Telomer Nedir?

Yineleyen Uçlar!

Tanım

Kromozomların ne olduğunu duymayan yoktur elbette ama telomerlerin kromozomların uç parçası olduğu çok daha az bilinir.

Bölünme Sırasında Koruma!

Kromozomların uç kısımlarında yer alan bir dizi yineleyici DNA parçası olan telomerler, hücrenin bölünmesi sırasında kromozomları korurlar. Telomer adlandırması, birleştiklerinde ‘uç parça’ anlamını veren Yunanca ‘telos’ ve ‘meros’ sözcüklerinden köken alır. Canlıların DNA dizileri farklı sayıda kromozomlara bölüştürülmüş biçimde hücrelerin içerisinde saklanır. Her bir insan hücresi için bu sayı 46’dır ve kalıtsal özelliklerimizi barındıran genler bu kromozomların içinde bulunur.

Gitgide Kısalan Kopyalar!

Bir hücre, her bir bölünmeden önce sahip olduğu kromozomların bire bir kopyasını üretir ve bu bölünmelerin her birinde kromozomların uç kısımları biraz daha kısalır. Kromozomlarımızın uçlarında genlerimizi koruyan telomerlerin bulunduğunu düşünürsek bu, hücrelerimiz bölünürken önemli genlerimizin bir çizik bile almadan korunması ve yalnızca ‘önemsiz’ telomer parçalarının kaybedilmesi anlamına gelmektedir. Bununla birlikte, 50-60 kadar bölünme sonrasında telomerler o kadar kısalmış olur ki kromozomlarımızın parçalanmaktan başka seçeneği kalmaz. Bu da her türlü öz yıkım sürecini tetikler ve hücrenin ölümüyle sonuçlanır.

Kaynak: https://www.micropia.nl/en/discover/microbiology/telomere/?__cat=q-z

Görsel Kaynak: https://www.gercekbilim.com/insan-hucrelerinde-telomer-uzamasi-saglanarak-yaslanma-geciktirildi/telomer-yaslilik/

Editör: Yasemin CANKAT