in

ÇalışkanÇalışkan AğlamaklıAğlamaklı

Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1

Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1: Tanım, Sıklık, Nedenler, Kalıtım Modeli ve Diğer İsimleri

İçindekiler

Tanım

Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1 (SMARD1), tipik olarak bebeklikte başlayan kas zayıflığına ve solunum güçlüğüne neden olan kalıtsal bir durumdur. Bu durumun ilk belirtileri özellikle solunum esnasında zor ve gürültülü nefes alma, zayıf ağlama, beslenme problemleri ve tekrar eden pnömoni ataklarıdır.

Tipik olarak 6 haftalık ila 6 aylık arasındaki bu duruma sahip bebekler karnı göğüs boşluğundan ayıran kısımda olan (diyafram) kasının felci sebebiyle ani nefes almada zorluklar yaşarlar. Normalde, diyafram kasılır ve solunum sırasında aşağı hareket ederek akciğerlerin genişlemesine izin verir. Diyafram felci ile, etkilenen bireyler hayatları boyunca onların nefes almasına yardımcı olan bir makineye (mekanik havalandırma) ihtiyaç duyarlar. Çok nadir olarak, SMARD1 durumuna sahip çocuklar bu durumun bulgu ve belirtilerini sonraki çocukluk dönemlerinde gösterirler.

Solunum yetmezliği ortaya çıktıktan sonra, Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1 durumuna sahip bireyler merkezden uzaktaki kaslarında kas zayıflığını gösterirler.

Bu kaslar vücudun merkezinden çok uzaktadırlar, örneğin eller ve ayaklardaki kaslar. Zayıflık zamanla bütün kaslara yayılır; her nasılsa, 2 yaşında kas zayıflaması tipik olarak daha kötüye gitmez.

Birçoğu bütün kas hareket yeteneklerini kaybederken, bazı bireyler düşük seviyede kas fonksiyonlarını muhafaza edebilirler. Kas zayıflığı motor gelişimi olan oturma, ayakta durma, ve yürüme gibi özellikleri şiddetli bir şekilde bozar. Bazı etkilenen çocuklarda anormal bir şekilde omurganın yan yana ve arkadan öne doğru eğrilmesi (skolyoz ve kifoz, birlikte ortaya çıktıklarında genellikle kifoskolyoz (1*) olarak adlandırılır) görülür. Yaşamlarının yaklaşık bir yılından sonra SMARD1 durumuna sahip bireyler derin tendon reflekslerini kaybederler, örneğin doktorun çekiçle dizine vurduğunda test ettiği refleks.

(1*) Skolyoz ve Kifoz.

Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1 durumunun diğer özellikleri ise acı hissiyatının azalması, aşırı terleme (hiperhidroz), mesane ve bağırsak kontrol kaybı ve düzensiz kalp atışıdır (aritmi).

Sıklık

SMARD1 çok nadir ortaya çıkan bir durumdur, ama yaygınlığı bilinmemektedir. Bilim dünyasında 60’dan fazla vaka tespit edilmiştir.

Nedenleri

Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1 durumuna IGHMBP2 genindeki mutasyonlar neden olmaktadır. IGHMBP2 genindeki talimatlar DNA kopyalanmasında (replikasyon) (2*) yer alan bir proteinin yapımını içerir; DNA’nın kimyasal kuzeni olan RNA sentezler, ve protein üretir.

(2*) DNA Replikasyonu.

Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1 durumuna neden olan IGHMBP2 genindeki mutasyonlar DNA eşlenmesine, RNA ve protein sentezine yardımcı olma yeteneği azalmış bir proteinin üretilmesine yol açar. Bu sıkıntılar özellikle kas hareketlerini kontrol eden beyin sapı ve omurilikteki özelleşmiş hücreler olan alfa motor nöronları (3*) etkiler.

(3*) Alfa motor nöronları.

İşleyiş bilinmemesine rağmen değişmiş IGHMBP2 proteinleri bu nöronların hasar almasına ve zaman içinde ölümlerine katkı sağlar. Alfa motor nöronlarının kümülatif ölümleri SMARD1 durumuna sahip çocuklarda nefes almada sıkıntılara ve ilerleyen kas zayıflığına yol açar (4*).

(4*) Tüm beyin anatomisi.

Araştırma Spinal Müsküler Atrofi ile Solunum Sıkıntısı Tip 1 durumunun şiddetinde IGHMBP2 genindeki mutasyon sonucu üretilen protein miktarının bir rol oynayabileceğini öneriyor. Bazı işlevsel proteine sahip olan bireylerin çocuklukta bu durumun bulgu ve belirtilerini göstermesi ve daha yüksek seviyede kas fonksiyonlarını muhafaza etmesi muhtemeldir.

Kalıtım Modeli

Bu durum her hücrede mutasyona uğramış genin birer kopyasının bulunduğu otozomal çekinik (5*) düzende kalıtsaldır. Otozomal çekinik düzendeki bir bireyin ebeveynlerinin her biri mutasyonlu genin bir kopyasını taşır, fakat tipik olarak bu durumun bulgu ve belirtilerini göstermezler.

(5*) Otozomal resesif kalıtım modeli.

Hastalığın Bilinen Diğer İsimleri

  • Otozomal çekinik merkezden uzak spinal musküler atrofi 1
  • DHMN6
  • Diyafragmatik spinal musküler atrofi
  • Merkezden uzak kalıtsal motor nöronopati tip IV
  • Merkezden uzak spinal musküler atrofi tip 1
  • DSMA1
  • HMN6
  • HMNVI
  • Solunum yetmezliği olan şiddetli infantil aksonal nöropati
  • SIANRF
  • SMARD1
  • Solunum sıkıntısı olan spinal musküler atrofi

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/spinal-muscular-atrophy-with-respiratory-distress-type-1/#synonyms

Görsel Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/spinal-muscular-atrophy-with-respiratory-distress-type-1/#synonyms

Editör: Hazal Kalsın DEMİR

Ne düşünüyorsunuz?

7 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir