Rumeysa Ekim Tanım
Chagas hastalığı, tek hücreli Trypanosoma cruzi parazitinin neden olduğu, yaşamı tehdit eden enfeksiyonel bir hastalıktır. Amerikan tripanozomiyazı olarak da adlandırılan Chagas hastalığı 1909 yılında keşfedilmiştir. Hastalık ilk zamanlar Latin Amerika’nın kırsal bölgelerinde yayılma göstersede zamanla A.B.D, Kanada ve birçok Avrupa ülkelerinde de enfekte olan insanlar tespit edilmiştir.
İnsanlar bir kaç yolla enfekte olabilmektedir.Ana bulaşma yolu Trypanosoma cruzi’yi taşıyabilen Triatomine böceği olarak bilinen böcek vektörleridir. Triatomine böcekleri, insanların yüzünü ısırma potansiyelinde olduklarından ‘öpücük böceği’ olarak da isimlendirilirler. Böcek ısırdıktan sonra dışkılama yapar ve dışkıdaki parazitler kişinin vücuduna mukoza zarları gibi kaynaklardan girer, uyuyan kişi bundan habersiz yanlışlıkla ısırık yarasını gözleri veya ağzına sürtebilir. Kan ürünleri transfüzyonu, enfekte olmuş organ nakilleri, Anneden çocuğa bulaşma (Doğuştan), laboratuvar kazaları gibi yollar diğer bulaşma yollarıdır.
Semptomlar
İlk görülen belirtiler bir cilt lezyonu veya bir gözün şişliği olabilir. Ayrıca ateş, nefes almada güçlük, solukluk, baş ağrısı, kas ağrısı, şişme ve karın veya göğüs ağrısı, genişlemiş lenf bezleri gibi belirtilerde görülmektedir. Kronik evrede ise parazitler kalp ve sindirim kaslarında gizlenirler. Kalp ve sindirim sistemi hastalıklarına neden olabilirler. Enfeksiyon zamanla ilerleyici kalp yetmezliği ve kardiyak aritmiler sebebiyle ani ölümlere yol açabilir.
Tedavi
Paraziti öldürmek için antiparaziter tedavi ve enfeksiyonun semptomlarını ve belirtilerini yönetmek için semptomatik tedavi olarak iki tedavi yaklaşımı vardır. Antiparaziter tedavi, Benznidazole ve Nifurtimox kullanımı ile yapılmaktadır.Erken dönemler bu tedavinin en etkili olduğu dönemlerdir. Akut faz ın başlangıcında bu tedaviler uygulanırsa iyileştirme etkisi %100’ e yakındır. Semptomatik tedavi ise kalp veya gastrointestinal problemleri olan kişilere faydası olabilmektedir. Örneğin, düzensiz kalp atışları için kullanılan ilaçlar, kronik kalp hastalığı olan kişiler için yaşam kalitesini artırmaktadır.
Kaynak: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459272/, https://www.cdc.gov/parasites/chagas/gen_info/detailed.html#intro, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20399979/, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/chagas-disease-(american-trypanosomiasis)
Görsel Kaynak: http://beyazgazete.com/haber/2012/5/31/amerika-nin-yeni-aids-i-chagas-dehsete-dusurdu-1230572.html, https://tr.wikipedia.org/wiki/Trypanosoma, https://www.ankailaclama.com/b%C3%B6cek-t%C3%BCrleri/215-%C3%B6p%C3%BCc%C3%BCk-b%C3%B6ce%C4%9Fi.html
Editör: İrem Ezgi Ustaoğlu
