Ohdo Sendromu, Say-Barber-Biesecker-Young-Simpson Varyantı

Tanım

Ohdo sendromunun bir varyantı olan Say-Barber-Biesecker-Young-Simpson (SBBYS) nadir görülen bir durumdur. Say-Barber-Biesecker-Young-Simpson (SBBYS)’a sahip bireylerde diz kapaklarında anormallikler (patella), zihinsel engellilik, vücudun diğer kısımlarını etkileyen anormallikler,  ayırt edici yüz özellikleri ve erkek bireylerde genital bozukluklar görülmektedir. Ohdo sendromunun SBBYS varyantına sahip erkek bireylerde inmemiş testis sorunu bulunurken bu varyanta sahip dişilerde normal cinsel organ bulunmaktadır.

Ohdo sendromunun SBBYS varyantı ile ilişkili en yaygın görülen iskelet anormalliği için eksik veya az gelişmiş diz kapağı problemi olduğu söylenebilir. Buna ek olarak bu duruma sahip bireylerde hareketi bozabilecek kalça, diz ve ayak bileklerinde meydana gelen eklem sertliği görülmektedir. Alt gövdede bulunan eklemler sert olmasına karşın  kollar ve üst gövdedeki eklemler normal olmayan seviyede gevşek olabilmektedir. Bu durumdan dolayı çoğu birey uzun başparmaklara ve büyük ayak parmaklara sahip olabilmektedir.

Ohdo sendromunun SBBYS varyantında daha öncede bahsedildiği üzere zihinsel engellilik ve gelişim geriliği ile ilişkilidir. Etkilenen çoğu bebek zayıf kas tonusuna sahip olduğundan dolayı solunum ve beslenme açısından zorluklar görülmektedir.

Ohdo sendromunun SBBYS varyantının ayırt edici yüz görünümü, maske benzeri ve ifadeye sahip olmayan bir yüz görünümü ile ilişkilidir. Bu varyanta sahip bireylerde belirgin yanaklar, geniş bir burun köprüsü veya yuvarlak uçlu bir burun, göz açıklığında daralma, düşük göz kapakları ve gözyaşı anormallikleri gibi özellikler görülebilmektedir. Etkilenen bireylerden yaklaşık olarak üçte birinde ağız üst kısmında yarık damak adı verilen açıklık ile doğma gözlemlenmektedir. Buna ek olarak  Ohdo sendromunun SBBYS varyantından etkilenen bireylerde kalp kusurları ve diş problemleride bulunabilmektedir.

Sıklık

Ohdo sendromunun SBBYS varyantının görülme sıklığı milyonda 1 kişiden daha az oranda olduğu tahmin edilmektedir. Tıp literatüründe ise en az 19 vaka bildirilmiştir.

Nedenler

Ohdo sendromunun SBBYS varyantı, histon asetiltransferaz adı verilen enzimi yapmak için talimatlar sağlayan KATB6 genindeki mutasyon sonucu ortaya çıkmaktadır. Histon asetiltransferaz adı verilen enzim DNA’ya bağlanan (bağlanan) ve kromozomlara şekil veren yapısal proteinler olan histonlar üzerinde değiklikler meydana getirmesi bakımından büyük öneme sahiptir. Asetil grubu adı verilen küçük bir molekül histonlara eklenerek oluşan histon asetiltransferazlar belirli genlerin aktivitesini kontrol eder. KAT6B geninden üretilen histon asetiltransferazın işlevi hakkında çok az şey bilinmektedir. İskelet ve sinir sisteminin gelişimi de dahil olmak üzere erken gelişim için önemli olan genleri düzenlediği bilinmektedir.

Ohdo sendromunun SBBYS varyantına sebep olan mutasyonlar, her bir hücrede KAT6B geninin bir kopyasından fonksiyonel histon asetiltransferaz üretimini engellediği düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar, histon asetiltransferaz enzimi eksikliği erken gelişim sürecinde çeşitli genlerin düzenlenmesini bozduğunu göstermektedir. Fakat bu değişkliklerin belirli özelliklerine nasıl yol açtığı konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Kalıtım Modeli

Ohdo sendromunun SBBYS varyantı, otozomal baskın bir kalıtım modeline sahiptir. Bunun anlamı her bir hücredeki değiştirilmiş genin bir kopyasının bozukluğa neden olması için yeterli olduğudur. Bildirilen vakalara göre büyük çoğunluğu gende meydana gelen yeni mutasyonlar sonucu ve hastalık öyküsü bulunmayan kişilerde meydana gelmiştir.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

• Blefarofimoz ve zeka geriliği sendromu, Say-Barber/Biesecker/Young-Simpson tipi
• Blefarofimoz-entelektüel eksiklik sendromu, Say-Barber/Biesecker/Young-Simpson tipi
• BMRS SBBYS
• Ohdo sendromu, Say-Barber-Biesecker varyantı
• Ohdo sendromu, SBBYS varyantı
• Say-Barber-Biesecker-Young-Simpson sendromu
• Ohdo sendromunun Say-Barber-Biesecker-Young-Simpson varyantı
• Ohdo sendromunun SBBYS varyantı
• SBBYSS
• Young-Simpson sendromu

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/ohdo-syndrome-say-barber-biesecker-young-simpson-variant/

Görsel Kaynak: https://www.doktorfizik.com/bolgeye-gore/diz/diz-kapagi-kikirdaginda-yumusama-kondromalazi-patella/

Editör: Meryem Melisa KAR