Kraniyofasiyal Mikrozomi

İçindekiler

Tanım

Kraniyofasiyal mikrozomi öncellikle kafatasının ve doğumdan önce yüzün gelişimini etkileyen anormallikleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Mikrozomi, vücut yapılarının anormal bir şekilde küçüklüğü anlamına gelir. Bu hastalığa sahip çoğu bireyde yüzün sağ ve sol tarafındaki yüz yapılarının şekli ve boyutunda farklılıklar (yüz asimetrisi) vardır. Vakaların yaklaşık üçte ikisinde yüzün iki tarafında genel olarak bir tarafı diğerinden farklı olacak şekilde anormallikler vardır. Diğer hastalar da kraniyofasiyal mikrozomi yüzün sadece bir tarafını etkiler. Kraniyofasiyal mikrozominin yüz özelliklerinde belirli olarak üst veya alt çenenin bir tarafının az gelişimi (maksiller veya mandibular hipoplazi) görülür ve bu diş problemlerine ,konuşma ve beslenme ile ilgili zorluklara neden olabilir. Şiddetli vakalarda ise solunum bile etkilenebilir.

Kraniyofasiyal mikrozomi hastalığına sahip bireylerde genel olarak bir veya iki kulağı karakteristik olarak farklı derecelerde etkileyen kulak anormallikleri gözlemlenir.. Kulağın önünde cilt büyümeleri (cilt etiketleri) (preauriküler etiketler), az gelişmiş veya var olmayan (mikrotia veya anotia) bir dış kulak ya da kapanmış veya var olmayan kulak kanalı olabilir ve hasta bireylerde görülen bu anormallikler işitme kaybına neden olabilir. Göz problemleri kraniyofasiyal mikrozomide çok yaygın değildir fakat bazı hasta bireyler de alışılmamış şekilde küçük göz küreleri (mikroftalmi) ya da görüş kaybına neden olan diğer göz anormallikleri gözlemlenir.

Omurganın hatalı şekilde biçimlendirilmiş kemikleri (omurlar),alışılmadık şekilde olan böbrekler ve kalp bozuklukları gibi vücudun diğer parçalarında görülen anormallikler de ayrıca kraniyofasiyal mikrozomi hastalarında oluşabilir.

Kraniyofasiyal mikrozomi için farklı birden fazla terim kullanılmıştır. Bu diğer isimler genel olarak, bazen birbirlerinin yerine kullanılsalar da, belli belirti ve semptom kombinasyonları ile kraniyofasiyal mikrozomi tiplerine atıfta bulunur. Hemifasiyal mikrozomi genellikle maksiller veya mandibular hipoplazili kraniyofasiyal mikrozomiyi ifade eder. Hemifasiyal mikrozomi ve epibulbar dermoidler olarak adlandırılan gözde kanserli olmayan (iyi huylu) büyüme olan kişilerde Goldenhar sendromu veya okülo auriküler displazi olduğu söylenebilir.

Sıklık

Kraniyofasiyal mikrozominin 5,600 de 1 ile 26,500 de 1 yeni doğanda görüldüğü tahmin edilmektedir. Ancak bu aralık azımsanabilir çünkü bütün tıp uzmanları bu durumun teşhisindeki kriterler konusunda hemfikir değildir ve bu yüzden hafif vakalar tıbbi müdahaleye gelmeyebilirler. Belirli olmayan sebeplerden dolayı, bu bozukluk kadınlara oranla erkeklerde yüzde 50 oranında daha sık görülmektedir.

Nedenler

Hangi genlerin kraniyofasiyal mikrozomiyi belirttiği belirsizdir. Bu durum, birinci ve ikinci faringeal arklar (brankiyal veya visseral arklar olarak da adlandırılır) olarak adlandırılan embriyodaki yapıların gelişiminde gerçekleşen problemlerden kaynaklanır. Altı çift faringeal arklardaki doku katmanları, yüz ve boyundaki kaslara, arterlere, sinirlere ve kıkırdaklara yol açar. Özellikle, birinci ve ikinci faringeal arklar alt çeneye, çiğnemede ve yüz ifadelerinde kullanılan kaslar ve sinirlere, dış kulağa, orta kulaktaki kemiklere dönüşür. Bu yapıların normal gelişimine müdahale etmek kraniyofasiyal mikrozomiye ait anormalliklere neden olur.

Birçok şiddetli faktörler birinci ve ikinci faringeal arkların normal gelişimini bozabilir ve kraniyofasiyal mikrozomiye neden olur. Bu duruma sahip bazı kişiler genetik materyalin silinmesi veya çoğaltılması gibi kromozomal anormalliklere sahiptir; bu bireylerde sıklıkla ek olarak gelişimsel sorunlar ve sakatlıklar görülür. Bazen, kraniyofasiyal mikrozomi ailenin birkaç üyesinde gen mutasyonunun neden olduğu kalıtım modelinde gerçekleşir fakat ilgili genler bilinmemektedir. Diğer ailelerde, bireyler hastalığa yatkınlığını kalıtsal bir miras olarak alıyor gibi görünmektedir. Kraniyofasiyal mikrozomi riski ayrıca çevresel faktörlere bağlı olarak da artabilir örneğin annenin hamilelik döneminde belirli ilaçlar alması gibi. En çok etkilenen bireylerde hastalığın nedeni bilinmemektedir.

Gelişimdeki belirli bozulmaların özellikle birinci ve ikinci faringeal arkları neden etkilediği kesin olarak bilinmemektedir. Araştırmacılar bu bozukluklara bir birim olarak yanıt verecek şekilde yapıların birlikte geliştiğini düşünmektedir.

Kalıtım Modeli

Kraniyofasiyal mikrozomi sıklıkla ailede tek kişide ortaya çıkar ve kalıtsal aktarılmaz. Eğer bu durum kromozomal anormalliklerden kaynaklandıysa etkilenen bir ebeveynden aktarılmış olabilir ya da kromozomdaki yeni anormalliklerin sonucu olabilir ve ailelerinde bu hastalığa ait hiçbir bulgu olmayan bireylerde de görülebilir.

Vakaları %1 ve %2’sinde kraniyofasiyal mikrozomi otozomal dominant modelde kalıtılır. Bu da her hücrede değiştirilen bir genin kopyasının hastalık yapmak için yeterli olması anlamına gelir. Nadir görülen vakalarda, durum otozomal resesif model şeklinde kalıtılır ve bu her hücredeki bir genin iki kopyasının da mutasyonlu olması anlamına gelir. Otozomal resesif durumuna sahip bireyin ebeveynlerinin her ikisi de mutasyonlu genin bir kopyasını taşır ama özel olarak durumun semptom ve belirtilerini göstermezler. Kraniyofasiyal mikrozomi ile ilişkili gen veya genler bilinmemektedir.

Bazı etkilenen ailelerde, insanlar durumun kendisini değil kraniyofasiyal mikrozomi geliştirme riskini artırıyor gibi görünüyor. Bu durumlarda, genetik değişikliklerin ve çevresel faktörlerin bazı kombinasyonları dahil olabilir.