in

Böbrek Kanseri Nedir?

Böbrek Kanseri: Tanım, Sıklık, Türleri, Belirtileri ve Risk Faktörleri

İçindekiler

Tanım

Böbrek Kanseri, böbrek hücrelerini etkileyen bir kanser türüdür. Her on Böbrek Kanseri’nden dokuz tanesi, Renal Hücreli Adenokarsinoma olarak adlandırdılan Renal Hücreli Karsinomdur (RCC). RCC’ler, böbrek nefronlarında başlar ve erken safhalarında tümör sadece tek böbreği etkiler. Nadir de olsa iki böbreğin etkilendiği durumlar da mevcuttur.

Kanser büyüdükçe, çevre doku ve organlara (damarlara, yağ dokusuna, böbrek üstü bezlerine, üretere, lenf düğümlerine, akciğerlere, kemiklere veya karaciğere) yayılım gösterebilir yani metastaz yapabilir.

Böbrek Kanseri
Görsel 1: Üriner Sistem

Böbrek Nedir?

Böbrekler, bir tanesi yaklaşık olarak bir yumruk büyüklüğünde ve şeklen fasulye görünümünde olan, karnımızın derin bölgelerinde ve sırtımızın hemen ortasına doğru omurgamızın her iki yanında birer tane bulunan, temel görevi vücudumuzdaki kanı temizlemek olan, Üriner Sistemimizin bir parçası olan organdır.

Böbrekler Ne İşe Yarar?

Temel görevi vücudumuzdaki kanı filtreleyip temizlemektir. Kanı, renal arterler yoluyla alan böbrekler, nefron adı verilen ve küçük tüp ağlarından oluşan bölgesinde süzdükten sonra temiz kanı böbrek damarları yoluyla vücudumuza gönderirler. Kan süzüldükten sonra atıklar ve fazla su idrar olarak vücuttan atılır.

İdrar, her iki böbrekten de önce renal pelvise, daha sonra üreter olarak adlandırılan uzun ince bir tüp aracılığı ile mesaneye (idrar kesesi) gelir. İdrar, idrara çıkma gerekliliğine kadar mesanede muhafaza edilir ve uzun ince başka bir tür olan üretra aracılığı ile vücuttan uzaklaştırılır.

Kadınlarda üretra, vajinanın ön kısmında bulunan kısa bir tüp iken erkelerde uzundur. Ayrıca erkeklerde üretra, prostat ve penisten geçer.

Böbreklerde Hormon Üretimi Nasıldır?

Böbreklerimiz, kanı temizlemek dışında bir de vücudumuzun kana ne kadar ihtiyacı olduğunu da kontrol ederler. Bunu, eritrositlerin (kırmızın kan hücrelerinin) üretimini tetikleyen ve kan basıncını düzenleyen bazı hormonları üreterek yaparlar.

Adrenal Bezler Nedir?

Adrenal Bezler ya da diğer ismiyle Böbrek Üstü Bezleri, her iki böbreğin üstünde konumlanmış bir dizi hormonun üretilmesinden sorumlu bir bezdir. Bu bezler, Üriner Sistemin bir parçası olmasa da bazı Böbrek Kanseri vakalarında yaygındır.

Böbrek Kanseri Ne Kadar Yaygındır?

Avustralya kıtasında her 3600 kişiden birinde Böbrek Kanseri görülmektedir. Bölgede görülen tüm kanserlerin yaklaşık olarak %2,5’i, Böbrek Kanseridir ve erkek bireylerde kadın bireylere oranla görülme olasılığı iki kat daha yüksektir. Ayrıca Avustralyalı erkek bireylerde, en fazla tespit edilen altıncı kanser türüdür.

Böbrek Kanseri riski, bireyin yaş almasıyla birlikte artabilen bir durumdur ve genellikle 50 yaş üstü bireylerde daha sık rastlanır.

Böbrek Kanserinin Türleri Nelerdir?

Hücrelerin mikroskop altındaki farklı görünümlerine bağlı olarak farklı RCC türleri mevcuttur:

Berrak Hücreli RCC Nedir?

Vakaların yaklaşık %75’inin Berrak Hücreli RCC olduğu bilinmektedir. Bu kanser tipinde, kanser hücreli boş ya da berrak bir görünüme sahiptir.

Papiller RCC Nedir?

Vakaların yaklaşık olarak %10 ile %15’i, Papiller RCC olarak bilinir. Bu kanser tipinde hücreler, eğrelti otu gibi bir şeklinde görünmektedir.

Kromofob RCC Nedir?

Vakaların %5’lik bir kısmında gözlenir. Bu kanser tipinde hücreler, soluk ve oldukça büyük bir görünüme sahiptir.

Diğer RCC Tipleri Nelerdir?

Vakaların yaklaşık olarak %5 ile 10′ unu Renal Medüller Karsinom, MIT Ailesi Translokasyonlu RCC, Toplardamar Kanal Karsinomu, Sarkomatoid RCC ve diğer nadir alt türleridir.

Renal Hücreli Karsinom (RCC), Böbrek Kanseri’nin en yaygın türü olmasına karşın daha az yayılım gösteren türleri de mevcuttur. Bunlar:

 Üroteryal Karsinom (Geçiş Hücreli Karsinom) Nedir?

Bu kanser tipi, üreterde veya böbrekler ile üreterin kesiştiği ve renal pelvis olarak adlandırılan bölgede başlayabilir. Bu kanser tipi, böbreklerde görülen RCC gibi değil daha çok Mesane Kanseri gibi bir davranış gösterebilir ve tedavisi mümkündür.

Wilms Tümörü (Nefroblastom) Nedir?

Küçük yaştaki çocuklarda görülen ve oldukça nadir olan bir kanser türüdür.

Sekonder Kanser (İkincil Kanser) Nedir?

Primer Kanser ( ilk kanser)’in, böbreğe metastazı (yayılması) sonucunda görülen bir kanser tipidir. Bu İkincil Kanser, oldukça nadir görülür ve Birincil Kanser gibi davranış gösterir. Oldukça nadir bir durumdur.

Böbrek Kanseri’nin Belirtileri Nelerdir?

Pek çok kişide belirti göstermeyen Böbrek Kanseri, bazı bireylerde de alakasız semptomlarla doktora başvurması sonucunda görülebilir:

  • İdrarda kan (hematüri) veya idrarın renginde görülen bir değişiklik (kahverengi, paslı veya koyu bir renkte olabilir)
  • Herhangi bir yaralanma sonucu olmayan bel ve yan ağrıları
  • Sürekli yorgun hissetme
  • Karında bir yumru
  • Nedeni belirlenemeyen kilo kaybı
  • Grip veya nezle kaynaklı olmayan ateş

Kanser, böbreklerin ürettiği hormonların miktarını etkileyebilir ve bunun sonucunda Anemi (düşük eritrosit sayımına), Polistemi (yüksek eritroist sayımına) ya da Hiperkalsemi (kanda görülen yüksek kalsiyum seviyesi) gibi rahatsızlıklara neden olabilir.

Bazen de baş dönmesi, depresyon, baş ağrısı, yorgunluk, karın ağrısı, kabızlık gibi semptomlar görülebilir.

Yukarıda bahsedilen belirtiler, sadece Böbrek Kanseri’ne ait belirtiler değildir. Bu belirtilere sahip olmanız, kesinlikle Böbrek Kanseri olduğunuzu göstermez. Sadece teşhis konusunda doktorunuza referans olabilecek belirtilerdir. Belirtileri gösteriyorsanız ve endişeleniyorsanız bir doktor ile görüşmelisiniz.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Kesin nedenleri tam olarak bilinmese de aşağıda bahsedilen durumların Böbrek Kanseri riskini arttırdığı bilinmektedir:

  • Sigara İçmek: Sigara içen bireylerin Böbrek Kanseri’ne yakalanma olasılığı, içmeyen bireylere oranla iki kat daha yüksektir. Tüm Böbrek Kanseri vakalarının yaklaşık 3’de 1’inin, sigara ile ilişkili olduğu düşünülen bir durumdur. Bir kişinin sigara tüketim süresi ne kadar uzunsa risk o kadar yüksektir.
  • Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon): Her ne nedenle olursa olsun hipertansiyon, Böbrek Kanseri riskini arttıran bir nedendir.
  • Obezite: Vücuttaki yağ oranının yüksek olması, hormonların işleyişini bozarak Böbrek Kanseri’ne sebep olabilecek semptomlara sebep olabilir.
  • Böbrek Yetmezliği: Son zamanlarda böbrek rahatsızlığı olan kişilerdeki risk, sağlıklı bireylere oranla daha yüksektir.
  • İş Yerinde Toksik Maddeye Maruz Kalmak: Tarım, madencilik, boya ve kaynak işlerinde kullanılan metal yağ çözücü maddeler, kadmiyum ya da arsenik gibi kimyasal maddelere sürekli maruz kalmak, riski arttırır.
  • Aile Öyküsü: Bireyin birinci dereceden akrabalarının (anne-babası, kız veya erkek kardeşleri) Böbrek Kanseri olması, kendisinde görülme olasılığını arttırır.
  • Genetik Koşullar: Böbrek Kanseri’nin yaklaşık olarak %2-3’ü, Kalıtsal Papiller RCC, Von Hippel Lindau Hastalığı, Lynch Sendromu ve Birt Hogg Dube Sendromu gibi bazı genetik sendromlara sahip bireylerde görülmektedir.

Bu risk faktörlerinin varlığı, sizin de Böbrek Kanseri olacağınız manasına gelmez. Bazı bireylerde herhangi bir risk faktörü olmadan da Böbrek Kanseri geliştiği görülmüştür. Bu konuda herhangi bir endişeniz varsa bir doktor ile iletişime geçmelisiniz.

Hekimler Kimlerdir?

Doktorunuz, şikayet ve semptomlarını değerlendirerek yapılabilecek ilk testleri uygulayıp, bu testlerin sonucunda kanseri ekarte edemezse daha ileri testlerin uygulanabilmesi için sizleri Üroloji Uzmanı’na yönlendirecektir. Böbrek Kanseri teşhisi alırsanız  uzman, tedavi seçeneğini belirlemek için sonuçları değerlendirecektir.

Tedavi esnasında ve sonrasında Nefrolog, Fizyoterapist, Diyetisyen ve Radyolog gibi farklı branşlarda sağlık personelleri ile bir dizi sağlık profesyoneli sizinle ilgilenecektir.

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/kidney_cancer/kidney-cancer-overview.html

Görsel Kaynak: https://www.sculpteo.com/blog/2018/05/31/3d-printed-kidney-what-is-actually-possible/

Editör: Elif Berfin KORGAN

Ne düşünüyorsunuz?

8 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir