Emin Ceyhun Efe
İçindekiler
Tanım
Robert Koch (1843-1910), bakterilerin hastalıklara neden olabileceğini keşfetti ve bu keşfinin doğruluğunu test etmek adına evrensel bir yöntem geliştirdi. Enfeksiyöz bir hastalık olan tüberküloz hakkındaki çalışmaları ona Nobel Ödülü’nü getirdi. Koch’un çalışmaları; şarbon, tüberküloz ve koleranın daha başa çıkılabilir hastalıklar haline gelmesine öncülük etti. Dahası, bugün her laboratuvarın olmazsa olmazı olan çeşitli alet ve yöntemleri geliştirdi.
Evde Mikrobiyoloji
Robert Koch, tahsilini tıp üzerine tamamladı ve tıbbi araştırmalara büyük bir ilgi sahibiydi. 19. yüzyılda, mikrobiyoloji alanındaki araştırmalar henüz emekleme aşamasındayken, kendi evinde, karısının kendisine hediyesi olan mikroskobu ve kendi yaptığı aletleri kullanarak şarbon hastalığı üzerinde çalışmaya başladı. Şarbon hastalığına Bacillus anthrasis isimli bakterinin neden olduğunu gösterdi ve bu bakterinin zorlu koşullarda hayatta kalabilen sporlar oluşturabildiğini keşfetti. Ayrıca mikropların kendi yaşam döngüleri olduğunu keşfeden de o oldu.
Hasta Mısın? Kanıtla!
Bir hastalığın sebebinin gerçekten de belirli bir mikrop olduğunu nasıl kanıtlamalı? Koch, şarbon hastalığı üzerine olan çalışmalarında bu soruya yanıt arıyordu. Çalışmaları sonucunda Koch, bunu kanıtlamanın reddedilemez evrensel bir yöntemini buldu ve adına Koch Postülatları diyerek bilim camiasında bu yöntemi öne sürdü. Aşağıda bu yöntemin basamakları verilmiştir:
- Mikroorganizma, hastalığa sahip tüm organizmalarda (insanlar, hayvanlar veya bitkilerde) bolca bulunmalı ancak sağlıklı organizmalarda bulunmamalıdır.
- Mikroorganizma, hastalığa sahip bir organizmadan izole edilip kültürde çoğaltılmalıdır.
- Kültürü yapılan mikroorganizma, sağlıklı bir organizmayla (laboratuvar denekleri gibi) karşılaştığında hastalığa sebep olmalıdır.
- Mikroorganizma, laboratuvar deneğinden tekrar izole edilmeli ve izole edilen mikroorganizmanın daha önce kültürden elde edilen ile aynı mikroorganizma olduğu gösterilmelidir.
Bakterilere Karşı Bitmek Bilmeyen İlgi
Koch, yaşamı boyunca enfeksiyon hastalıklarına ilgi duydu ve en sonunda tüm dünyada bu alanın uzmanı olarak nam saldı. Kolera etkeni Vibrio cholerae’yi ve tüberküloz etkeni Mycobacterium tuberculosis’i tanımladı ve bu son keşfi ona 1905 yılında tıp alanında Nobel Ödülü’nü kazandırdı. Koch, aynı zamanda tüberküloz hastalığına bir tedavi bulduğunu da iddia etmiştir fakat bulduğu ilacın tüberkülozu tedavi etmekten ziyade tanı koymada yararlı olduğu görülmüştür. Tüberkülin adını verdiği bu ilaç, günümüzde halen tüberküloz tanısının koyulmasında kullanılmaktadır.
Hem Mikrobiyolog Hem Mucit
Koch, araştırmalarını kolaylaştırmak için, halen dünya üzerindeki tüm laboratuvarlarda kullanılmakta olan bazı zekice buluşlar ortaya koydu. Bakterilerin yetiştirilmesi için agar temelli bir kültür ortamı geliştirdi. Koch’un asistanı Julius Richard Petri, kültür bakterilerinin iyi görülebildiği şık bir kap buldu: Bu, bildiğimiz Petri kabından başka bir şey değildi. Ayrıca, tek bir bakterinin çok sayıda klonunun üretilmesini sağlayan saf kültür yöntemi de Koch’un bir buluşudur.
Kaynak: https://www.micropia.nl/en/discover/microbiology/robert-koch/?__cat=i-p
Görsel Kaynak: https://www.yasamoykusu.com/biyografi/robertkoch
Editör: Emine Öykü GÜNER