Ahmet Tuna Özen
İçindekiler
Tanım
Kitridiyomikoz; su küfleri ile ilgilendirilen Batrachochytrium dendrobatidis isimli zoosporik fungilerin sebep olduğu oldukça ciddi bulaşıcı bir hastalıktır. Bu mantar derinin üst yüzeyinde bulunan bir protein olan keratin ile beslenir ve bu mantar çoğu ortamda konağı olmadan yaşayabilir. Kurbağa popülasyonunun birçok yerde azalma sebebinin kitridiyomikoz olduğu düşünülmektedir.
Bu hastalığı anlamanın en yaygın yöntemi amfibinin derisine bakmaktır. Deride gözlemlenecek sarkma veya dökülmeler kitridiyomikoz olabilme ihtimalini yükseltir. Hastalığın tedavi edilmemesi amfibi için ölümcül olabilir. Baktığı canlıda kitridiyomikoz olduğundan şüphelenen hayvan sahiplerinin hemen veterinere başvurması gerekmektedir.
Semptomlar ve Çeşitler
Hastalıktan muzdarip canlının derisi aşırı derecede dökülebilir, vücudu kalın ve soluk bir cilt oluşturabilir ve iribaş halindeyken ise gelişim bozuklukları ortaya çıkabilir. Diğer semptomlar veya işaretler aşağıda verilmiştir:
- Derin uzun süreli uyku
- Anoreksiya (iştah kaybı)
- Göz bebeğinde daralma
- Arka ayaklarda duruş bozuklukları
- Davranış ve duruşlarda bozukluk
- Hiperemi (Farklı vücut dokularına kan akışında artış)
Bazı amfibiler yukarıda belirtilerin hiçbirini göstermeden de Batrachochytrium dendrobatidis tarafından enfekte olabilir. Bu canlılar taşıyıcılar olarak düşünülebilirler.
Nedenler
Kitridiyomikoz hastalığı B. Dendrobatidis mantarının oluşturduğu enfeksiyon sebebiyle oluşur. Bu mantar şişe canlılara girdikleri suyu kontamine ederek bulaşırlar.
Teşhis
Veteriner hekiminiz alacağı deri ve parmak örneklerini ışık mikroskobu altında inceleyerek tanıyı koyabilir. Enfekte olmuş canlıyı temiz bir suyun içine koyup daha sonrasında o suyun incelenmesi de hastalığın teşhisinde kullanılan yöntemlerden biridir.
Tedavi
Kitridiyomikoz tedavisi için veteriner hekiminiz mantar tedavisinde kullanılan itrakonazol gibi ilaçlar reçete edebilir. Bu tür ilaçların seyreltilip banyo eşliğinde kullanılması önerilir. İlaçla tedavi Ultraviyole ışık tedavisi ile desteklenebilir.
Yaşam ve Yönetim
Bilinmeyen sebeplerden dolayı kitridiyomikoz ölüm oranı oldukça yüksek bir hastalıktır. Bundan kaynaklı olarak ve genel olarak veteriner hekiminizin talimatlarına detaylı bir şekilde uymanız gerekmektedir. Amfibinize uygun sıcaklıkta ve temiz su ortamı hazırlamanız oldukça önemlidir.
Kaynak: https://www.petmd.com/reptile/conditions/skin/c_rp_am_chytridiomycosis
Görsel Kaynak: https://stringfixer.com/tr/Chytridiomycosis
Editör: Selin Su GÜNDÜZ