İçindekiler
Tavşanlarda Gastrointestinal Yabancı Cisimler
Tavşanların ağız yoluyla vücuduna aldığı saç, kürk, yatak takımı gibi sindirim sistemine ait olmayan yabancı maddelerin yutması sonucu Gastrointestinal sistemin tıkanmasına sebebiyet vermektedir. Bu yabancı maddeler genellikle dışkı yoluyla emilimi gerçekleşmekte ancak tavşan yeterince lifli besinlerin tüketmemesi bu emilimin geçişini yavaşlatmaktadır. Emilimin yavaş olması bu yabancı maddelerin tavşanın vücudunda birikmesine sebebiyet vermektedir. Gastrointestinal sistemin tıkanması ciddi boyutlara ulaşması kasların kütlelerinde azalma meydana gelmesine sebebiyet vermektedir. Bu durum genellikle yaşlı tavşanlarda görülmektedir çünkü besinlerine yeterince dikkat etmemektedir.
Belirtiler ve Türleri
Bu tıkanıklığa sahip hastaların daya yakından takip altına alındığında geçirmiş olduğu hastalık veya stres kaynaklı olaylar yaşadığı tespit edilir. Stres seviyesi başlangıç düzeyde olduğunda hasta mamasını yeme sürecine devam eder ama stres seviyesi yükseldikçe iştah kaybı daha artar. Gastrointestinal semptomun diğer etkilerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- İshal
- Yıkılmak
- Anormal derecede küçük dışkı dışkıları
- Progresif karın şişliği
- Aşırı tükürük
- Ağızda yiyecek olsun ya da olmasın sürekli yutma girişimleri
Nedenler
- Yetersiz miktarda lif içeren diyetler
- Obezite veya hareketsizlik
- Bağırsak kaslarının hareketliliğini etkileyen anestezi
- Denetimsiz çiğneme davranışı ve yabancı maddelere erişim
- Altta yatan diş hastalığı veya yaralanması, gastrointestinal sistem bozuklukları veya metabolik hastalık
Teşhis
Teşhiste önemli konu hekimin tavşanı fiziki olarak muayene etmesidir. Muayene sırasında tavşanda sert kitlelerin olma ihtimalini bu şekilde daha iyi anlaşılır. Eğer vücudunda kitle tespit edilirse karın şişmiş olabilir ve buna bağlı olarak karın bölgesinde sıvı ve gaz birikebilir. Hekimin kesin tespit koyabilmesi için bağırsak bölgesinde tam detaylı inceleme yapması gerekmektedir. Bu tespiti yaparken tümörün çeşitlerini göz önüne alması gerekmektedir. Teşhis için röntgen ve endoskopi muayenesi yapılır. Eğer bağırsak içine bakacaksa hekim ağız yolunda yerleştirilen küçük bir kamera kullanılır. Bu sayede iç taraf daha net görülür. Bu süreçte gerekirse biyopside yapılabilmektedir.
Tedavi
Gastrointestinal çok ciddi bir durumdur. Eğer tedavi sürecin hemen başlanmazsa hastanın sağlık durum kötü boyutlara ulaşabilir. Gerekirse ameliyat edilmelidir. Yabancı durumun etkisiyle bağırsaklarda hasarlar meydana gelebilir. Bu konuda hekim reçete yazabilir. Gastrointestinal tıkanıkların tedavisinde sıvı tedavisi de uygulanabilir. Sıvı tedavisi ağızdan veya damardan verilmelidir. Bağırsaklarda sıvı ve gaz birikmesi sonucu oluşabilecek iç basıncı azaltmak için mide dekompresyon tekniği kullanılabilir.
Yaşamak ve Yönetim
Hastaya tedavi sonrasında hekim önermediği müddetçe yüksek karbonhidrat ve yağlı besin takviyesi yapılmamlıdır. Daha çok lif yönünden zengin olan ıspanak, karahindiba, kara lahana gibi çeşitli besinler verilmelidir. Bunların yanı sıra pelet diyetide önerilmektedir. Yabancı cisim çıkarıldıktan sonra günlük gözetim altında en az 10-15 dk boyunca egzersiz yapmasını sağlayın.
Kaynak: https://www.petmd.com/rabbit/conditions/digestive/c_rb_gastrointestinal_foreign_bodies
Görsel Kaynak: https://www.petmd.com/rabbit/emergency/common-emergencies/gastrointestinal-stasis-rabbits
Editör: Doğa DEMİRBAŞ