Zeynep Evlivan
İçindekiler
Akciğer Kanseri (Bronkojenik Karsinom) Nedir?
Akciğer kanseri; akciğer dokularında, genellikle hava geçişlerini sağlayan hücrelerde oluşan kanserdir. Erkeklerde en çok, kadınlarda ise meme kanseriyle birlikte önemli oranda ölüme yol açan kanser türüdür.
Akciğer Kanserinin Ana Türleri
Küçük Hücreli Akciğer Kanseri
Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri
Bu kanser türünün de büyük hücreli karsinom, skuamoz hücreli karsinom(SCC) ve adenokarsinom olmak üzere üç türü vardır.
Bu türlerin büyüme ve tedavi şekilleri farklılık gösterir. Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri daha yaygın olanıdır.
Akciğer Kanserinde Kimler Risk Altındadır?
Akciğer kanseri herkesi etkileyebilir ancak buna yakalanma riskinizi artıran bazı spesifik faktörler vardır:
- Sigara İçmek: Bu, akciğer kanseri için en önemli risk faktörüdür. Ayrıca tütün içmek erkeklerde 10 akciğer kanseri vakasından yaklaşık 9’una ve kadınlarda 10 akciğer kanseri vakasından yaklaşık 8’ine neden olmaktadır. Hayatta ne kadar erken sigara içmeye başlarsanız, ne kadar uzun süre sigara içerseniz ve her gün ne kadar çok sigara içerseniz akciğer kanseri riskiniz de o kadar artar. Sigarayı bıraktıysanız riskiniz sigaraya devam ettiğinizden daha düşük olacaktır ama yine de hiç sigara içmemiş insanlardan daha yüksek riske sahip olursunuz.
- Alkol Kullanımı
- Beta Karoten Takviyeleri Kullanımı
- Pasif İçicilik: Dumanlı havayı teneffüs ettiğinizde daha az miktarlarda da olsa sigara içenlerle aynı kansere neden olan maddelere maruz kalırsınız.
- Genetik Yatkınlık
- İş yerinde asbest, arsenik, krom, berilyum, nikel, is veya katrana maruz kalma
- Radyasyona maruz kalma
- HIV enfeksiyonu
- Hava kirliliği
Akciğer Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Bazen akciğer kanseri herhangi bir belirti göstermez. Başka bir durum için yapılan göğüs röntgeni sırasında teşhis edilebilir. Belirtileriniz varsa şunları içerebilir:
- Göğüs ağrısı veya rahatsızlığı
- Gitmeyen veya zamanla kötüleşen bir öksürük
- Nefes almada güçlük
- Hırıltı
- Balgamda kan
- Ses kısıklığı
- İştah kaybı
- Nedeni bilinmeyen kilo kaybı
- Yorgunluk
- Yutma sorunu
- Yüzde ve/veya boyundaki damarlarda şişme
Akciğer Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Akciğer kanserini teşhis edebilmek adına sağlık uzmanınız şunları yapar:
- Tıbbi geçmişiniz ve ailenizin genetik yatkınlığı hakkında sorular sorar.
- Fiziksel bir muayene yapar: Muhtemelen göğüs röntgeni veya göğüs BT taraması gibi görüntüleme testleri ister.
- Kan ve balgam testleri dahil laboratuvar testleri yapabilir.
- Akciğer biyopsisi yapabilir.
Bütün bunlar sonucunda akciğer kanseri tanısı konursa doktorunuz tümörlü hücrelerin akciğerlere, lenf düğümlerine ve vücudun geri kalanına ne kadar yayıldığını bulmak için başka testler yapacaktır. Buna evreleme denir. Sahip olduğunuz akciğer kanserinin türünü ve evresini bilmek, doktorunuzun ne tür bir tedaviye ihtiyacınız olduğuna karar vermesine yardımcı olur.
Akciğer Kanserinin Tedavileri Nelerdir?
Akciğer kanseri olan çoğu hastada mevcut tedaviler kanseri iyileştirmemektedir. Tedaviniz; sahip olduğunuz akciğer kanserine, kanserin ne kadar yayıldığına, genel sağlığınıza ve diğer faktörlere bağlı olacaktır. Birden fazla tedavi türü alabilirsiniz.
Küçük hücreli akciğer kanseri tedavileri şunları içerir:
- Ameliyat
- Kemoterapi
- Radyasyon tedavisi
- İmmünoterapi
- Kanser hücrelerini öldürmek için lazer ışını kullanan lazer tedavisi
Endoskopik stent yerleştirme. Endoskop; vücut içindeki dokulara bakmak için kullanılan ince, tüp benzeri bir alettir. Stent adı verilen bir cihaz yerleştirmek için kullanılabilir. Stent, anormal doku tarafından tıkanmış bir hava yolunu açmaya yardımcı olur.
Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri tedavileri şunları içerir:
- Ameliyat
- Radyasyon tedavisi
- Kemoterapi
- Normal hücrelere daha az zarar vererek belirli kanser hücrelerine saldıran ilaçları veya diğer maddeleri kullanan hedefe yönelik tedavi. İlaçlar, oral (ağız yolu ile) veya intravenöz (damar içine) olarak değişebilir.
- İmmünoterapi
- Lazer tedavisi
- Kanser hücrelerini öldürmek için bir ilaç ve belirli bir lazer ışığı kullanan fotodinamik terapi (PDT)
- Anormal dokuyu dondurmak ve yok etmek için bir alet kullanan kriyocerrahi
- Anormal dokuyu yok etmek için elektrik akımıyla ısıtılan bir sonda veya iğne kullanan bir tedavi olan elektrokoter
Akciğer Kanseri Önlenebilir mi?
- Risk faktörlerinden kaçınmak, akciğer kanserini önlemeye yardımcı olabilir:
- Sigarayı bırakmak çünkü ne kadar sağlıklı nefes alırsak o kadar iyi bir ruh haline kavuşuyoruz.
- İş yerinde tehlikeli maddelere karşı önlem alın.
- Radon gazına maruz kalmayın. Radon testleri, evinizin yüksek radon seviyelerine sahip olup olmadığını gösterebilir. Bunun için bir test kiti satın alabilir veya testi yapmak için bir profesyonele başvurabilirsiniz.
- Meyve ve sebze ağırlıklı sağlıklı bir diyet programı sürdürmek de kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Kaynaklar:
Görsel Kaynak: https://www.memorial.com.tr/upload/2017/1/3e528c63-a9a2-48bd-9e99-61c4d11e92d8.jpg
Editör: Meryem Melisa KAR