Sheldon-Hall Sendromu

İçindekiler

Tanım

Tip 2 distal artrogripozis olarak da bilinen Sheldon-Hall sendromu, el ve ayaklarda eklem hareketlerinin kısıtlanması (kontraktür) ile tanımlanır. “Artrogripozis” keimesi, Yunanca “eklem” (artro-) ve “eğri” (-gripozis) kelimelerinden gelir. “Distal” ise vücudun merkezden uzak olan bölgelerine hitap eder. Hastalığa özgü belirtiler arasında kalıcı olarak bükük parmaklar (kampodaktili) (1*), üst üste binen parmaklar, ve tüm parmakların serçe parmağa doğru saptığı “ulnar sapma” (2*) adı verilen bir şekil bozukluğu bulunur. İçe veya dışa dönük ayaklar (çarpık ayak) da Sheldon-Hall sendromunun sık görülen belirtilerinden biridir. Anormallikler doğuştandır, genellikle zaman içerisinde kötüleşmez ve etkilenen bireyler arasında farklılık gösterir.

(1*) Kompodaktili.

Sheldon-Hall sendromlu bireyler aynı zamanda üçgenimsi surat (3*), aşağı dönük göz kenarları (4*), dudak ve burun arasındaki deride kıvrımlar ve yüksek (5*), geniş damaklı küçük bir ağız (6*) olmak üzere belirgin yüz yapılarına sahiptir. Boyun derisinde fazladan katmanlar oluşması ve kısa boyluluk da Sheldon-Hall sendromunun diğer belirtileridir.

(2*) Ulnar sapma.

Sheldon-Hall sendromu normalde vücudun diğer bölgelerini, zekayı ve yaşam süresini etkilemez.

(3*) Üçgenimsi surat.

(4*) Aşağı doğru gözler.

(5*) Dudak ve burun arası boşluğun fazla olması.

(6*) Küçük ağız.

Sıklık

Sheldon-Hall sendromunun sıklığı bilinmemektedir ancak distal artrogripozisin en sık görülen türü olduğu düşünülmektedir. Tıp tarihinde etkilenen yaklaşık 100 bireye tanı koyulmuştur.

Nedenler

MYH3, TNNI2, TNNT3 ve TPM2 genlerindeki mutasyonlar Sheldon-Hall sendromuna neden olabilir. Bu genler kas kasılmasında görev alan proteinlerin yapımı için emir verir.

Miyozin adı verilen, proteinlerden oluşan kalın lifler, aktin (7*) adı verilen, yine proteinlerden oluşan, ince liflerin yanından kaydığında kas kasılması gerçekleşir. MYH3 geni, normalde yalnızca doğumdan önce etkinlik gösteren ve kasların öncü gelişimi için önemli olan bir miyozin proteininin yapımı için emir verir.

Kas kasılması süreci, “troponin” ve “tropomiyozin” adı verilen, miyozin ve aktin (8*) arasındaki etkileşimleri etkileyen proteinler tarafından düzenlenir. Belirli troponin proteinleri TNNI2 ve TNNT3 genlerinden üretilir. TPM2 geni ise bir tropomiyozin proteininin yapımı için emir verir.

(7*) Kasılmayı sağlayan aktin proteini.

MYH3, TNNI2, TNNT3 veya TPM2 genlerindeki mutasyonlar büyük ihtimalle normal kas kasılması sürecini veya kas kasılmalarının normal düzenlenmesini engelleyerek, kontraktürlere veya Sheldon-Hall sendromu ile ilişkili diğer kas-iskelet sistemi anormalliklerine yol açar. Kontraktürlerin neden temel olarak el ve ayak kemiklerini etkilediği veya bu gen mutasyonlarının sendromun diğer belirtileri ile nasıl ilişkili olduğu bilinmemektedir.

(8*) Bahsi geçen moleküller.

Kalıtım Modeli

Bu hastalık, otozomal baskın (9*) olarak kalıtılır. Yani her hücrede mutasyonlu genin bir kopyasının bulunması hastalığa yol açmak için yeterlidir. Vakaların yaklaşık %50’sinde etkilenen bireyler mutasyonu yine hastalığa sahip bir ebeveynden kalıtır. Diğer vakalar ise gende yeni meydana gelen mutasyonlardan kaynaklanır ve ailede hastalığın geçmişi yoktur.