Paris Anlaşması Limitleri ve Mercan Resifleri

Giriş

Leeds Üniversitesi liderliğindeki bilim insanları, tropikal mercan resiflerinin %90’ından fazlasının, Paris Anlaşması iklim ısınma limitleri altında bile sık görülen biçimde onlar için bir numaralı tehdit olan ısı stresine maruz kalacaklarını keşfettiler.

2015 anlaşmasında 191 ülke ve Avrupa Birliği, küresel boyuttaki ortalama sıcaklıkları, sanayi öncesi seviyelerin 2°C altında tutma ve ısınmayı 1.5°C ile sınırlandırma çabalarını sürdürmeye dair ortak bir amaca imza attı.

Yeni araştırma, 1.5°C ısınma altındaki mercanların geleceğinin, böyle bir seviyenin mercan resiflerinin %70-90’ının azalmasına neden olacağı şeklinde 2018’de bildiride bulunan Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli tarafından tahmin edilenden bile daha kötü olduğunu gösteriyor. Mercan resifinin hayatta kalması, sera gazı emisyonlarını azaltmak için küresel boyutta önemli ve kaçınılmaz bir eylem gerektirecektir.

Leeds Üniversitesi Biyoloji Okulu’nda Doktora araştırmacısı olan, baş yazar Adele Dixon: “Bulgularımız, mercan resifleri için küresel ısınmanın güvenli bir limiti olmadığı gerçeğini pekiştiriyor. 1.5°C hedefine doğru bir miktar ilerleme kaydedilen Glasgow’daki COP26’nın ardından, elde ettiğimiz bulgular, iklim değişikliğinin ön saflarında yer alan ekosistemler için 1.5°C’nin hala önemli bir ısınma miktarı olduğunu gösteriyor.”

Son on yılda, dünyanın tropikal mercan resiflerinin %84’ü, beyazlama ölümlerine neden olan ısı dalgaları arasında iyileşmek için yeterli zamana sahipti. Ancak Avustralya ve Amerika Birleşik Devletleri’nden meslektaşları içeren araştırma ekibi, 1.5°C’de bile resiflerin yalnızca %0,2’sinin ısı olayları arasında yeterli iyileşme süresine sahip olacağını, ve resiflerin %90,6’sının tolere edilemeyen termal strese maruz kalacağını ortaya koydu.

Isı stresi, tüm resif türlerinin azalmasına neden olmakla birlikte, insanlar için gıda ve geçim fırsatlarını da azaltır.

Bulgular bugün PLoS Climate dergisinde yayınlandı.

Araştırmacılar, mercan termal sığınaklarının, sanayi öncesi seviyelerin 1.5°C ve 2°C üzerindeki küresel ısınma sıcaklıklarına dayanıp dayanamayacağını keşfetmek için yola çıktılar.

Termal sığınaklar, çevre bölgelerdeki okyanus sıcaklıkları yükseldiğinde bile mercan kayalıklarının hayatta kalması için uygun sıcaklıkları koruyabilen alanlardır. Araştırmacılar bunları, on yılda bir defadan -şiddetli bir mercan beyazlaması olayının ardından resiflerin yeniden büyümesi ve tam işlevini geri kazanması için gereken süre- daha az sıklıkta şiddetli ısı stresine maruz kalacağı tahmin edilen alanlar olarak tanımladılar.

Ekip, tarihsel verileri ve küresel boyutta sığ su mercan resiflerinde gelecekteki termal maruziyeti yansıtmak için dünya çapındaki modelleme kurumları tarafından oluşturulan son iklim model tasarımlarını kullandı. Bunun sonucunda, araştırmacılar, termal sığınakları tanımladılar ve gelecekte varlıklarını sürdürüp sürdüremeyeceklerine dair tahminde bulundular.

Şu anda sığınaklar, dünya genelindeki 12 mercan kayalığı bölgesinin tamamında bulunmaktadır: Avustralya, Brezilya, Karayipler, batı Pasifik Okyanusu’ndaki Mercan Üçgeni; doğu Asya, doğu Pasifik, Fiji, Hawaii, Hint Okyanusu, Basra Körfezi, Polinezya ve Kızıldeniz.

Bulgular gösteriyor ki, 1.5°C’lik küresel ısınmanın altında, daha düşük ısınma oranlarının ve periyodik yükselmelerin meydana geldiği, daha soğuk derin suların yüzeye çıkarıldığı, şiddetli ısı stresi olaylarının sıklığının az olduğu Polinezya ve Mercan Üçgenindeki küçük alanlar haricindeki her bölgede, sığınaklar yok olacaktır. Ancak 2°C’lik küresel ısınmada bu termal sığınaklar da varlığını sürdürmemektedir.

Doğu Pasifik gibi, sıcaklıklarda yüksek değişkenlik gösteren umut bölgeleri de bulunmaktadır. Bu bölgeler ekstrem sıcaklıklarla daha iyi başa çıkabilir.

Termal sığınakları tanımlamak ve korumak, mercan kayalığı yönetimi için popüler bir öneridir. Balıkçılık, turizm ve düşük su kalitesi gibi, diğer stres faktörlerini ortadan kaldıran, direnç ve iyileşmeyi/geri kazanmayı destekleyen, ve mercanların daha elverişli ortamlara göçünü kolaylaştıran yerel eylemlerin tümü resifin korunmasına yardımcı olabilir. Ancak araştırma ekibi, termal sığınakların korunumunun ancak kısa vadede etkili olabileceği sonucuna varıyor.

Avustralya, Townsville, James Cook Üniversitesi’nde, Mercan Resifi Çalışmaları için ARC Center of Excellence’da Fizik Bölümü’nde Doçent olan Scott Heron şunları söylüyor: “Bu analiz, sera gazı emisyonları üzerinde kayda değer bir eylemin ivedi olduğunu ve bu on yılda önemli eylemlere ihtiyaç duyulduğunu doğrulamaktadır, ancak aynı zamanda resiflerin öngörülen etkiler yoluyla hayatta kalmasına yardımcı olmak için yerel yönetim eylemlerini hızlandırmamız gerekiyor.”

Leeds Priestly Uluslararası İklim Merkezi Direktörü ve Leeds Üniversitesi Dünya ve Çevre Okulu’nda İklim Fiziği Profesörü Piers Foster: “Çalışmalarımız, dünya çapındaki mercanların, IPCC 1.5°C ile ilgili Özel Rapor’un yayınlandığı sırada, düşündüğümüzden daha fazla iklim değişikliği riski altında olduğunu gösteriyor. Bu durum, küresel ısınmanın güvenli bir limiti olmadığı, ve kurtarabildiğimiz kadarını kurtarmak için acilen harekete geçmemiz gerektiği katı gerçeğini bir kez daha gözler önüne seriyor.”

Leeds Üniversitesi Biyoloji Okulu’nda Koruma Bilimi alanında Doçent olan araştırma danışmanı Dr. Maria Beger: “Mercan resifleri, gıda güvenliği ve geçim kaynakları bunlara dayanan yarım milyardan fazla insan ve resiflerin üzerinde yaşayan deniz canlıları için oldukça önem arz etmektedir. Bugün doğan çocukların resif habitatlarını deneyimlemesini istiyorsak, yalnızca Paris hedeflerine ulaşmamız değil, ek olarak yerel stres faktörlerini azaltarak bu hedeflerin daha da ilerisine gitmemiz gerekiyor.”

ABD, Texas, Lubbock, Texas Tech Üniversitesi İklim Bilimi Merkezi’nde Araştırma Görevlisi Profesörü Anne Stoner: “İklim değişikliği zaten dünyanın birçok bölgesinde ekosistemleri etkiliyor ve zamanla 1.5°C’lik küresel ısınmada bile tehlikeli hale gelecek. Bu nedenle küresel ısınmayı sınırlandırmak için şimdi önlem alınması oldukça kritiktir.”

Kaynak: https://phys.org/news/2022-02-paris-agreement-limits-catastrophic-coral.html

Görsel Kaynaklar:

Editör: Ecem Bolat