Kedilerde Maya Enfeksiyonu ve Pamukçuk Nedir?

İçindekiler

Tanım

Kandida hayvanın ağzında, burnunda, kulağında, mide-bağırsağında ve genital yollarında normal floranın parçası olarak şekeri sindiren bir maya türüdür. Floranın olağan parçası olmasına karşın, kandidalar fırsatçı mayalardır. Bazı zamanlar bu maya bağışıklık sistemi baskılanmış olan hayvanlarda hasarlı dokuları ya kolonize ya istila eder. Kandida kontrolsüz bırakılması halinde hızlı bir şekilde anormal düzeylere gelebilir. Kandidanın vücutta aşırı büyümesiyle ortaya kandidiyaz olarak adlandırılan tıbbi olay gelişir.

Bahsi geçen mantar enfeksiyonu, kedinin predispozan koşullara sahip olmasa bile, her yaştan ve cinsten kedileri etkileyebilme potansiyeline sahiptir. Enfeksiyon vücudun belirli bir bölümünü etkileyip lokal olarak yer alabilir ya da tüm vücudu etkileyerek sistemik bir hal alır. Her iki durumun da ekstrem sonuçlar oluşturma durumu mevcuttur.

Belirtiler

Kandidiyazın semptomlarının hangi biçimde ortaya çıkacağını belirleyen büyük ölçüde enfeksiyonun gerçekleştiği yerdir. Kulakta bir enfeksiyon şekillendiğinde karşımıza çıkacak en yaygın semptom, kafada kaşınma ve titreme olacaktır. Ağız boşluğuna kandidanın yerleşmesi sonucunda çoğunlukla anormal miktarda salya akışı görülür. Kandida idrar kesesine yerleşirse kedinizde sistit yani mesane iltihabı ile karşılaşabilirsiniz.

İntravenöz kateterlerin, gastronomi tüplerinin takıldığı bölgelerin etrafının iltihaplanması durumunda kandidanın varlığını bize gösterecek belirtiler:

Ciltte tahriş
Ciltte açık yaralar (ülseratif lezyonlar)
Ateş

Nedenler

Kandidiyazisin nedenleri ve barındırdığı risk faktörleri fazladır. Cildi travmatize olmuş, yanıklar ile mücadele eden, ölmekte olan ya da iltihaplı dokuya (nekrotizan dermatit) sahip olan kedilerin kandidiyazise yakalanma riski mevcuttur. Bu durum nötropeni, viral (parvovirüs) enfeksiyonu, kedi lösemi virüsü (FeLV) veya kedi immün yetmezlik virüsü (FIV) olan kediler için de geçerlidir.

**Görsel:** Kedilerde Feline Lösemi Virüsü Elektron Mikrografı

Kandida mantarına kapa aralayabilecek durumlar:

Diyabet
Üreter tüplerinin daralmasına sebep olacak idrar retansiyonudur.

Üreter tüplerinden kast edilen tipik olarak üretrostomiyi takiben, idrarın geçişine izin vermek için üretradan perine boyunca yapay bir açıklığı tarif eder. Kalıcı kateterlerin gerekeceği durumlar, kedinizin kandidiyaza yakalanma riskini artırabilir.

Teşhis

Kandidiyazın teşhis prosedürü farklı biçimlerde gerçekleştirilebilir. Lezyon olması halinde hastalıklı dokuda kandida olup olmadığını kontrol etmek ya da yok etmek için biyopsi yapılacaktır. Biyopsinin sonuçları maya organizmalarının etkiledikleri dokulara işleyip işlemediklerini belirleyecektir. Aynı zamanda idrar örneği de alınacaktır. İdrarda kandida kolonilerinin varlığının belirlenmesi idrar yolunda bakteriyel enfeksiyon kandidiyazisin şekilleneceğinin sinyallerini verir. İdrar analizinin bir artısı da misel elementlerinin maya formlarını, kümelerini göstermesidir.

Kedide ateş de olması durumunda, hem bakteri hem de mantar içi kateter uçları kültürlenme işlemine tabi tutulacaktır. Enfekte dokular tipik olarak beyaz renkli sevimsiz bir odak içermektedir. Testlerin sonucunda kandidiyazisin bulunduğu iltihaplı dokularda çok miktarda maya organizmasıyla karşılaşılacaktır.

Tedavi

Kandidiyazın tedavisi, bağışıklık sisteminin iyileştirilmesi ve güçlendirilmesine dayanır. Kedide diyabette olması halinde olayın komplikasyonları düzene sokmak hiperadrenokortisizmi kontrol edebilmek için nokta atışı yaklaşımlara gerek vardır. Kedinizde herhangi bir kalıcı kateter olması durumda kateter çıkarılması gerekir. Genel kandidiyazisin tedavisi için kullanılan ilaçlar cilde ya da farklı biçimde etkilenen bölgelere de uygulanır.

Yaşam ve Yönetim

Kandidiyaz semptomlarının azalmasının ardından tedavinin iki hafta daha devamı idealdir. Sonrasında, durumun çözülüp çözülmediğini belirleyebilmek adına enfekte bölgelerin kültürü yeniden alınmalıdır. Kandidiyazin tedavisinde semptomatik tedavi yöntemi yerine kandidiyazın altında yatan hastalıkların (diyabet gibi) kontrol altına alınması çok mühimdir.