Hilal Yıldırım
Giriş
Tübingen Üniversitesi Senckenberg İnsan Evrim ve Paleoenvironment Merkezi’nden Dr. Gabriel Ferreira’nın da dahil olduğu uluslararası araştırmacılar, yeni kaplumbağaların ve fosil kaplumbağaların vücut boyutlarına ilişkin en kapsamlı verileri topladı.
Araştırmacılar, Ecology ve Evolution dergisinde yayınlanan çalışmalarında, yaygın varsayımlara aykırı olarak, kabuk taşıyan kaplumbağaların büyüklüğünün iklim koşulları ile ilişkili olmadığı sonucuna vardı. İşin aslı, kaplumbağaların vücut boyutlarının evrimi, onların sergiledikleri alışkanlıklarla ilgilidir.
Yaklaşık 100 milimetre uzunluğuna sahip kafataslarıyla, yeryüzünde geniş bir yer kaplayan padloper (Homopus areolatus) günümüzde yaşamakta olan en küçük kaplumbağa türlerinden biridir. En uzun boylu olma rekorunu ise, tropikal ve subtropikal okyanuslarda yaşayan, boyu iki metreye kadar uzanan, deri sırtlı deniz kaplumbağası (Dermochelys coriacea) elinde bulunduruyor.
“Fosil kaplumbağalar arasında, vücut boyutları aralığı daha da belirgin,” ifadesinde bulunan Dr. Gabriel Ferreira, sözlerine: “Son 200 milyon yıldır, kabuk boyutlarında meydana gelen bu çeşitliliğin nasıl evrimleştiğini ve bunun oluşmasında nelerin belirleyici rol oynadığını merak ediyorduk.” diyerek devam etti.
İsviçre Freiburg Üniversitesi’nden başyazar Bruna Farina liderliğindeki araştırma ekibi, kaplumbağaların vücut boyutları arasındaki farkları gösteren en kapsayıcı verileri topladı.
Araştırmacılar, toplam 795 kaplumbağa türü için; kabuk uzunlukları, tercih ettikleri yaşam alanları ve jeolojik tarihteki ortaya çıkışları hakkındaki verileri kaydettiler. Dr. Gabriel Ferreira, “Küçük boyutun evrimi üzerinde duran önceki araştırmalar, genelde fosil türlerinin üzerinde pek durmamıştır. Elde ettiğimiz sonuçlar, soyu tükenmiş 536 kaplumbağa türünün verilerini de içeriyor. Bu, evrimsel geçmişi gözlemlemek ve kabuk taşıyan kaplumbağaların tarihsel ve fiziksel adaptasyonlarını anlayabilmek için oldukça önem arz eder.” sözlerini kullandı.
Yeni çalışmalar, günümüzün küresel iklim koşullarının, son zamanlarda üzerinde inceleme yapılan kaplumbağaların vücut boyutları üzerinde kayda değer bir etkiye sahip olmadığını ortaya koyuyor. Çalışma, paleotemperaturlarla olan ilişkilerin, hayvan fosillerinin büyüklüklerinde önemli bir etkiye sahip olmadığını açığa çıkardı. Yapılan çalışmaya göre, kaplumbağaların vücut büyüklüğünü belirleyen faktörü iklim değil, hayvanların ekolojisi ve yaşamaları için tercih ettikleri alanlar belirliyor.
Dr. Ferreira, “Yaşayan organizmaların, evrimleşme sürecinde vücut büyüklüklerinde artış gösterdikleri varsayımı, -Cope’un Yasası olarak bilinen varsayım- kaplumbağalarda kanıtlanamaz.”
Çalışmayı yürüten ekiplere göre, kaplumbağaların vücut büyüklüğünde gözlenen farklılıklar, ekolojik çeşitlilikleri ve farklı yaşam alanlarında dağılış göstermeleriyle ilgilidir. Bu durumda, karada yaşayan kaplumbağa türlerinin dağılımı daha kolaydır. Diğer yandan, denizlerde yaşayan kaplumbağalarda vücut büyüklüğünün üst ve alt sınırlarını belirleyen faktörler; termoregülasyon veya artan akciğer kapasitesi gibi fizyolojik kısıtlamalar, kabuk büyüklüğü gibi morfolojik durumlar ve açık sularda yaşamayla geliştirilen adaptasyonlarla bağlantılıdır. Araştırmacılar, bütün bunlara ek olarak, deniz kaplumbağalarının yumurta bırakmak için kıyıya gitme ihtiyaçlarının, onların boyutlarının belirli bir sınırda kalmasında olası bir etken olduğunu da belirtiyor.
Son olarak Dr. Ferreira, “Elde etiğimiz bulgular, dinozorlar veya timsahlar gibi diğer hayvan gruplarının vücut boyutlarının, sıcaklık ve iklim gibi faktörlerden etkilendiği göz önüne alındığında, oldukça ilginçtir. Bu durum, kaplumbağaların benzersiz bir doğaya sahip olduğunu gözler önüne seriyor.” diyerek, sözlerini bitirdi.
Kaynak: https://phys.org/news/2023-08-turtles-million-years-diversity-body.html
Görsel Kaynak: https://phys.org/news/2023-08-turtles-million-years-diversity-body.html
Editör: Merih Birtanem ZEREN