ALG12 – Konjenital Glikozilasyon Bozukluğu

Tanım

ALG12-konjenital glikozilasyon bozukluğu (ALG12-CDG, aynı zamanda, konjenital glikozilasyon tip Ig bozukluğu olarak da bilinir), çeşitli vücut sistemlerini etkileyebilecek belirti ve semptomları olan kalıtsal bir hastalıktır. ALG12-CDG’li bireylerde genellikle bebeklik döneminde hastalığın belirtileri ve semptomlarını gelişir. Beslenme, büyüme ve beklenen oranda kilo almada zorluk çekebilirler (gelişememe). Ek olarak, etkilenen bireyler genellikle zihinsel engellilik, gecikmeli gelişim, zayıf kas tonusuna (hipotoni) sahiptir ve bazı nöbetler geçirir.

Bu hastalığa sahip olan bazı bireyler, küçük baş boyutu (mikrosefali) ve sıra dışı yüz özellikleri gibi fiziksel anormalliklere sahiptir. Bu özellikler arasında gözlerin iç köşelerini kaplayan cilt kıvrımları (epikantal kıvrımlar), belirgin bir burun köprüsü ve anormal şekilli kulaklar olabilir. Bazı hasta erkeklerde küçük bir penis (mikropenis) ve inmemiş testis gibi anormal genital organlar bulunur. Bu insanlar genellikle anormal derecede düşük seviyede antikor (veya immünoglobülin), özellikle de immünoglobülin G (IgG), adı verilen protein üretir. Antikorlar vücudun enfeksiyona karşı korunmasına yardımcı olur, belirli yabancı partiküllere ve mikroplara yapışarak onları yıkım için işaretler. Antikorlardaki azalma, etkilenen bireylerin enfeksiyonlar ile savaşmasını zorlaştırabilir.

Bu sendroma sahip kişilerde görülen daha az yaygın anormallikler, zayıflamış kalp kası (kardiyomiyopati) ve iskelet anormalliklerine yol açabilen zayıf kemik gelişimidir.

Sıklık

ALG12-CDG nadir bir hastalıktır; prevalansı bilinmemektedir. Tıbbi literatürde sadece bir avuç etkilenmiş birey tanımlanmıştır.

Nedenler

ALG12 genindeki mutasyonlar bu bozukluğa neden olur. Bu gen, glikozilasyon adı verilen işlemde yer alan bir enzimi hazırlamak için talimatlar sağlar. Bu işlem sırasında, protein ve yağlara (lipitler) kompleks şeker molekülü zincirleri (oligosakkaritler) eklenir. Glikozilasyon, proteinleri ve lipitleri değiştirir, böylece fonksiyonlarını tam olarak yerine getirebilirler. ALG12 geninden üretilen enzim, şeker zincirinin oluşumundaki belirli bir aşamada mannoz adı verilen basit bir şekeri, büyüyen oligosakkaritlere aktarır. Doğru sayıda şeker molekülü birbirine bağlandığında, oligosakkarit bir proteine veya lipide bağlanır.

ALG12 gen mutasyonları, etkinliği azalmış anormal bir enzimin üretimine yol açar. Düzgün işleyen bir enzim olmadan, mannoz zincire etkili bir şekilde eklenemez ve sonuçta ortaya çıkan oligosakkaritler genellikle eksik kalır. Her ne kadar kısa oligosakkaritler proteinlere ve yağlara aktarılabilse de, işlem tam uzunluktaki bir oligosakkarit kadar verimli değildir. Sonuç olarak, glikozilasyon azalır. ALG12-CDG’deki çok çeşitli belirti ve semptomlar, beyin de dahil olmak üzere
birçok organ ve dokunun normal çalışması için ihtiyaç duyulan protein ve lipidlerin bozulmuş glikozilasyonundan kaynaklanmaktadır.

Kalıtım Modeli

Bu hastalık otozomal çekinik bir kalıtsal karakter ile ifade edilir; yani her hücredeki genin iki kopyası da mutasyona sahiptir. Otozomal resesif hastalığı olan bir bireyin ebeveynlerinin her biri mutasyona uğramış genin bir kopyasını taşır, ancak bunlar genellikle hastalığın belirtilerini ve semptomlarını göstermezler.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

• ALG12-CDC
• CDG Ig
• CDG1
• glikozilasyon tip 1’in konjenital bozukluğu
• Glikosilasyon tipi Ig’nin konjenital bozukluğu

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/condition/alg12-congenital-disorder-of-glycosylation

Görsel Kaynak: https://www.wisegeek.com/what-is-a-congenital-disorder.htm

Editör: Sibel ÖNCEL