Balıklarda Yüzme Kesesi Hastalıkları Nedir?

Tanım

Kemikli balıklar yüzme kesesi adı verilen özel bir organa sahiptir. Bu organın amacı oksijen ve gazları depolayarak balığın istediği derinlikte yüzebilmesi için doğal yüzdürmeyi sağlamasıdır; bu, dalgıçlardaki yüzme dengeleme cihazına benzer. Fizostom adı verilen bu balıklar, suyun yüzeyinden aldıkları oksijenle (pnömatik kanaldan hızlıca keseye geçer) yüzme kesesini doldururlar. Bu balıklarda, kandan gazları emen özel bir gaz bezi keseyi dolu tutar. Yüzme kesesi sert bir dış membran ile çevrilidir ve sölomik boşlukta omuriliğin hemen altında bulunur.

Duruşa ve yüzmeye yardımına ek olarak bazı balıklar yüzme kesesini ses üretmek ve keşif için kullanırlar. Bu organ, balığın genel sağlığı için oldukça önemlidir. Ancak hastalıklar ve fonksiyon bozukluğundan muaf değildir.

Yüzme Kesesi Problemlerine Ne Sebep Olur?

Yüzme kesesi hastalıklarının birçok sebebi vardır. En çok gözden kaçan nedenlerden birisi su kalitesidir. Düşük su kalitesi balıklarda ani ve kronik strese sebep olabilir. Stres düzenli homeostazda bozulmaya sebep olur bunun sonucunda negatif ya da pozitif yüzme hastalıkları ortaya çıkabilir. Eğer balığınız yüzme hastalığı gösteriyorsa suyun kalitesi kontrol edilmeli ve gerekliyse düzeltilmelidir.

Eğer balığınız bir doktor muayenesine ihtiyaç duyuyorsa muayeneden önce veterinerinizin su hayvanlarıyla çalışmakta bir sorunu olmadığını teyit edin. Ya da yakınlarınızda su hayvanlarıyla ilgilenen veteriner bulmak istiyorsanız aşağıdaki veritabanlarına başvurabilirsiniz:

American Association of Fish Veterinarians

World Aquatic Veterinary Medical Association

Veterineriniz için en iyi muayene yolu röntgen çekmektir. Röntgen, yüzme kesesinin yerini ve büyüklüğünü açık bir şekilde gösterebilir. Yüzme kesesinde sıvı varsa, ki bu normal bir durum değildir, bunu gösterebilir. Yüzme kesesi hastalığın işleme sürecinde yer değiştirebilir, bu da röntgen sayesinde kolayca belirlenebilir.

Japon Balıklarında Yüzme Kesesi Hastalıklar

Yüzme hastalıkları genellikle japon balıklarında oluşur. Japon balıkları fizostomik balıklardır; yemek borusuyla yüzme kesesi arasında açık bir boşluk bulunur. Bu durum yüzme hastalıklarını karmaşıklaştırır. Yuvarlak vücut şekillerine bağlı olarak ve başka çeşitli nedenler yüzünden (eğilmiş omurga) yüzme kesesi hastalıkları yaygın olmayan bir şey değil. Bazen yeme düzeni nedenlerinden biri olabilir, yeme sırasında bağırsak sistemine fazla hava girebilir. Batan ya da nötr olarak yüzdürme diyetine geçiş fazla havanın kanaldan yüzme kesesine geçmesini önleyerek hafif hastalıkları düzeltmede yardımcı olabilir.

Ancak, diyet değişikliğinde bile yüzme kesesi hastalıkları iyileştirilemeyebilir. Yüzer ya da ağırlık gibi herhangi bir yüzme dengeleme araçlarını kullanmaya başlamadan önce veterinerinizle başka seçenekleri de konuşmanız önerilir. Balığın vücuduna yabancı maddeler bağlamak cildine ve mukus üretimini yıkıcı zarar verebilir. Herhangi bir dış araç uzun süreli bir iyileşme sağlamayacaktır.

Koi Balığında Yüzme Kesesi Hastalıkları

Koi balıkları da yüzme kesesi hastalıklarına yatkındır. Büyüklükleri dolayısıyla röntgen çekilirken bazı özel durumlar göz önüne alınmalıdır. Omurga deformiteleri ya da nörolojik hasarlar yüzme kesesinde ikincil değişiklikler yapabilir. Azalan hareketliliği dengelemek için yüzme kesesinin büyüklüğü ve şekli yavaşca değişime uğrar. Bu değişiklikler, ki kalıcı olabilirler, koi balığına az hareketlilikle kendi çevresinde yaşama şansı sunacaktır.

Çiklitlerde Yüzme Kesesi Hastalıkları

Çiklitler yüzme kesesi hastalıklarına eğilimi olan başka bir türdür. Pozitif ya da negatif yüzme hastalığı gösterebilirler (örneğin normal derinlikten yüksekte ya da alçakta). Yukarıda belirtilen tanılama teknikleri uygulanarak yüzme kesesi hastalığının sebebi belirlenebilir.

Tedavi

Nedenine bağlı olarak, yüzme kesesi hastalıkları geçici ya da kalıcı olabilir. Eğer balığınızda kalıcı yüzme kesesi hastalığı varsa bazı yaşamsal değişikliklerle dolu ve mutlu bir yaşam sürebilir. Pozitif yüzme hastalığı olan balıklar suyun yüzeyinde çok fazla vakit geçirebilirler bu da ciltlerinin nemli kalmasını sağlamayı önemli kılar. Balığınızın batık kalmasını sağlamak için akvaryumun üstünü kapatmayın. Bu oksijen yayılmasını azaltır. Veterinerinize balığınızın cildini havadan korumak için ne kullanabileceğinizi sorun. Negatif yüzme hastalığı olan balıklar -akvaryumun ya da göletin dibinde yan yatmış şekilde, karnının ya da kafasının üzerinde çok fazla vakit geçirir- cam taşlar gibi temiz, aşındırıcı olmayan maddelerle kontrol edilebilir. Akvaryumun temiz tutulması oldukça önemlidir.

Sınırlı yüzme kabiliyeti olan balıkların yemek yemek için yardıma ihtiyacı olacaktır. Herhangi bir yüzme hastalığında balığınızı elle beslemeye/beslenmeye alıştırmanız gerekir. Sabırlı olun ve küçük karides parçaları gibi lezzetli yiyeceklerden başlayın. Bu olaya alıştıklarında normal diyetine geri dönün. Balıklar zekidir ve yeni rutine hemen alışacaklardır. Elle beslerken balığınızı elinizle tutmayın! Onlar için en iyi pozisyon nasılsa o şekilde yemeğini yedirin.

Önlem

Balıklarda yüzme hastalığını belirlemek zor olabilir ve kalıcı bir tedavisi olmayabilir. Eğer balığınızın yüzmede sıkıntı yaşadığını fark ediyorsanız ilk olarak suyun kalitesini kontrol edin. Yüzme kesesi hastalıklarında su kalitesi genelde gözden kaçar. Fizostomik balıklarda fazla havanın yüzme kesesine geçmesini önlemek için batan ya da nötr olarak yüzer diyeti deneyin.

Eğer yüzme problemi devam ederse röntgen ve yüzme kesesinin değerlendirilmesi için yerel su hayvanlarıyla ilgilenen veterinerinize başvurun. Problem tanılanınca veterinerinizle balığınızın geleceği için bir plan yapın. Balılar, yüzme kesesi hastalığıyla uzun ve mutlu yaşam sürebilir; yaşadığı ortamda sadece birkaç küçük değişiklik gerekecektir.

Kaynak: https://www.petmd.com/fish/conditions/respiratory/swim-bladder-disorders-fish

Görsel Kaynak: https://krasivosti.pro/uploads/posts/2021-04/1618352474_35-p-karpi-koi-ribi-krasivo-foto-40.jpg

Editör: Doğa DEMİRBAŞ