Emile Berliner Kimdir?

Giriş

Resmi adı Emil olan Emile Berliner, gramofon aygıtı ve kullandığı yassı diskli fonograf kayıtlarını icat etmesiyle bilinen bir mucittir. Bu icat, pahalı olmayan, çoklu üretilen kayıtlı ses teknolojisinin başlangıcını müjdeledi çünkü Emile Berliner’in kayıtları, daha hassas ve kullanışsız Edison silindirlerinin yerine geçti.

Emile Berliner aynı zamanda, uçaklar için uygun olan hafif bir döner yanmalı motor aygıt sistemi tasarladı.

Erken Dönem

Emile Berliner, 20 Mayıs 1851 tarihinde Almanya’nın Hanover şehrinde dünyaya geldi. Samuel ve Sarah Berliner’in 13 çocuğundan biriydi. Babası tüccar, annesi ise amatör müzik sanatçısıydı. Hanover’da devam eden eğitim hayatından sonra, 1865’te 14 yaşındayken Samsonschule’den mezun olduğu Wolfenbuttel’a gönderildi. Daha sonra Berliner,  geniş ailesine destek olmak için birkaç senesini garip işler yaparak geçirdi.

Emile Berliner 1870 yılında Amerika’ya taşındı ve başlarda market elemanlığı yaptığı Washington’a yerleşti. New York şehrinde bulunan özel bir yüksekokul olan Cooper Union’da akşamları fizik dersleri alarak kendini geliştirdi.

Katkıları ve Başarıları

Emile Berliner, yakın zamanda Alexander Graham Bell tarafından icat edilen telefondan büyülenmişti. İletilen sesin seviyesini arttıran geliştirilmiş bir mikrofonu öne sürerek kendi telefon modelini kurdu. Emile Berliner, icadını Bell Telephone Company’ e satarak 1880’lerde  New York ve sonrasında Boston’da telefon gelişimleri üzerine çalışan bir araştırma asistanı olarak işe başladı.

1881 yılında Emile Berliner Amerikan vatandaşı oldu ve aynı sene Cora Adler ile evlendi. Çiftin bu evlilikten Edgar, Herbert, Henry, Louise, Hannah ve Alice isimli altı çocuğu oldu.

1884 yılında, kendi başına özel araştırmacı ve mucit olarak yola koyulmaya karar verdi. İşinden istifa etti ve Washington’a dönüp telefon üzerine daha çok geliştirme gerçekleştirmek için çalışmalara başladı. İki yıl sonra Berliner’in ilgisi, mekanik kayıt ve ses üretimine döndü. İlk gramofon patentini 1887 yılında aldı. Yassı bir fonograf diski (kaydı) ve bu diskte yatay şekilde hareket eden bir plak iğnesi kullandı. Bu yenilik, Edison silindirlerinde kullanılan dikey iğne hareketine kıyasla ses kalitesini geliştirmişti. Kullandığı sert, plastik kayıtlardan dolayı ses düzeyi daha yüksekti ve aynı zamanda gramofon plakları gerçek seslerin çoğunu yakalamıştı. Sonuç olarak, o zamanki var olan cihazlara göre bu icat muazzam bir gelişmeydi.

Berliner, gramofonunu ve kayıtlarını daha iyi bir hale getirmek için çalıştı ve 1890’ların ortasında kendi gramofon ve plaklarını üretip dağıtmak için çok sayıda Gramofon Şirketleri kurdu. Yani gramofon ani bir başarıydı.

1900’lerde Berliner, havacılıkla ilgilenmeye başladı. 1908 yılında, bir uçağı güçlendirmeye uygun hafif 6-hp’lik bir döner içten yanmalı motor tasarladı. 1909’da havacılık sektörü için döner motorlar üreten Gyro Motor Company’i kurdu. 

Oğlu Henry ile beraber, 1919’da başarıyla uçan bir helikopter tasarladılar. 1925 yılında ise Emile Berliner, konferans ve konser salonlarında kullanmak için ses yutucu bir levha icat etti.

Kişisel Yaşamı ve Ölümü

Berliner, şarkı besteleme girişimlerinde de bulunmuştur. Amerika’ya karşı olan sevgisini ve kendisine sağladığı fırsatları zamanında büyük ses getiren ulusal bir şarkı haline gelen Kolombiya Marşı ile ifade etmiştir. Marş,  Washington’un 1897 Amerikan Devriminin Kızları Ulusal Konseyi’nde, Washington’ın doğum gününde ilk defa sahneye çıktı. Bir beste olarak şu zamana kadar yazılmış en iyi ulusal marşlar arasına girebileceğini kolayca söyleyebiliriz.

Berliner, ilgisini kemana da çevirdi. Antik kemanların, yeni müzik aletlerine göre daha göz kamaştırıcı olduğu iyi bilinmektedir. Berliner, bu yeni aletin rahat bir şekilde titremediğini tespit etti çünkü eşiğin altındaki ahşap dokusunun, eşikten aletin gövdesine ilettiği dengesiz basınçlara uyum sağlaması çok zaman alıyordu.

1909’da Washington Grove Maryland’deki Starmont Tuberculosis Sanitarium’da babasının anısına adadığı küçük bir klinik binasına para bağışında bulundu. Berliner birkaç yıllığına Washington Tüberküloz Derneği’nin başkanlığını da yaptı. 1920’de Berliner, Tüberküloz Derneği tarafından öğrencilere gümüş bir kupa verdi çünkü öğrencilerin, şehirdeki sağlık faaliyetlerine en çok katkı sağladığını düşündü.

1899 yılında Berliner, din ve felsefe üzerine agnostik (bilinemezcilik) fikirlerini belirttiği “Conclusions” isimli bir kitap yazdı.

Berliner, 1897’de John Scott Legacy Madalyası, 1913’de Elliott Cresson Altın Madalyası ve 1923’te Benjamin Franklin Madalyası ile ödüllendirildi.

Emile Berliner, 3 Ağustos 1929 tarihinde 78 yaşında  kalp krizi nedeniyle hayata gözlerini yumdu ve Washington D.C’de bulunan Rock Creek Mezarlığı’na defnedildi. Yenilikleri ve icatları sayesinde, Amerika’ya ve dünyanın geri kalanına iletişim, ses bilimi ve uçak bilimi gibi paha biçilmez miraslar bıraktı.

Kaynak: https://www.famousscientists.org/emil-berliner/

Görsel Kaynak: https://rus.team/images/articles/56284/2019-09-10-531_90504-2_856533.jpg

Editör: Elif Berfin KORGAN