MN1 Geni Nedir?

İçindekiler

MN1 Geni: MN1 Proto-Onkogen, Transkripsiyonel Regülatör

Normal Fonksiyon

Fonksiyonu tam olarak belirlenememiş bir tür proteinin oluşturulmasına yönelik direktifler, MN1 geni tarafından verilir. MN1 proteini şeklinde adlandırılan protein, transkripsiyon faktörleri olarak bilinen diğer proteinler ile etkileşim halindedir. DNA’nın bazı bölgeleri ile bağ kuran bu proteinler, belirli genlerin işleyiş düzeninin kontrol edilmesine yardımcı olurlar. MN1 proteininin transkripsiyon faktörleri ile etkileşimi göz önünde bulundurulduğunda bu proteinin de özellikle beynin ve kafatasının gelişim sürecinde önem arz eden genlerin ve diğer genlerin de işleyişini kontrol ettiği tahmin edilmektedir.

Genetik Değişiklikler ile Alakalı Sağlık Koşulları

MN1 C-Terminali Kesilme Sendromu

MN1 geni üzerinde gelişim gösteren en az 11 gen mutasyonu doğrultusunda MN1 C-terminali kesilme sendromunun ortaya çıktığı gözlenmiştir. MCTT sendromu, gelişimsel süreçte gecikmeler, zihinsel gerilik, beyin anomalileri ve ayırt edici yüz hatları ile nitelendirilir.

MCTT sendromu ile sonuçlanan MN1 gen mutasyonlarının hepsi MN1 geninin en uç kısmının çok yakınında meydana gelir. Bu durum, olağandışı ölçüde kısa (kesilmiş) MN1 proteini üretimi ile sonuçlanır. Gelişen mutasyonlar böylelikle rahatsızlığın MN1 C-terminali kesilme sendromu şeklinde adlandırılmasına neden olmuş olur.

Bu rahatsızlığa sahip birden fazla bireyde saptanmış olan bir gen mutasyonu, pozisyon 1295’te arginin amino asidi ile MN1 proteininin üretim sürecindeki erken durma sinyalini yer değiştirir. MCTT sendromu ile sonuçlanan diğer mutasyonlarda olduğu gibi bu mutasyon da olağan dışı derecede kısa bir MN1 protein üretimi ile sonuçlanır.

Yapılan çalışmalar, olağan dışı ölçüdeki kısa MN1 proteinlerinin başka proteinler ile etkileşime giremedikleri için hücre çekirdeğinde biriktiklerini ortaya koymuştur. Olağan işleyişinde olmayan MN1 proteininin pek çok genin bilhassa kafatasının ve beynin gelişiminde payı olan genlerin işleyişini kontrol altına almaya yardımcı olamadığı ve bu durumun da MCTT sendromunun nitelendirildiği belirti ve semptomlara sebebiyet verdiği düşünülmektedir.

Diğer Rahatsızlıklar

MN1 geninde gelişen belirli gen mutasyonları, diğer belirtileri olmadan MCTT sendromundaki konuşma bozuklukları ve işitsel kayıplar ile bağdaştırılmıştır. Bu belirtilere neden olan gen mutasyonları, MN1 geninin ön kısmında gelişim gösterirler ve bunun sonucunda olağan dışı derecede kısa ve kolaylıkla yıkıma uğrayabilen protein üretimi gözlenir. Bu gen mutasyonları, MCTT sendromuna sebebiyet veren genin en uç kısmında gelişen ve hücre içerisinde olağan dışı kısalıktaki proteinlerin birikmesine neden olan gen mutasyonları ile tezatlık gösterir.

DNA’nın MN1 genini içeren bölgesinde ciddi oranda kayıplara sahip olan bireylerde, zihinsel gerilik, gelişimsel gecikme, ve yüz ve kafatasını içeren anomalilerin geliştiği saptanmıştır. Bu belirtiler MCTT sendromunun belirtileri ile her ne kadar benzerlik gösterse de iki rahatsızlık birbirinden farklıdır.

Bununla birlikte MN1 geninin aktivitesindeki artış, kan üreten hücrelerinde kansere sahip bireylerde iyiye gitmeyen sonuçlara yol açar. Genin aktivitesinin artışına neden olan genetik farklılaşmalar, MN1 geni üzerinde bir kırılma gözlendiğinde meydana gelir ve bu durum sonucunda başka bir kromozomda bulunan bir başka genin bir parçası ile birleşerek bir füzyon geni oluşumuna neden olur. Yalnızca kanserli hücrelerde gözlenen bu genetik farklılaşmalar, somatik olarak nitelendirildikleri için kalıtsal özellikleri yoktur. MCTT sendromuna sahip bireylerde lösemi gelişimi riskinin arttığı söylenemez.