in

Laboratuvar Testi Nedir?

Laboratuvar Testi: Tanım, Niçin Laboratuvar Testine İhtiyaç Duyulur?, Test Sonuçlarının Anlamı Nedir?, Sonuçları Etkileyen Faktör Nedir?

İçindekiler

Tanım

Laboratuvar testi, bir sağlık bakım uzmanının sağlığınız hakkında bilgi almak için kanınızdan, idrarınızdan, diğer vücut sıvınızdan veya vücut dokunuzdan bir örnek aldığı bir prosedürdür. Bazı laboratuvar testleri, belirli bir hastalığı veya koşulu teşhis etmeye, taramaya yada izlemeye yardımcı olmak için kullanılır. Diğer testler, organlarınız ve vücut sistemleriniz hakkında daha genel bilgiler sunar.

Laboratuvar testleri, sağlık bakımınızda önemli bir rol oynar. Ancak, sağlığınızın eksiksiz resmini sunmazlar. Uzmanınız, olası teşhis ve tedavi kararlarında rehberlik etmeye yardımcı olmak için fizik muayenesi, sağlık geçmişi, ve diğer testleri içeren prosedürleri isteyecektir.

Niçin Laboratuvar Testine İhtiyacım Var?

Laboratuvar testleri bir çok farklı yolları kullanır. Sağlık uzmanınız;

  •  Belirli bir hastalığı veya durumu teşhis etmek için.
    • HPV testi, bu tür testin örneğidir. HPV enfeksiyonuna sahip olup olmadığını size gösterebilir.
  • Hastalığı taramak için. Belirli bir hastalığı olmak için yüksek riskinizin olup olmadığını gösterebilir. Belirtileriniz olmasa bile hasta olup olmadığınızı bulabilir.
    • PAP testi, rahim ağzı kanseri için tarama testinin bir türüdür.
  • Tedavi yada hastalığı izlemek için. Zaten bir hastalık ile teşhisiniz olduysa laboratuvar testleri durumunuzun iyileştiğini yada kötüleştiğini size gösterebilir. Ayrıca tedavinizin ilerleyip ilerlemediğini size gösterebilir.
    • Kan şekeri testi, diyabet tedavisini ve diyabeti izlemek için kullanılan testin bir türüdür. Ayrıca bazen hastalık teşhisi için kullanılır.
  • Genel sağlığınızı kontrol etmek için bir veya birden fazla test isteyebilir. Laboratuvar testleri çoğunlukla rutin bir sağlık kontrolüne dahil edilir. Uzmanınız, zamanla sağlığınızda değişimler olup olmadığını görmek için çeşitli organların ve sistemlerin testlerini isteyebilir. Testler belirtiler görünmeden önce sağlık problemlerini bulmada yardımcı olabilir.
    • Tam kan sayımı, kanınızdaki farklı maddeleri ölçen rutin testin bir türüdür. Sağlık bakım uzmanınıza belirli hastalıklar için riskiniz ve genel sağlığınız hakkında önemli bilgiler verebilir.

Test Sonuçlarımın Anlamı Ne?

Laboratuvar sonuçları genellikle sayılar kümesi olarak bilinen referans aralığını gösterir. Ayrıca, referans aralığı “normal değerler” olarak da adlandırılabilir. Sonuçlarınızda “normal: 77-99mg / dL” (desilitre başına miligram) bu gibi bir şey görebilirsiniz. Referans aralıkları geniş bir kitlenin sağlıklı insanlarının normal sonuçlarına temellendirilmiştir. Aralık, tipik bir normal sonucun ne gibi göründüğünü göstermeye yardımcı olur.

Ancak herkes tipik değildir. Bazı zamanlar, sağlıklı insanlar referans aralığı dışında sonuçlar alırken, sağlık sorunları olan insanlar normal aralıklarda sonuçlara sahip olabilirler.  Sonuçlarınız referans aralığı dışına düşerse yada normal bir sonuca karşın belirtileriniz varsa büyük ihtimalle daha fazla teste ihtiyacınız olacaktır.

Laboratuvar sonuçlarınız bu şartların birini de içerebilir:

Negatif yada normal, test yapılan madde yada hastalığın bulunamadığı anlamına gelir.

Pozitif yada anormal, madde yada hastalığın bulunduğu anlamına gelir.

Sonuçsuz yada belirsiz, bir hastalığın ortaya çıkması yada teşhisi için sonuçlarda yeterli bilginin olmadığı anlamına gelir.

Çeşitli organları ve sistemleri ölçen testler genellikle referans aralıkları gibi sonuçlar verirken, hastalıkları teşhis eden veya ortaya çıkaran testler genellikle yukarıda listelenen şartları kullanır.

Yanlış Pozitif Ve Yanlış Negatif Sonuçlar Nedir?

Testinizin yanlış pozitif sonucunuzun anlamı bir hastalığa yada duruma sahip olduğunuzu gösterir ancak  aslında buna sahip değilsinizdir.

Testinizin yanlış negatif sonucu anlamı bir hastalığa yada duruma sahip olmadığınızı gösterir ama aslında hastasınızdır.

Bu yanlış sonuçlar genellikle olmaz ancak test doğru yapılmadıysa yada test türünün güvenilirliği ile ortaya çıkması daha olasıdır.

Yanlış negatifler ve pozitifler nadir olsa bile, uzmanınızın teşhisinizin doğru olduğundan emin olmak için birden fazla test yapması gerekebilir.

Sonuçlarımı Hangi Faktörler Etkileyebilir?

Test sonuçlarınızın doğruluğunu etkileyebilen birçok faktör vardır. Bunları içerir:

  • Bazı yiyecek ve içecekler,
  • İlaçlar,
  • Stres,
  • Güçlü egzersiz,
  • Laboratuvar prosedürlerindeki çeşitlilik,
  • Bir hastalığa sahip olmak.

Laboratuvar testlerinizin yada sonuçlarınızın ne anlama geldiği hakkında herhangi bir sorunuz varsa, sağlık bakım uzmanınızla konuşun.

Kaynak: https://medlineplus.gov/lab-tests/how-to-understand-your-lab-results/

Görsel Kaynak: https://www.imaware.health/blog/why-do-blood-test-results-vary

Editör: Emine Öykü GÜNER

Ne düşünüyorsunuz?

4 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir