Sürüngenlerde Stargazing Sendromu Nedir?

Tanım

Stargazing sendromu sürüngenlerde, birincil olarak da merkezi sinir sisteminin (beyin ve omurilik gibi) normal işleyişini engelleyen bir yaralanma ya da hastalıktan şikayetçi yılanlarda karşımıza çıkan alışılagelmemiş bir vücut pozisyonunu tarif eder. Peki bu sendroma yakalanan sürüngenlerde ne gözlenir? Aslında sendromun ismini açıklarsak bu soruya da cevap vermiş oluruz. Stargazing yıldız izleme, yıldızlara bakmak anlamına gelen bir kelime. İşte sendrom tam anlamıyla da sürüngenlerde bu anlamı taşıyan bir etki yaratıyor. Özelliklere yılanların başlarını ve boyunlarını bükmelerine ve beraberinde yukarıya, gökyüzüne doğru bakmalarına sebep oluyor. Stargazing ya da bir başka deyişle yıldız izleme kendi başına bir hastalık değildir. Farklı hastalıkların bir belirtisidir. Yani stargazing sendromu kendi başına ortaya çıkan bir hastalık değil bir hastalığın belirtisi olarak gözlenir. Bu hastalıklardan en kritik olanı boa ve piton yılanlarında karşımıza çıkan, inklüzyon cisimciği hastalığı olarak isimlendirilen viral bir hastalıktır.

Belirtiler ve Çeşitler

Aslında sendroma adını veren belirti yani yıldız gözleme çok tipiktir. Çünkü gökyüzünü gözleme sırasında vücudun tuhaf bir postürü oluşur. Ama yine de olayın bağlı olduğu nedene ilişik olarak aşağıda sıralayacağımız şu belirtilerle de karşılaşılabilir:

• Hareket etmede zorluk
• Titreme
• Depresyon
• Nöbetler
• Oryantasyon-uyum bozukluğu (zaman, mekan bilincinin yitirilmesi)
• Sırt üstü dönememe, yuvarlanamama ve bunlara bağlı olarak normal bir pozisyona geçememek

Bu semptomu karşımıza çıkaran en önemli hastalık: İnklüzyon cisimciği hastalığı. Boa ve piton yılanlarında karşımıza çıkan bu hastalık da mercek altına alınmalı.

Bu hastalık, Boalarda:

• Kusma
• Yemeğe karşı ilgisiz olma
• Kilo kaybı
• Cilt problemleri

ile  yakından ilişkilidir. Pitonlarda ise durum fazlasıyla kritiktir. O kadar hızlı bir biçimde nörolojik problemler kendini gösterir ki diğer belirtiler fark edilemez.

Nedenler

Yıldız izleme sendromu kendi başına bir hastalık oluşturmadığı için oluşumunun altında yatan nedenler önemlidir. Sürüngenlerin merkezi sinir sistemini olumsuz etkileyen herhangi bir hastalıkta ya da durumda sendrom şekillenebilir. Bunlardan en yaygın olanları şu şekilde sıralanabilir:

• Travmatik yaralar
• Aşırı yüksek veya düşük vücut sıcaklıkları
• Zehirli maddelere maruz kalma
• Bakteriler, parazitler, virüsler veya diğer mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonlar

Teşhis

Stargazing sendromu sürüngenin vücut pozisyonu ve davranışı izlenerek basit bir şekilde kolaylıkla tespit edilir. Ancak bu sendromun oluşumunun altında yatan nedeni teşhis etmek bu kadar kolay değildir. Bunun için kan testleri, X-ışınları veya doku biyopsileri gerekebilir.

Tedavi

Stargazing sendromu için uygun tedavi metodu altta yatan nedene bağlıdır. Örneğin sebep bakteriyel bir enfeksiyon ise veteriner hekim bir antibiyotik kürü reçete edecektir. Şişlik, iltihap gibi durumlar var ve hedef bunları azaltmak ise kortikosteroidler yardımcı olacaktır.

Stargazing sendromuna sebep olan inkluzyon cisimciği hastalığının etkin bir tedavisi yok. Fakat destekleyici bir bakım yardımıyla bu viral hastalıkla enfekte boa yılanları uzun müddet yaşayabilir.

Yaşam ve Yönetim

Her stargazing sendromuna neden olan hastalık inkluzyon cisimciği hastalığı gibi değildir. Yani tedavi ile düzelmesi mümkün olan hastalıklarda mevcuttur. Bu hastalığın tedavisinde sürüngenlere besin desteği ve yeterli sıvı tedariği kritik öneme sahiptir. Bunlara ek olarak da uygun tedaviye karşılık düzelmeyen sürüngenlerin yaşam kalitesi kötüyse ötenazi en uygun seçenektir.

Kaynak: https://www.petmd.com/reptile/conditions/neurological/c_rp_stargazing_syndrome

Görsel Kaynak: https://wagwalking.com/reptile/condition/stargazing-syndrome-in-snakes

Editör: Yasemin CANKAT