AYÇA YİĞİT
İçindekiler
Tanım
Warsaw kırılması sendromu, nadir olarak görülen ve çoklu anormalilere yol açan genetik bir hastalıktır. Warsaw kırılması sendromu olan insanlarda hafif, şiddetli veya ikisi arasında değişen zihinsel engel vardır. Ayrıca bu durumdan etkilenen bireylerde doğumdan itibaren büyüme bozuklukları görülür, bu da kısa boy ve küçük kafa boyutuna sebep olur. Bu bireylerin karakteristik olarak küçük alın, kısa burun, küçük yapıda alt çene, burun ve ağız arasında düz bir alan ve de belirgin yanaklar gibi ayırt edilebilen yüz özellikleri vardır. Diğer yaygın görülebilecek özellikler arasında ise sensörinöral, yani iç kulaktaki sinir hasarından kaynaklanan işitme kaybı, işitme kaybı ve kalp malformasyonları bulunur.
Sıklık
Warsaw kırılması sendromu nadir bir durumdur ve tıpta tanımlanabilmiş yalnızca 4 vaka bulunmaktadır.
Nedenler
DDX11 genindeki mutasyonlar bu sendromun oluşumuna sebep olur. DDX11 geni, ChlR1 enziminin üretimi için emir verir ve bu enzim bir helikaz enzimi gibi işlev görür. Helikaz enzimleri DNA’ya bağlanır ve DNA’nın kendini eşleyebilmesi için iki iplik haline getirir. Bu ayrılma, hücre bölünmeye hazırlanırken DNA’nın eşlenmesi ve hasarlı DNA molekülü eşlendiğinde oluşan hataların onarımı için gereklidir.
ChlR1 enzimi, DNA kopyalandıktan sonra, hücre bölünmesinde her kromozomun uygun biçimde ayrılmasını sağlamada önemlidir. Ayrıca DNA’daki onarım hatalarına yardımcı olarak ve uygun DNA replikasyonu sağlayarak, genetik bilginin değişmemesini, korunmasını sağlar.
DDX11 gen mutasyonları, ChlR1 enziminin işleyişini azaltarak ya da tamamen yok ederek, enzimin DNA’ya bağlanmasını engeller. Bunun sonucunda enzim DNA’ya bağlanamaz ve DNA eşlenmesi ile onarımında yardımcı olmak için DNA zincirlerini çözemez. ChlR1 enziminin işlev kaybı, hücre bölünmesini bozar ve DNA hasarının birikmesine neden olur. Bu DNA hasarı, DNA’da kırılma olarak görülebilir.
DNA tamirinde bu sorunların, Warsaw sendromunun belirli anormalliklere nasıl yol açtığı henüz belirsizdir.
Kalıtım Modeli
Bu durum, kalıtsaldır ve otozomal çekinik kalıtım modeli gösterir. Yani her hücrede genin iki kopyasının da mutasyonlara sahip olması gerekmektedir. Otozomal çekinik durumu olan bir bireyin ebeveynleri, mutasyona uğramış genin bir kopyasını taşır, ancak tipik olarak durumun belirti ve semptomları onlarda gözlenmez.
Bu Hastalığın Diğer İsimleri
• WABS
Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/warsaw-breakage-syndrome#
Görsel Kaynak: https://thebioscientist.org/2018/09/01/unravelling-function-ddx11-warsaw-breakage-syndrome/
Editör: Sibel Öncel