Büşra Biryan
İçindekiler
Tanım
Midenin yüksek miktarda sıvı ve gaz sebebiyle genişlemesine mide genişlemesi denir. Sindirim sisteminde karmaşık lokal ve sistemik değişikliklere neden olan bir sendrom da denebilir. Nedenleri arasında en fazla görülen etken yabancı cisim tıkanıklığıdır. Ender olarak ise yabancı cisim yokluğunda genişleme görülür. Her iki durumun sonucunda midenin bağırsağa açılmasında mekanik veya fonksiyonel bir tıkanıklık gelişir. Midede sıvı veya yarı sindirilmiş yiyecekler birikir.
Mide volvulus, midenin bükülmesi ve şişkinlik olarak görülen bir durumdur. Bu rahatsızlıkta genellikle şişkinlikten kaynaklanan basınç, kan akışının olmamasına ve sinirler üzerinde baskıya neden olduğu görülür. Bunlar şiddetli karın ağrısı, şok ve hatta kalp yetmezliği gibi klinik belirtiler şeklinde görülmektedir.
Belirtiler ve Türler
Mide genişlemesi hakkında en fazla görülen belirti güçsüzlük ve kollapsdır. Fakat tavşanlarda iştahsızlık şeklinde de görülebilir. Diğer görülen semptomlar ise şunlardır:
- Düzensiz kan basıncı
- Düzensiz kalp hızı
- Depresyon
- Palpasyonda şiddetli karın ağrısı
- Hipovolemik şok
- Progresif abdominal distansiyon
Nedenler
Gastrik dilatasyon oluşmasının nedeni saç paspaslarının, bez veya diğer liflerin yutulmasıyla tıkanıklık meydana gelmesidir. Küçük kauçuk parçaları veya plastik oyuncak parçaları yutulduğunda yolu tıkayabilir. Düşük lifli bir diyet uygulandığında lif açısından zengin gıdalara istek artabilir. Bu belirtilen semptomlar nesnelerin çiğnenmesine yol açarak bağırsak tıkanıklığına neden olabilir. Mide genişlemesinin bir başka sebebi ise karın skar dokusudur.
Teşhis
Teşhis için veteriner hekiminize anamnez verirken tavşanınızın sağlık geçmişini ayrıntılı bir şekilde vermelisiniz. Sonrasında veteriner hekiminiz şişkinlik, iştah kaybı ve karın ağrısını olası diğer hastalıklardan ayırt etmek için hayvan üzerinde bir fizik muayene yapacaktır.
Tanı koymak için en güvenilir yöntemler röntgen, ultrasonografi ve endoskopidir. Bu yöntemler ile mide boşluğunu görsel olarak incelemek mümkündür.
Bir başka yöntem ise esnek bir tüpe takılan kamerayı incelenecek gerçek alana yerleştirmektir. Bu yöntem sayesinde veteriner hekiminiz daha kesin bir tanı koyabilir. Hatta gerekirse biyopsi için bir doku örneği alabilir.
Veteriner hekiminiz standart fizik muayenenin yanı sıra kimyasal kan profili, tam kan sayımı ve idrar tahlili yapacaktır. Kan ve idrar analizlerinin sonucunda düşük kan hacminin çıkması şokun başladığı veya başlayacağına işarettir.
Tedavi
Gastrik dilatasyon hızlı ilerlediği ve ölümcül olduğu için acil yatış yaparak tıbbi tedaviye başlanır. Öncelikle kalp fonksiyonu ve sıvı dengesine bakılır. Sonrasında midenin ağız boşluğundan entübasyon ile mide dekompresyonu yaparak distansiyonun nedeninin çözülmesini sağlayacaktır. Hasta kritik bir durumda ise tıkanıklık için cerrahi müdahale uygulanır. Operasyondan sonra tavşanın kan basıncı normal değerlere dönene kadar sıvı desteği verilir ve enfekte olmaması için antibiyotiğe başlanabilir.
Yaşam ve Yönetim
Bu sürecin sonunda tavşan hayatta kalsa dahi bu durum tekrarlanabilir. Operasyon sonrasında tavşan normal yaşamına dönebilir. Tavşan gözetim altından çıktıktan sonra bir süre diyet beslenmelidir. Belirli bir süre sonra tekrar eski beslenmesine devam edebilir.
Diyet öğünlerinde kolayca öğütebileceği taze yeşillik, sebze ve bebek mamalarını su veya meyve suyu ile karıştırarak bir yulaf ezmesi yapılabilir. Tavşan bunu yemeyi istemezse tüplerle beslenmelidir. Veteriner hekim bilgisi haricinde tavşana yüksek karbonhidratlı gıdalar verilmez.
Ev ortamında tavşanın iştahı ve dışkı üretimi gözlenmelidir. Tavşanın saç paspaslarını yutmasının önlemek için tavşan sık sık fırçalanmalıdır.
Kaynak: https://www.petmd.com/rabbit/conditions/digestive/c_rb_gastric_dilation
Görsel Kaynak: https://images.alphacoders.com/885/thumb-1920-885146.jpg
Editör: Meryem GÖKOĞLU