Beta-2 Mikroglobulin Tümör Belirteç Testi Nedir?

Tanım

Bu test kanda, idrarda ve serebrospinal sıvıda (CSF) var olan beta-2 mikroglobulin (B2M) proteinin miktarını ölçer. B2M tümör belirteci olarak kabul edilen bir protein çeşididir. Tümör belirteçleri kanserli hücreler tarafından veya vücutta kanserli hücre bulunması halinde normal hücreler tarafından üretilen maddelerdir. B2M birçok hücre yüzeyinde mevcuttur ve vücut içine bu yolla salınır. Sağlıklı kabul edilen kişilerden alınan kan ve idrar örneklerinde düşük seviyelerde B2M varlığı gözlenir.

İlik ve kan kanseri olan kişilerin kan ve idrarında B2M miktarı yüksek seviyededir. Bu kanser tipleri multipl miyelom, lenfoma ve lösemidir. Serebrospinal sıvıda yüksek seviyede seyreden B2M miktarı kanserin beyine veya omuriliğe sıçrama yaptığı anlamına gelir.

B2M tümör belirteç testi kanser tanısı koymak için yapılmamaktadır fakat kanserin gidişatı hakkında, ne kadar şiddetli olduğu ve ileride nasıl seyredebileceği hakkında önemli bilgiler sağlar.

Diğer İsimleri: Total beta-2 mikroglobulin, B2-mikroglobulin, B2M

Bu Test Ne İçin Yapılır?

B2M tümör belirteç testi sıklıkla belirli tipte kan veya kemik iliği kanseri tanısı almış kişilere yapılmaktadır. Test aşağıdaki amaçlar doğrultusunda yapılabilir:

• Kanserin şiddetini ve sıçrama yapıp yapmadığını tespit etmek. Bu süreç “kanser evreleme” olarak bilinir. Evre ne kadar yüksek bir seviye ile ifade ediliyorsa kanser o kadar ileri boyutta demektir.
• Hastalığın ilerleyişini öngörmek ve tedavi planı oluşturmak.
• Kanser tedavisinin etkinliğini belirlemek.
• Beyine veya omuriliğe sıçrama yapıp yapmadığını öğrenmek.

Neden Beta-2 Mikroglobulin Tümör Belirteç Testi Yaptırmalıyım?

Multipl miyelom, lenfoma veya lösemi tanısı aldıysanız bu testi yaptırmanız gerekebilir. Test kanserinizin hangi evrede olduğu veya tedavinizin ne kadar etkin ilerlediği hakkında bilgi verir.

Beta-2 Mikroglobulin Tümör Belirteç Testi Esnasında Neler Olur?

Bu test genelde kan testi şeklinde yapılmaktadır fakat 24 saatlik idrar testi veya serebrospinal sıvı (CSF) analizi şeklinde de yapılabilir.

Kan testi için, ilgili sağlık çalışanı kolunuzdaki bir damardan iğne aracılığıyla kan örneği alacaktır. İğne damara girdiğinde az miktarda kan örneği test tüpüne alınır. İğne girip çıkması esnasında ufak bir batma hissi yaşayabilirsiniz fakat bu his 5 dakikadan az bir süre içerisinde geçecektir.

24 saatlik idrar testi için, ilgili sağlık çalışanının direktifi ile bir test kabı içinde idrar örneği vermeniz istenir. 24 saatlik idrar testi şu adımları kapsar:

• Sabah idrar kesenizin boşalması için normal bir şekilde idrarınızı yapın. Yaptığınız saati kaydedin.
• Sonraki 24 saat içinde size verilen kaba tüm idrarınızı yapın.
• Kabı buzdolabında veya soğuk olan başka bir yerde muhafaza edin.
• Süre sonunda idrar örneğinizin bulunduğu kabı ilgili sağlık çalışanına teslim edin.

Serebrospinal sıvı analizi için, spinal tab (Lomber Ponksiyon) adından bir prosedür ile spinal sıvıdan örnek alınır. Bu prosedür esnasında şunlar gerçekleşir:

• Muayene masasına oturmanız veya uzanmanız istenir.
• İlgili sağlık çalışanı sırtınızdan örnek alınacak olan bölgeyi temizler ve oraya anestezik bir madde enjekte eder. Böylelikle işlem esnasında acı hissetmezsiniz. Enjeksiyon öncesi bölgeye uyuşturucu krem sürülebilir.
• Örnek alınacak bölge tamamen uyuştuğunda ilgili sağlık çalışanı alt omurganızdaki iki omur arasına ince, boş bir iğne yerleştirir. Omurlar, omurganızı oluşturan küçük kemiklerdir.
• Test için uygun miktarda CSF örneği alınır.İşlem 5 dakika kadar sürebilir.
• Sıvı örneği alınırken olabildiğince sabit kalmanız gerekmektedir.
• Prosedür sonrası bir ya da iki saat sırtüstü uzanmanız önerilebilir. Bu, işlem sonrası baş ağrısı çekmenizi önlemek içindir.

Test Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Kan veya idrar testi için özel bir hazırlık yapmanız beklenmez.

CSF analizi içinse idrar kesenizi ve bağırsaklarınızı boşaltmanız dışında bir hazırlık yapmanız beklenmez.

Test Herhangi Bir Risk Taşıyor Mu?

Kan ve idrar testinde, iğnenin girip çıkarıldığı yerde morarma ve hafif şiddette bir ağrı oluşabilir fakat bu semptomlar hızlıca geçmektedir.

Spinal tab işleminde, iğnenin girip çıktığı yerde hafif sıkışma ve baskı hissedebilirsiniz. Test sonrası post-lombar baş ağrısı diye bilinen bir baş ağrısı çeşidini yaşayabilirsiniz. Lombar ponksiyon işlemi yaptıran her 10 kişinde birinde post-lombar baş ağrısı gözlemlenmektedir. Bu durum birkaç saat sürebileceği gibi bir haftadan fazla da sürebilir. Eğer birkaç haftadan uzun bir süre boyunca baş ağrısı yaşıyorsanız doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Doktorunuz ağrıyı dindirmeye yönelik bir tedavi verebilir. Tüm bunlar dışında işlemin yapıldığı yerde hassasiyet veya kanama gözlemlenebilir.

Test Sonuçları Ne Anlama Geliyor?

Eğer test, kanserinizin hangi evrede olduğunu belirlemek için yapılıyorsa, sonuçlar vücudunuzda ne kadar kanser olduğu veya yayılma ihtimali olup olmadığı hakkında bilgi verir.

Eğer test, tedavinizin ilerleyişi hakkında bilgi sahibi olmak için yapılıyorsa sonuçlarınız aşağıdaki gibi değerlendirilebilir:

• B2M seviyesi artmışsa, tedaviniz işe yaramıyor veya kanser sıçrama yapıyor anlamına gelir.
• B2M seviyesi azalmışsa, tedaviniz işe yarıyor demektir.
• B2M seviyesinde değişiklik yoksa hastalığınız stabil seyrediyor demektir.
• B2M seviyesi önce azalmış sonra artma göstermişse, tedaviniz bittikten sonra kanser yeniden nüksetmiş demektir.

Beta-2 Mikroglobulin Testi Hakkında Diğer Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Bu test her zaman kanser hastaları için yapılmaz. B2M seviyesi aşağıdaki durumlar için de ölçülebilir:

• Böbrek hastalığı olan kişilerde böbrek hasarının ne düzeyde olduğunun tespit edilmesi için.
• Beyini ve/veya omuriliği enfekte eden HIV/AIDS gibi viral enfeksiyonların belirlenmesi için.
• Beyini ve omurgayı etkileyen multipl skleroz gibi kronik hastalıkların ilerleyişini görmek için.

Öğrenmek istediğiniz başka bir şey varsa doktorunuza danışmalısınız.

Kaynakça:https://medlineplus.gov/lab-tests/beta-2-microglobulin-b2m-tumor-marker-test/

Görsel Kaynak:https://tr.depositphotos.com/stock-photos/science.html?filter=all&qview=19441081

Editör: Tolga POLAT