Melike Sağ
İçindekiler
Yumuşak Doku Sarkomu Nedir?
Vücutta kemik dışındaki destek dokuların tümü “yumuşak doku” olarak adlandırılmaktadır. Bu dokulara yağ doku, kaslar, sinirler, cilt altı dokuları, kan damarları ve eklemleri saran (sinoviyal) dokular dahildir.
Yumuşak dokular, tüm organları ve diğer yapıları birbirine bağladığı için “bağ doku” olarak da bilinirler. Yumuşak doku sarkomu ise bu dokuların herhangi birinde ağrısız kitleler şeklinde ortaya çıkan ve az rastlanan bir kanser türüdür. Genellikle kolda, kalçada ve leğen kemiğinde görülen tümörler, bazen de karında ve göğüste gelişir.
Çeşitler
70’ten fazla sarkom türü vardır. Bu kanserler, sarkomu oluşturan anormal hücrelerin adıyla anılırlar. En çok görülen tür, çok sayıda anormal iğsi hücrenin oluşturduğu “Malign (kötü huylu) Fibröz Histiyositom (MFH)”dur. Malign Fibröz Histiyositom’dan sonra en sık görülen yumuşak doku kanseri, Liposarkom Kanseridir. Anormal yapıdaki yağ hücrelerinden oluşur.
Diğer Yumuşak Doku Kanser çeşitleri şunlardır:
- Liyomiyosarkom (Düz Kas Sarkomu) ve Rabdomiyosarkom (İskelet Kası Sarkomu)
- Anjiyosarkom (Damar Sarkomu)
- Ewing Sarkom ve Primitif Nöroektodermal Tümör (PNET)
- Kötü Huylu Çevresel Sinir Kılıfı Tümörü
- Gastrointestinal Stromal Sarkom (GİST)
- Destek Dokularda Stromal Sarkom
- Deride Kaposi Sarkomu
- Sinoviyal Sarkom
Sıklık
Yumuşak Doku Sarkomları, nadir görülen kanser türleridir. Bu tür kanserler, 55 yaşın üstündeki bireylerde daha sık görülmekle birlikte genç yetişkinlerde de ortaya çıkabilir. Ayrıca, kadınların ve erkeklerin bu kanser çeşidine yakalanma olasılıkları hemen hemen aynıdır.
Nedenler
Yumuşak Doku Kanserlerine yol açan asıl sebepler, tam olarak bilinmese de tetikleyici bazı etmenlerden söz edebiliriz. Örneğin:
Işın Tedavisi
Işın Tedavisi alan kişilerin Yumuşak Doku Kanserine yakalanması, çok sık görülen bir durum değildir. Eğer kişi, gençken yüksek dozlarda Işın Tedavisi görmüşse daha riskli kabul edilebilir. Geçmişte Işın Tedavisi uygulanan kişilerin çoğunda sarkom oluşmaz.
Kalıtsal Faktörler
Nadir görülen bazı kalıtsal durumlar, Yumuşak Doku Kanseri riskini artırmaktadır. Bu kalıtsal durumlar:
- Von Recklinghausen Hastalığı (Nörofibromatoz): Deri altındaki sinirlerde gelişen kanser olmayan yumrulardır. Zamanla, Yumuşak Doku Kanseri’ne dönüşebilirler.
- Li-Fraumeni Sendromu: Yumuşak doku kanseri dahil birçok kanserin ortaya çıkma ihtimalini artıran kalıtsal bir hastalıktır.
- Retinoblastom: Çok sık görülmeyen bir göz kanseridir. Genellikle çocuklarda ortaya çıkar.
Bu nadir hastalıkların etkilediği ailelerdeki bireyler, hastalığın çocuklarına da geçebileceğinin farkındadır. Nadir durumlarda ise Yumuşak Doku Kanseri, mutasyonlu genin nesilden nesile aktarımıyla değil de kişi yaşarken onun genlerindeki değişiklikler sonucunda oluşur.
Belirtiler
Yumuşak Doku Kanseri, erken evrelerde genellikle hiçbir belirti göstermez. Birkaç ay sonra, ağrısız yumrular gelişebilir. Yumru, büyüyüp sinirlere ve kaslara baskı yaptıkça ağrı hissi oluşmaya başlar. Diğer belirtiler, tümörün nerede olduğuna bağlı olarak değişir.
Yumuşak Doku Kanseri bazen, iyi huylu yağ bezesi (lipom) ya da çürük (hematom) ile karıştırılır. Bu da doğru teşhisi sağlayacak tetkiklerin yapılmasını geciktirebilir.
Ağrısız yumrular çoğunlukla kanser gibi ciddi yapılar değildir. Yine de belirtiler, iki haftadan fazla sürüyorsa bir uzmana görünmek gerekir.
Editör: Elif Berfin KORGAN