Özgenur Bayırlı
Tanım
Birçok mikrop, çoğalmak ve yayılmak için sporlar üretir. Sporlar genellikle iyi korunurlar ve her türlü koşullarında hayatta kalabilirler. Isı, soğuk, UV ışınları hatta asitler ve kimyasallar gibi koşullar dahil.
Rüzgar, Su veya Hayvanlar Tarafından Yayılır
Sporlar, belirli bakteri, mantar ve alg türleri gibi birçok mikrop türü tarafından değil, aynı zamanda yosun ve eğrelti otları gibi bitkiler tarafından da yapılır. Spor kelimesi, “tohum” anlamına gelen Yunanca “Spora” dan gelir. Bu mikroplar sporlarını tıpkı bir bitkinin tohumlarını kullandığı gibi kullanır: üremek ve yaymak için. Çoğu zaman mantarlar, sporları yaymak için mantar gibi özel yapılar kullanır. Milyonlarca spor, şapkanın altındaki solungaçların arasına asılır ve rüzgar, su veya hayvanlar yoluyla yayılır. Başka bir yerde spor yeni bir mantar haline gelir.
Hayatta Sağlam Kalanlar
Spor genellikle sağlam bir hücre duvarına sahip tek bir hücreli. Böylece sert hücre duvarı sporu, sıcaklık, soğuk, UV ışınları, asitler ve hatta kimyasal maddelere karşı koşullar tekrar düzelene kadar dirençli hale getirir. Bazı sporlar güneşten gelen UV radyasyonundan kaynaklanan DNA hasarını önlemek için pigment kullanır. Bazı bakteri türleri, uzun süre hayatta kalabilen ve mide asidine ve dezenfektan ve antibiyotik gibi kimyasal dirençli endosporlar üretir. Bilinen bir örnek, Clostridium difficile adlı bir bağırsak bakterisinin sporudur. Bu bakterinin sporları, yoğun bir antibiyotik veya kemoterapi tedavisi sonrasında hayatta kalabilir ve bu bakteri bağırsakları domine etmeye başlayarak çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Öte yandan, bazı mantar türlerinin sporlarının ince bir hücre duvarı vardır, bu nedenle uygun koşullarda hızlı bir şekilde çimlenir.
Kaynak: https://www.micropia.nl/en/discover/microbiology/spore/
Görsel Kaynak: https://www.thoughtco.com/spores-reproductive-cells-3859771
Editör: Doğa DEMİRBAŞ