PP2R5D ile İlişkili Zihinsel Engellilik

İçindekiler

Tanım

PPP2R5D ile ilgili zihinsel engellilik orta ila şiddetli gelişimsel gecikme ve zihinsel yetersizlik olarak da tanımlanan nörolojik bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlıktan etkilenen bireylerde zayıf kas tonusu diğer bir adıyla hipotoni görülür; bu bireylerde oturma, ayakta durma ve yürüme gibi motor becerilerinin gelişiminde gecikme ayrıca konuşma gelişiminde de gecikme görülür. Bozulmuş iletişim ve sosyal etkileşim ile karakterize edilen tekrarlayan nöbetler olarak bilinen epilepsi ve otizm spektrum bozukluğu da bu rahatsızlıktan etkilenen bireylerde görülmesi muhtemel olan rahatsızlıklardır. PPP2R5D ile ilgili zihinsel engele sahip çoğu insan alışılmadık biçimde büyük bir kafa boyutuna(makrosefali) sahiptir ve bazılarında ise çıkıntılı bir alın (frontal çıkıntı), ayrık gözler (hipertelorizm) ve aşağı doğru eğimli gözler (eğimli palpebral çatlaklar) de dahil olmak üzere başka olağandışı yüz özellikileri vardır.

Sıklık

PPP2R5D ile ilgili zihinsel engellilik nadir görülen bir rahatsızlıktır. Tıp literatüründe bu rahatsızlığı olan en az 20 kişi tanımlanmıştır.

Nedenler

PP2R5D geninde saptanan mutasyonların PP2R5D ile ilişkili zihinsel engelliliğe sebep olduğu araştırmacılar tarafından bulunmuştur. Bu gen, B56-delta (B56δ) adında bir proteinin yapımı için talimatlar verir. B56δ proteini, belli başlı proteinlerden oksijen ve fosfor atomu içeren kümelerden fosfat gruplarını birbirinde uzaklaştıran, protein fosfataz 2A (PP2A) olarak adlandırılan enzimin bir parçasıdır. Defosforilayon olarak da bilinen bu süreçte; bu proteinin aktif rol oynaması, B56δ proteininin açık veya kapalı olduğunu kontrol etmeye yardımcı olur. B56δ proteinini içeren PP2A enzimleri esasen beyinde bulunur ve burada sinir hücrelerinin (nöronlar) normal gelişiminde ve fonksiyonunda rol oynadıkları düşünülmektedir.

PPP2R5D gen mutasyonlarının değiştirilmiş bir B56δ proteininin üretimiyle sonuçlandığı düşünülmektedir. Her ne kadar bu varyasyonların etkileri belirsiz olsa da araştırmacılar bu mutasyonların PP2A enziminin aktivitesini değiştirdiğinden veya zayıflattıklarından şüpheleniyorlar. Anormal veya azalmış PP2A enzim aktivitesinin, nöronlardaki sinyali sağlayan yolların bozulmasına yol açarak normal gelişimlerini ve işlevlerini zayıflattığı görülmektedir ; bu durum ise zihinsel engelliliğin ve PPP2R5D ile ilişkili zihinsel engelliliğin diğer nörolojik bozuklukların altında yatan neden olabilir.

Kalıtım Modeli

Bu durum genetikte otozomal dominant şekilde aktarılır; bu, her hücrede değiştirilmiş genin bir kopyasının varlığının bozukluğa yol açmak için yeterli olduğu anlamına gelir.

Bu durumun görüldüğü çoğu vakada, etkilenen bireyin ebeveynindeki üreme hücrelerinin yani yumurta ve spermin oluşumu esnasında veya erken embriyonik gelişim esnasında ortaya çıkan gendeki yeni diğer adıyla de novo mutasyonlardan kaynaklandığı saptanmıştır . Bu vakalar kişinin ondan önce doğan aile bireylerinde bu rahatsızlık geçmişi olmayan kişilerde de görülür.