Büşra Biryan
Tanım
İnsanlar tarafından bilinen en eski masallardan biri kendi kuyruğunu yiyen yılandır. Eski Mısır efsanesine göre güneş tanrısı olan Ra yeni bir ilahi varlık oluşturmak için yeraltı dünyasının hükümdarı olan Osiris ile birleşir. Bu birleşme sonucu yılan-tanrı Mehen’i temsil eden iki yılan, kuyruklarını ağızlarında tutarak süper tanrı doğar. İskandinav mitolojisinde yılan, çok güçlü bir deniz canavarıdır. Aynı zamanda tanrı Loki’nin çocuklarından biri olan Jörmungardr’dır. Bu varlık öylesine büyüktür ki kuyruğu ağzındayken tüm dünyayı sarıyordur. Kehanetlere göre günün birinde kuyruğunu ağzından çıkaracak ve okyanusun derinliklerinden yükselerek dünyanın sonunu ve yeniden doğuşunu duyuracağı söylenir.
Hindu ikonografisine göre kuyruğunu ısıran yılan Tanrı’nın yıkımı ve dönüşümü ile bilinen tanrı Shiva’dır. Yunan filozofu Platon ise yılanı “hiçbir şeyi olmayan evrenden bile daha kusursuz” ve “kendi kendine yetebilen” bir evrene benzetti. Günümüze daha yakın bir zamanda, The X-Files’da FBI Ajanı olan Dana Scully’nin dövmesi olayı aracı olarak kullanıldı.
Kuyruk yiyen yılan Ouroboros adıyla da bilinir. Uzun zamandır pek çok kültürde varlığı bilinmektedir. Bu ikon, İsviçreli psikolog Carl Jung’ a göre insan ruhunun ilkel arketiplerinden biridir. Mısırbilim profesörü Salima Ikram’a göre ise ebedi dönüşü, sonsuzluğu, kozmik ölçekte kendi kendine yeterliliği, tamamlanmayı ve güneşin döngüsü gibi dönen her şeyi temsil etmektedir.
Peki bu hikayeleri anlatan ilk anlatıcılar, bizzat şahit oldukları bir olaydan mı ilham aldılar? Günümüzde bu sembol doğada hareket ediyor mu?
Yılanlar Kendi Kuyruklarını Isırır Mı?
Bazı haberlere göre birkaç yılanın bunu yaptığı söyleniyor. 2014 yılında bir evcil hayvan dükkanı sahibi YouTube’a bir görüntü yükledi. Bu görüntülerde Albino Western Hognose’ un su kabının etrafında kendisini yutmaya çalıştığı görülüyor.
Bir başka olay da 2009 yılında Sussex, Birleşik Krallık’ta görüldü. Bir adam, kral yılanı Reggie’yi kendi kuyruğunu ısırmaya çalışırken bir daire içinde bulmuş ve hemen bir veteriner kliniğine götürmüş. Yılan Reggie’nin dişleri kuyruğunun ağzına takılmasına sebep olmuş. Veteriner Hekim ufak bir operasyon ile çenesini açarak yılanı kurtardı.
Yeni Yılan Ansiklopedisinde Amerikan sıçan yılanlarının kendi kendini sindirerek öldürdüğü iki anlatım vardır. Yazar Joseph C. Mitchell kitabında “Tutsak bir yılan bunu iki defa yaptı ve ikinci denemesinde öldü diğer olayda ise yılan vahşiydi ve bulunduğunda vücudunun üçte ikisini yutmuş, dar bir daire içindeydi” yazmaktadır.
Herpetolog James B. Murphy, bunun çok nadir bir davranış olduğunu söylüyor. Murphy’ye göre yılanlar hastalandıkları zaman ölmek üzereyken kendilerini ısırıyorlar. Çıngıraklı yılanlarda bunun örneklerini gördüğünü ama bazı yılanların kendi dökülen derilerini kemirirken de gördüğünü ekliyor.
Murphy, yılanların memeliler gibi duygu göstermediğini ve hastalıklara karşı çok az davranışsal tepki gösterdiklerini söylemektedir. Bir yılan kendi kuyruğunu ısırdığında bunun sebebi genellikle dar bir alanda yaşayarak kuyruğunu başka bir yılan sanmasıdır. Çoğu kişi bu davranışı Ouroboros olayı zannedebilir. Bazı yılan türleri diğer yılanları yeme eğilimindedir. Bu türlerden bazıları Kuzey Amerika Kingsnake , Jartiyer yılanları ve Kurdele yılanlarıdır. Bu sebeple farklı yılan türlerini aynı alana koymadan önce dikkat edilmelidir.
Sonuç olarak Ouroboros davranışı çok nadirdir. Çoğu yılan bakıcıları yıllardır bu olaya tanık olmak istiyorlar. Ancak gerçek hayatta Ouroboros ile karşılaşmayı beklememeliler. En azından Ragnarök’e kadar.
Kaynak: https://www.petmd.com/reptile/conditions/behavioral/ouroboros-snake-bites-its-own-tail
Görsel Kaynak: https://image.petmd.com/files/styles/863×625/public/ouroboros-carving-picture-id185266869.jpg?w=1080&q=75
Editör: Yasemin CANKAT