ITPR1 Geni Nedir?

ITPR1 Geni: İnositol 1,4,5-Trifosfat Reseptörü Tip 1

Normal Fonksiyon

ITPR1 geni, hücrelerin içindeki pozitif yüklü kalsiyum atomlarının (kalsiyum iyonlarının) akışını kontrol eden kanalın parçası olan bir proteinin yapılması için gereken talimatları sağlar. Dört ITPR1 protein molekülü, kompleks (bir homotetramer) içinde birleşerek kanalı oluştururlar. Belirli sinyallere cevap olarak; ITPR1 kanalı, endoplazmik retikulum adındaki hücre yapılarındaki depolardan hücre sıvısıyla (sitoplazma) kaplı ortama kalsiyum iyonu bırakır. Kalsiyum iyonunun konsantrasyonunun hücre içerisinde uygun bir şekilde düzenlemesi çeşitli doku ve organların gelişimi ve işlevi için önemlidir.

Genetik Değişiklikler ile İlişkili Sağlık Koşulları

Gillespie Sendromu

Göz anormallikleri, doğum kaynaklı zayıf kas tonusu (konjenital hiopotoni), denge ve koordinasyon hareketlerinde problemler (ataksi) ve hafiften orta dereceye zihinsel yetersizlik içeren Gillespie sendromuna sebep olan en az 13 ITPR1 geni mutasyonu tanımlanmıştır. Gillespie sendromuna sebep olan ITPR1 geni mutasyonları, muhtemelen değiştirilmiş proteinin yapısı ile sonuçlanır. Değiştirilmiş proteinlerle yapılmış olan homotetramer kalsiyum kanallarının kararsız olduğu düşünülmektedir. Normal ITPR1 kanalları eksikliği hücrenin kalsiyum iyonlarını düzenleme yeteneğini azaltır. Bununla beraber, bu değişiklik ile Gillespie sendromunun semptomları ve sinyalleri arasındaki belirli bağlantı anlaşılamamıştır.

Diğer Bozukluklar

ITPR1 genindeki mutasyonlar spinoserebral ataksi tip 15 (SCA15), spinoserebral ataksi tip 29 (SCA29) ve daha az görülen spinoserebral ataksinin diğer formlarında tanımlanmıştır. Bu koşullar zamanla kötüleşen hareket problemlerine yol açar. Bu bozukluklarla ilişkili mutasyonlar muhtemelen hücrelerdeki kalsiyum seviyelerinin düzenlenmesini bozarak spinoserebellar ataksinin belirti ve semptomlarına sebep olur.

Araştırmacılar, ITPR1 geni mutasyonlarının neden diğer kişilerde göz problemleri ve zihinsel engellilik gibi Gilliespie sendromunun (yukarıda açıklanan)  karakteristik özelliklerine sahip olurken bazı insanlarda sadece hareket problemlerine sebep olduğunu anlamaya çalışıyorlar. Çalışmalar, spinoserebral ataksiye sebep olan ITPR1 genindeki mutasyonların Gilliespie sendromuna sebep olan mutasyonlardan farklı bir protein bölgesini etkilediğine işaret ediyor. Mutasyonlar aynı zamanda kalsiyum kanalındaki homotetramer yapıyı destabilize etme derecelerine göre farklılık gösterebilirler. Bu faktörler, Gillespie sendromu ve çeşitli spinoserebellar ataksiler arasındaki farklı belirti ve semptom paternlerini açıklayabilir.

Bu Genin Diğer İsimleri

• IP3R
• IP3R1

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/gene/itpr1/

Görsel Kaynak: https://www.rcsb.org/structure/3UJ4

Editör: Yasemin CANKAT