Kardiyofasyokutanöz Sendromu

İçindekiler

Tanım

Kardiyofasyokutanöz sendromu kalp, yüz hatları, cilt ve saç gibi vücudumuzun çeşitli kısımlarını etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalığa sahip olan bireylerde, orta ile şiddetli aralığında değişebilen, zeka ve gelişim geriliği görülür.

Kardiyofasyokutanöz sendromundan etkilenen birçok insanda kalp sorunları görülmesi muhtemeldir. Kalpten akciğerlere doğru kan akışını bozan kalp kapakçıklarından birinin malformasyonu (pulmonik stenoz), kalbin iki üst odası arasında olan bir delik (atriyal septal defekt) ve kalp kasını büyüten veya zayıflatan bir kalp hastalığı olan hipertrofik kardiyomiyopati gibi kalp sorunları en sık görülen örnekler arasındadır.

Genelde kardiyofasyokutanöz hastalığına sahip bireylerin yüzleri geniş ve uzundur. Buna ek olarak şakakları daraltan yüksek bir alın, küçük bir burun, gözler arasında geniş aralık (oküler hipertelorizmi), sarkık göz kapakları (ptosis) ve de aşağı doğru sarkmış kulaklar gibi yüz özelliklerine de sahiptirler. Ayrıca bu yüz özellikleri bazen ‘kaba’ olarak da tanımlanır.

Bu sendroma sahip olan bireylerin hemen hemen hepsinde cilt sorunlarının görülmesi normaldir. Hastalıklı birçok bireyin cildi kuru ve pürüzlü olur. Aynı zamanda koyu renkli benlere (nevi), buruşuk avuç içlerine ve tabanlarına sahip olurlar. Örneğin bir cilt hastalığı olan keratoz pilaris; kollarda, bacaklarda ve yüzde küçük şişliklerin oluşmasına sebep olarak ciddi cilt sorununu beraberinde getirir. Ayrıca bu sendromdan etkilenen kişilerin ince, kuru kıvırcık saçlara ve de normalden az çıkan kirpiklere veya kaşlara sahip olma eğilimleri daha fazladır.

Kardiyofasyokutanöz sendromlu bebeklerde zayıf kas (hipotoni) ve beslenme güçlüğü sorunu görülür. Normal hızda büyümesi gerekirken bunu başaramaması ve de kilo alamaması da ek olarak sorunlar arasında gösterilebilir. Normalden daha büyük bir kafa (makrosefali), olması gerekenden daha kısa boy, görmede ciddi sorunlar, nöbetler gibi semptomlar ise en çok çocuklarda ve yetişkinlerde görülen sorunlar arasındadır.

Costello sendromu ve Noonan sendromu , kardiyofasyokutanöz sendromun belirti ve semptomları ile yüksek oranda benzemektedir . Ancak genetik nedenler,spesifik belirti ve semptom kalıpları ile bunlar ayırt edilebilir. Fakat bebeklik döneminde bu şartları birbirinden ayırt etmede güçlük çekilmesi olasıdır. Costello sendromu, bir insanın kanser riskini büyük ölçüde arttıran bir durumdur. Bu durumun tam tersine kanser ise kardiyofasyokutanöz sendromu için önemli bir özellik olarak görünmemektedir.

Sıklık

Kardiyofasyokutanöz sendromu çok nadir bir hastalıktır ve yaygınlığı bilinmemektedir. Araştırmalara göre dünya çapında 200 ile 300 kişinin bu sendroma sahip olduğu tahmin ediliyor.

Nedenler

Kardiyofasyokutanöz sendromu çeşitli genlerde ortaya çıkan mutasyonlardan kaynaklanabilir. Hastaların %75 ile %80’ini oluşturan BRAF genindeki mutasyonlar bu sendromunun en yaygın olanıdır. %10 ile %15’ini oluşturan kısım ise MAP2K1 ve MAP2K2 genlerindeki mutasyonlardan kaynaklanır. Geriye kalan yüzde 5’lik kısmından daha azına ise KRAS genindeki mutasyonlar neden olur.

Hücrenin dışından hücre çekirdeğine kimyasal sinyalleri ulaştırmak için bazı proteinlere gerek duyulur. Bu proteinleri sağlamak için BRAF, MAP2K1, MAP2K2 ve KRAS genleri birlikte çalışırlar. Bu kimyasal sinyal yolu diğer adıyla RAS/MAPK yolu, doğumdan önceki gelişim için önemli olan bir durumdur.Aynı zamanda RAS/MAPK yolunun çeşitli görevleri vardır. Hücrelerin büyümesini, çoğalmasını ve farklılaşmasını sağlamak için olgunlaşması gereken süreci kontrol etmeye yardımcı olur. Ek olarak hücre hareketini ve apoptozu yani hücrelerin kendi kendini yok etmesini kontrol eder.

Mutasyona maruz kalmış genden yapılan protein aşırı aktif olur ve bu durum gelişim sırasında kimyasal sinyalleşmeyi değişmesine sebep olur. Değişen sinyalleşme, çeşitli organ ve dokunun gelişimine müdahale eder. Bu durum da kardiyofasyokutanöz sendromun belirti ve semptomlarının görülmesine yol açar.

Bazı hastalarda BRAF, MAP2K1, MAP2K2 veya KRAS genlerinde bir mutasyona rastlanmaz fakat kardiyofasyokutanöz sendromun belirti ve semptomlarını gösterirler. Bunun nedeni ise etkilenen bireyler Costello sendromu veya Noonan sendromu olmasıdır ve bunlar da RAS/MAPK sinyallemesinde bulunan genlerdeki mutasyonlara sebep olurlar. Farklı genlerdeki mutasyonlar, benzer belirti ve semptomlara sahip olabilir. Çünkü bu genlerde üretilen proteinlerin tümü, aynı kimyasal yolun bir parçasıdır. Ek olarak, Costello sendromunu ve Noonan sendromunu içeren tüm durumlar grubuna genellikle RASopatiler adı verilir.

Kalıtım Modeli

Her hücrede değiştirilmiş bir genin bir kopyasının bozukluğa neden olması kardiyofasyokutanöz sendromun otozomal dominant bir durum olduğu düşünülmesi için yeterlidir.

Çoğu kardiyofasyokutanöz sendrom ile ilişkili vakalar yeni gen mutasyonlarından kaynaklanır ve ailelerinde hastalık geçmişi olmayan kişilerde görülür. Raporlanmış birkaç vakada, etkilenmiş bir birey hasta bir ebeveyne sahiptir.