Coats Plus Sendromu

İçindekiler

Tanım

Coats Plus sendromu; Coats hastalığı denilen göz bozukluğuna ek olarak beyin, kemikler, sindirim sistemi ve vücudun diğer bölümlerinde görülen anomaliler ile nitelendirilen kalıtsal bir durumdur.

Coats hastalığı, gözün arka kısmında ışık ve renkleri algılayan doku olan retinayı etkiler. Bu bozukluk retinadaki kan damarlarının anormal bir şekilde genişlemesine (irileşme) ve kıvrılmasına neden olur. Oluşan anormal damarlar zamanla retinanın tabakalarının ayrılmasına (retina yırtılması) neden olabilecek sıvıyı sızdırır. Bu göz anomalileri genellikle görme kaybıyla sonuçlanır.

Coats Plus sendromu olan insanlar, ayrıca anormal miktarda kalsiyum (kireçlenme), kist denilen sıvı dolu ceplerin gelişmesi ve beyaz madde olarak bilinen beyin dokusunun kaybı (lökodistrofi) dahil olmak üzere beyin anomalilerine sahip olurlar. Bu beyin anomalileri zamanla kötüleşerek; büyümenin yavaşlamasına, hareket bozukluklarına, kasılma nöbetlerine ve zihinsel fonksiyonda gerilemeye neden olur.

Coats Plus sendromunun diğer özelliklerine; kemiklerin kırılgan ve kolayca kopabilmesine neden olan düşük kemik yoğunluğu (osteopeni), kırmızı kan hücrelerinde azalma (anemi) ki bu da alışılmadık derecede soluk tene (soluk benizlilik) neden olur ve aşırı yorgunluk (halsizlik) dahildir. Etkilenen bireyler; sindirim borusunda anormal kanama, karaciğere kan takviyesi yapan damarlarda yüksek kan basıncı (portal hipertansiyon) ve karaciğer yetmezliği dahil olmak üzere ciddi hayati risk içeren komplikasyonlara sahip olabilir. Coats Plus sendromunun daha az yaygın olan özellikleri; seyrek ve erken grileşen saçları, ayak parmakları ve el parmaklarında malformasyonları ve café-au-lait ışıkları olarak adlandırılan açık kahverengi lekeler gibi anormal deri rengini (pigmentasyon) içerebilir.

Coats Plus sendromu ve kistler ve kireçlenmeyle birlikte lökoansefalopati denilen hastalık (LCC; Labrune Sendromu olarak da adlandırılır) çok benzer beyin anomalileleri gösterdiklerinden dolayı bazen kireçlenme ve kistlerle birlikte serebroretinal mikroanjiyopati (CRMCC) genel terimi altında gruplandırılır. Bununla birlikte, araştırmacılar yakın zamanda Coats Plus sendromu ve LCC’nin farklı genetik nedenlere dayandığını buldular ve şuan genellikle tek bir durumun farklı türleri yerine ayrı hastalıklar olarak tanımlanıyorlar.

Sıklık

Coats plus sendromunun nadir bir hastalık olduğu görülüyor. Hastalığın sıklığı ise bilinmiyor.

Nedenler

Coats plus sendromu CTC1 genindeki mutasyonlardan kaynaklanmaktadır. Bu gen, kromozomların uçlarında bulunan telomerler olarak bilinen yapılarda önemli bir rol oynayan proteinlerin yapımı için bilgi sağlamaktadır. Telomerler, kromozomların anormal yapışmalar ile bir araya gelmesini veya yıkılmasını (bozulma) önlemeye yardımcı kısa, tekrarlı DNA dizileridir. Çoğu hücrede telomerler hücre bölünmesiyle birlikte orantılı olarak kısalır. Belli sayıdaki hücre bölünmelerinin ardından telomerler çok daha kısa hale gelirler ve hücrenin bölünmeyi durdurmasını ve kendi kendini yok etmesini tetiklerler (apoptoz geçirmek). CTC1 proteini, CST kompleksi olarak bilinen bir grup proteinin parçası olarak çalışır ki buda telomerlerin kopyalanmasını içerir (replikasyon). CST kompleksi hücreler bölünürken bazı hücrelerde telomerlerin bozulmasını önlemeye yardımcı olur.

CTC genindeki mutasyon CST kompleksinin işlevini bozar bu da telomerlerin replikasyonunu etkiler. Bununla birlikte CTC1 gen mutasyonlarının telomere yapı ve işlevini nasıl etkilediği bilinmiyor. Bazı çalışmalarda CTC1 gen mutasyonları olan insanların anormal şekilde kısa telomerlere sahip olduğu bulunurken diğer çalışmalarda telomer uzunluğunda bir değişiklik bulunmuyor. Araştırmacılar, CTC1 gen mutasyonları olan insanlarda telomerlerin nasıl farklılık gösterdiğini ve bu değişikliklerin Coats Plus sendromunun çeşitli belirti ve semptomlarına nasıl neden olduğunu tespit etmeye çalışıyor.

Kalıtım Modeli

Bu hastalık otozomal çekinik modelle kalıtılıyor, bu da her hücrede bulunan genin her iki kopyasının da mutasyona sahip olduğu anlamına geliyor. Otozomal çekinik hastalığa sahip olan bir bireyin ebeveynlerinin her birinde mutasyona uğramış genin bir kopyası bulunur, fakat genellikle hastalığın belirti ve semptomlarını göstermezler.