Meryem Melisa KAR
Hiperemi ve Konjesyon Nedir?
Hiperemi ve Konjesyon terimleri bir organda, dokuda veya dokunun belli bir bölgesindeki damarlarda normalden fazla miktarda kan birikimi anlamına gelir.
Hiperemi, arterler ve onlardan daha küçük olan arteriol ve kapillarların aktif olarak kanla dolmasıdır ve aktif hiperemi olarak da bilinir. Hiperemi’de bir bölgeye olan arteriel kan akımında artış söz konusudur. Konjesyon ise venlerin ya da onlardan daha küçük olan venül ve kapillar damarların pasif olarak kanla dolmasını ifade eder ve pasif hiperemi olarak da bilinir. Bir bölgenin venöz kan akımında durgunlaşma, yani o bölgedeki venöz kan damarlarındaki kanın uzaklaştırılamaması söz konusudur.
Hiperemi’nin Sınıflandırılması
Oluşum sebebine göre Hiperemi’ler fizyolojik ve patolojik olmak üzere ikiye ayrılır:
- Fizyolojik Hiperemi: Besin maddesi alımı sonrasında mide ve bağırsaklarda veya koşu, egzersiz yaparken vücutta açığa çıkan fazla ısının vücuttan atılabilmesi için de vücudun yüzeye yakın olan damarlarında meydana gelen kan miktarının artması ve söz konusu bölgelerdeki damarlara daha fazla kan gitmesi sonucu meydana gelen dolgunluk fizyolojik hiperemiye örnektir.
- Patolojik Hiperemi: Fizyolojik olaylar dışında meydana gelen hiperemi çeşitleri patolojik olarak nitelendirilir. Oluşum mekanizmasına göre hiperemiler aktif ve pasif olarak ikiye ayrılabilir:
- Aktif Hiperemi: Arteriyel kan akımının artışına bağlı olarak şekillenir. Aktif hipereminin gelişiminde sıklıkla histamin, bradikinin gibi vazoaktif maddelerin etkisi söz konusudur.
- Pasif Hiperemi (Konjesyon): Venöz kan akımında meydana gelen engellemeler sonucu ortaya çıkan durgunluğa bağlı olarak şekillenir.
Damar lümenini içeriden tıkayan sebepler ya da damar duvarına dışarıdan basınç yapan faktörler konjesyon gelişimine sebep olabilir. Gelişim süresine göre ise hiperemiler perakut/akut ve kronik olarak ikiye ayrılabilir:
- Perakut/akut Hiperemi: Kısa sürede gelişen hiperemiler bu gruptadır.
- Kronik Hiperemi: Uzun süre içerisinde yavaşça gelişen hiperemilerdir. Etkilediği alanın büyüklüğüne göre hiperemiler lokal ve generalize olarak sınıflandırılabilir:
- Lokal Hiperemi: Belirli bir alanda sınırlı olan, sadece orayı etkileyen hiperemidir.
- Generalize Hiperemi: Bir sistemin veya bir organın tümünü etkileyen hiperemidir.
Kaynaklar:
- http://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=kan-hastaliklari.pdf
- https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/108062/mod_resource/content/0/2.pdf
- https://saglik.li/hiperemi-nedir/
Görsel Kaynak: https://firstkey.ru/predpochteniya/chelovecheskoe-telo-v-kachestve-art-obekta-intervyu-s-huanoj-gomes
Editör: Elif Berfin KORGAN