in

ÇalışkanÇalışkan

Alerji Nedir?

Alerji; Giriş, Önemi, Nedir, Teşhis ve Tedavi Yöntemleri

İçindekiler

Giriş

Alerji, zararsız bir maddeye karşı istenmeyen bir vücut reaksiyonu ile karakterize olan bir sendromdur. Alerjiler çok yaygındır ve alerjik hastalıkların yaygınlığı son 50 yılda artmaya devam etmiştir. Bazı insanların neden alerjik reaksiyonlar geliştirdiği, bazılarının ise geliştirmediği tam olarak açık değildir. Bu yazıda, alerjik reaksiyonun nasıl ortaya çıktığını araştırıyoruz, ayrıca alerjinin nedenlerini ve tedavilerini tartışacağız.

Alerji’nin Çocuklarda ve Gençlerdeki Önemi

Alerji dünya çapında bir sorundur ve çocuklar arasında

ve gıda alerjileri gibi alerjik sendromların yaygınlığı yüksektir. Neyin tetiklendiğini ve alerjik reaksiyonun nasıl önleneceğini / tedavi edileceğini anlamak önemlidir. 

Alerji Nedir?

Hepimizin vücudumuzda bağışıklık sistemi denilen bir tanıma ve savunma sistemi var. Bağışıklık sistemi hücreleri, antikorlar adı verilen maddeler ve diğer birçok bileşenden oluşur. Aşı yaptırdığımızda veya hastalığa neden olabilecek bir mikroorganizma tarafından enfekte olduğumuzda, bağışıklık sistemimiz bizi bu spesifik mikroorganizmaya karşı koruyacak hücreler ve antikorlar geliştirmeyi amaçlamaktadır. Antikorlar, B hücreleri olarak adlandırılan hücreler tarafından üretilen moleküllerdir ve antikorlar, istilacı mikroorganizmaya bağlanma, bir enfeksiyonu önleme veya bunlarla mücadele etme yeteneğine sahiptir. Bununla birlikte, bir alerjide, bağışıklık sistemi farklı bir şekilde tepki verir.

Herhangi bir nedenle bağışıklık sistemi, polen veya belirli bir yiyecek gibi zararsız bir maddeye karşı tepki oluşturduğunda alerji oluşur. Alerjiler çok yaygındır ve üç kişiden birinin bir tür alerjiye sahip olduğu tahmin edilmektedir. Alerji vücudun herhangi bir yerinde reaksiyon oluşturabilir. Örneğin, bir gıda alerjisi bağırsaklarda karın ağrısı ve ishal gibi semptomlarla sorunlara neden olabilir. Alerji, akciğerlerde alerjik astım şeklinde ortaya çıkabilir. Bu durum da nefes almada zorluk ve mukusun aşırı üretimine neden olabilir.

Alerjik Bir Yanıt Nasıl Oluşur?

Alerjik bir kişinin vücudu bir alerjenle (alerjik reaksiyona neden olan madde) karşılaştığında, bağışıklık sistemi bu zararsız maddeye karşı hücreler ve antikorlar üretir. Alerjik bir yanıtta üretilen bazı hücrelere tip 2 T yardımcı hücreler (Th2) denir. Bu Th2 hücreleri, B hücreleri olarak adlandırılan bir diğer bağışıklık sistemi hücrelerinin immünoglobulin E (IgE) adı verilen belirli bir antikor türünü üretmesine yardımcı olur. IgE daha sonra diğer bağışıklık hücrelerine bağlanır ve bu hücreleri alerjene karşı çok hassas hale getirir. Kişi aynı alerjenle tekrar temas ettiğinde, IgE ile kaplanmış bağışıklık hücreleri, iltihaplanma ve şişmeye neden olan kimyasallar salgılar. Bu kimyasallar, vücudun alerjeni çıkarmaya çalışırken sıklıkla ortaya çıkan kaşıntı ve hapşırma semptomlarının nedenidir. Th2 hücreleri ayrıca alerjenin vücuda girdiği bölgeye gidebilir ve o bölgede iltihabı teşvik edebilir. Örneğin, alerjik bir kişinin gözleri, polen gibi havadaki bir alerjene yanıt olarak şişebilir, kızarabilir ve kaşıntılı hale gelebilir.

Neden Bazı İnsanlar Alerji’ye Sahiptir?

Alerjik reaksiyonların nasıl meydana geldiği hakkında çok şey bilmemize rağmen, bazı bireylerin alerji geliştirmelerinin kesin nedeni ise hala bir sırdır. Genetik bir yatkınlık olduğu da bilinmektedir, yani anneniz veya babanız alerjisi varsa, sizin de alerjiniz olabilir. Ayrıca ortamdaki faktörler de alerji geliştirme olasılığında rol oynar, örneğin:

  • Yaşadığınız yer (kırsal veya kentsel ise),
  • Yaşam tarzı faktörleri (örneğin egzersiz yaparken),
  • Diyet alışkanlıkları (yediğiniz yiyecekler),
  • İlaçlar (örneğin antibiyotikler).

Alerjiler Nasıl Teşhis Edilir?

Bir kişinin bir şeye alerjisi olduğundan emin olmak için, bir tıp doktoru bazı basit testler yapabilir. En popüler olanlara cilt prick testi ve IgE testi denen testlerdir.

Cilt prick testinde, doktor veya hemşire cildinizin hemen altına küçük miktarlarda farklı alerjen koyar. Alerjiniz varsa, alerjenin yerleştirildiği yerde kırmızı bir yumru geliştirirsiniz. Doktor, kırmızı yumru büyüklüğüne göre ne kadar alerjik olduğunuzu söyleyebilir. IgE testinde ise ilgili doktor, kan dolaşımınızda yüksek miktarda IgE veya bazı yaygın alerjenlere özgü IgE’ler olup olmadığını görmek için bazı kan testleri yaptırır.

Alerji Tedavileri

Pozitif bir alerji testiniz varsa ve hangi alerjenlere alerjiniz olduğunu biliyorsanız, en iyi tedavi bu alerjenlerle temastan kaçınmaktır. Bununla birlikte, yer fıstığı veya süt gibi bazı alerjenlerle temastan kaçınmak, toz veya polen gibi havadaki alerjenlerden kaçınmaktan daha kolaydır. İlkbahar boyunca herhangi bir polene maruz kalmayı hayal edebiliyor musunuz? Bazı alerjenlerden, özellikle de hava kaynaklı olanlardan tamamen kaçınmak çok zor olduğundan, iltihabı azaltmak ve alerjik reaksiyonun meydana gelmesini durdurmak için ilaçlar geliştirilmiştir.

Alerjik bir kişi çok miktarda alerjene maruz kalırsa veya kişinin çok şiddetli bir alerjisi varsa, o kişi yaşamı tehdit edebilecek derecede ciddi ve vücut çapında oluşan bir reaksiyon geliştirebilir. Bu reaksiyona anafilaktik şok denir. Anaflaktik şok, alerjene maruz kaldıktan sonra çok hızlı bir şekilde ortaya çıkabilir. Kişinin kan basıncı düşer, aşırı nefes almakta zorluk çekebilir ve ölümle bile sonuçlanabilir. Bu nedenle, anafilaktik şok geçiren birini görürseniz, hızlı bir şekilde yardım çağırın, çünkü bu ciddi bir tıbbi acil durumdur.

Alerji Tamamen Tedavi Edilebilir Mi?

Alerjileri tedavi etmek için geliştirilen ilaçlar, alerji semptomlarını hafifletmek için güvenli ve yararlı olmalarına karşın alerjileri tedavi etmezler.100 yıldan uzun bir süredir, bilim adamları alerjik bozukluklar için bir tedavi geliştirmeye çalışıyorlar. Bunun en önemli nedeni ise alerjik popülasyonun bir kısmının düzenli alerji ilaçlarına iyi yanıt vermemesidir..

Şu anda, tedavi potansiyeli olan tek tedavi immünoterapi yöntemidir. İmmünoterapi, bir kişinin bağışıklık sistemini düzenleyen ve kişinin alerjene farklı tepki vermesini sağlayan bir tedavidir. İmmünoterapi, belirli kanser türlerinin tedavisi de dahil olmak üzere alerjiye ek olarak diğer hastalıklar için de kullanılır.

Alerjiler için immünoterapi, alerjik kişiye zamanla artan dozlarda alerjen verilmesini içerir. İki farklı alerji immünoterapisi vardır. Bunlardan ilki deri altı denen yöntemle, alerjenin hastanın cildinin altına konulması (alerji çekimi de denir) ve ikincisi dil altı denen yöntemle, alerjenin hastanın dilinin altına konulması şeklindedir. (alerji tabletleri de denir). Her iki immünoterapi yöntemi de güçlü ve zayıf noktalara sahip olmakla birlikte, bir dereceye kadar alerjik reaksiyonları azaltmada etkilidirler.

Genel olarak, alerji immünoterapisinde T düzenleyici hücreleri (Treg) Th2 hücreleriyle karşılaşır ve aktivasyonlarını önler. immünoglobulin G (IgG) antikorları da alerjen immün hücrelerdeki IgE antikorlarıyla buluşmadan önce alerjene rastlar ve bu alerjik reaksiyonu önlemeye yardımcı olabilir.

Kaynaklar:

  1. https://www.medicalpark.com.tr/alerji-nedir-alerji-cesitleri-ve-alerji-belirtileri-nelerdir/hg-1728
  2. https://www.alk.net/tr/page/alerji-nedir
  3. https://www.florence.com.tr/dermatolojik-alerji-hastaliklari
  4. https://umithastanesi.com.tr/bulletin/1954-alerji-nedir-alerji-cesitleri-ve-belirtileri-nelerdir
  5. https://www.acibademhayat.com/alerji-nedir-belirtileri-nelerdir

Görsel Kaynaklar:

  1.  https://www.vix.com/pt/beleza/537754/alergia-a-cosmeticos-como-ela-pode-aparecer-e-melhor-forma-de-evitar
  2. https://www.medicalpark.com.tr/alerji-nedir-alerji-cesitleri-ve-alerji-belirtileri-nelerdir/hg-1728

Editör: Züleyha DEMİRCİ

Ne düşünüyorsunuz?

5 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir