı olduğu durumlarda kontrollü bir şekilde ağrı kesici kullanımı önerilir.
• Eve Dönüş : Eve döndüğünüzde günlük rutin işlerde rahatlık ön plana alınmalı. Rahat olanı yapmalı ve yorulunmamalı. Çok fazla dinlenmeye ihtiyacınız olduğunu bilmelisiniz. Ameliyatın etkilerinden kurtulmak ve böbrek sağlığınız için dengeli ve düzenli bir diyet uygulamalısınız.
• Kontroller: Doktorun uygun gördüğü sürelerde kontrollere gidilmeli ve aksatılmamalı.

Diğer Tedaviler Nelerdir?

Genel sağlık durumunuz ameliyat için yeterince iyi değilse ve tümörünüz de küçükse kanseri yok etmek veya kontrol altına almak için aşağıdaki tedavi yöntemleri önerilebilir.

• Radyofrekans ablasyonu (RFA): Bu işlemde tümörü ısıtabilmek için yüksek enerjili radyo dalgaları kullanır. Isı kanser hücrelerini öldürüp içerideki yara dokusu oluşturur. RFA işlemi yaklaşık olarak 15 dakika sürer. Genelde birkaç saat sonra eve gidebileceğiniz ön görülür. Ağrı veya ateş gibi yan etkiler olduğu zaman ilaçlarla tedavi edilir.

• Kriyoterapi: Kriyocerrahi olarak da bilinen kriyoterapi yöntemi kanser hücrelerini dondurarak öldüren bir yöntemdir. Kriyoterapi genel olarak 60 dakika sürmektedir. Yan etkileri arasında kanama ve idrar kaçırma bulunmaktadır.
• Stereotaktik vücut radyasyon tedavisi (SBRT): Bu yönteme stereotaktik ablativ vücut radyasyon tedavisi (SABR) de denilmektedir. Radyasyon tedavisinin daha özel bir şeklidir. Bireyin diğer sağlık koşulları sebebiyle ameliyatın mümkün olmadığı durumlarda, primer böbrek kanserine yüksek dozda radyasyon tedavisi uygulamanın bir yöntemidir. SBRT ağrısızdır bir yöntemdir ve genelde 1-3 gün içinde verilmektedir.

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/kidney_cancer/treatment_for_kidney_cancer.html

Görsel Kaynak: https://www.deccanherald.com/sites/dh/files/articleimages/2021/03/14/file7eu4xu92jjnahk18cj9-961209-1615663801.jpg

Editör: Doğa DEMİRBAŞ