Biyoinformatiğin Kapsamı

Giriş

Biyoinformatik, bilgisayar programları ile veri tabanlarının gelişmesi ve biyolojik bilginin oluşturulmasında bu programlar ve veri tabanlarının iki alt biriminden oluşur. Bu iki alt birim birbirinin tamamlayıcısıdır.

Programların gelişimi, biyolojik veri tabanlarının dizi analizi, yapı analizi ve fonksiyonel analizi için bilgisayar programlarını kapsar. Bu programlar/araçlar, moleküler biyoloji alanında yapılan araştırmalarının üç alanında kullanılır. Bu alanlar moleküler yapı analizleri, moleküler dizi analizleri, moleküler fonksiyonel analizleridir. Elde edilen biyolojik verilerin analizi sonucu ortaya çıkan engeller genellikle daha fonksiyonelli araçların geliştirilmesini sağlamıştır.

Biyoinformatikte üç analizin bakış açısı birbirinden ayrı olarak düşünülemez. Örneğin; yapı analizi nükleik asit yapı tahminlemesi yaparken; dizi analizi genom karşılaştırılması filogeni yapar ve fonksiyonel analiz, metabolik yol izi modellenmesini gerçekleştirir.

Protein üzerinden örnek verirsek, protein tahmini dizi analizlerine bağlı iken; gen ekspresyonun kümesel analizi ise dizi analizinden elde edilen filogenetik haritasını oluşturma yöntemlerini gerektirmektedir. Dizi analizi esaslı promotor tahmini, genlerin fonksiyonel analizleri ile ilişkilidir. Genin açıklanması, intron ve ekzon dizilerin ayrılması, proteine dönüştürülmüş dizilerin tanımlanması ve genin hücresel fonksiyonlarının tahminlenmesi, bilinen diğer genlerle evrimsel ilişkisinin belirlenmesinde üç analiz grubundaki programlamalar/araçlar kullanılmaktadır.

Kaynaklar:

Görsel Kaynak: https://www.cshl.edu/press-news/new-book-on-next-generation-sequencing-in-medicine-from-cshl-press/

Editör: Yasemin CANKAT