in

Sevgi DoluSevgi Dolu

14 Kasım Dünya Diyabet Günü

14 Kasım Dünya Diyabet Günü, Diyabet Hastaları İçin Duyarlılık ve Ülkemizde Diyabet

İçindekiler

Tanım

Diyabet, halk arasında bilinen adıyla şeker hastalığı, pankreasın yeteri kadar insülin üretememesi ya da ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan, çağımızın en büyük sorunlarından biridir.

Dünya Genelinde Diyabet

Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), dünya genelinde 382 milyon yetişkinin diyabet hastası olduğunu tahmin etmektedir (2013 verileri). Diyabetin görülme sıklığı, epidemik oranlara ulaşmıştır ve 2035 yılına kadar bu sayının 592 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. Yaşlanan nüfusla beraber, kentleşme ve değişen yaşam tarzları diğer kronik hastalıklarla birlikte diyabet epidemisini de hızla artırmaktadır.

Türkiye ve Yarımlar Kuralı

Türkiye’de 7 milyonu aşkın diyabet hastası olduğu tahmin edilmektedir. Tüm diyabet hastalarının yalnızca yaklaşık %55’ine (3,9 milyon kişi) teşhis konmuştur. Diyabet teşhisi konan tüm bireylerin %91’i (3,5 milyon kişi) tedavi görmektedir. Teşhis edilen diyabet hastalarının %50’si (1,9 milyon kişi) tedavi hedeflerine ulaşmakta ve toplam diyabet hastalarının sadece %11’i (0,8 milyon kişi) hedeflenen tedavi sonuçlarına ulaşarak sorunsuz bir hayat sürmektedir.

14 Kasım Dünya Diyabet Günü
Türkiye’de diyabetin görülme sıklığı (prevalansı) ile ilgili çalışmadan elde edilen veriler eşliğinde yarımlar kuralı tablosu

Ülkemizde diyabet hızla yayılıyor ve diyabeti kontrolde hedeflenen başarıya ulaşmış değiliz. Günümüz pandemi sürecinde her ne kadar yüz yüze etkinlikler kısıtlanmış olsa da, farkındalık oluşturma sanal platformlarda devam edecek. Geçtiğimiz yıllarda da Dünya Diyabet Günü’nde diyabet riski altında olan insanların diyabet konusunda bilgilendirilmesi, diyabetli hastaların bakım ve tedavi kalitesinin artırılması, organ hasarlarından korunması, diyabetli hasta haklarının geliştirilmeleri konularında çalışmalar yapıldı.

2019 yılında tüm Türkiye’de 25 bin hastanın diyabet riski açısından değerlendirilmesi yapıldı, kan şekeri ücretsiz ölçüldü. Ankara Sosyal Güvenlik Kurumu salonlarında diyabet parlamentosu yapıldı. Maviköy’de diyabetli gençler ve çocukların katılımıyla diyabet etkinliği ve İstanbul’da hekimlerin katılımıyla Diyabet ve Endokrinoloji Toplantısı düzenlendi. Bunun gibi birçok etkinliğe dünyanın en büyük diyabet gençlik kampı Maviköy ev sahipliği yaptı. Türkiye’nin sembolik tarihi unsurları diyabetin rengi mavi olarak ışıklandırıldı.

Diyabet Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?

  • Gizli (Preklinik) Diyabet Tanısı: Açlık kan şekeriniz 100-126 mg/dL, tokluk kan şekeriniz 140 ila 199 mg/dL arasında ise
  • Açık (Klinik) Diyabet Tanısı: Açlık kan şekeriniz 126 mg/dL üzerinde, tokluk kan şekeriniz 200 mg/dL üzerinde ise

Diyabet Risk Faktörlerini Azaltmak

Kronik bir hastalık olan ve her yaş grubu için tehdit oluşturan diyabet riskini en aza indirmek için uykunun ve sağlıklı beslenmenin önemi tartışılmaz. Günde 30 dakika tempolu aktivite yapmak, kalp ve damar hastalıkları, inme, diyabet ve istenmeyen kilo riskini en aza indiriyor. Aynı zamanda uykuyu ve ruh halini iyileştiriyor, stresi azaltıyor. Uzun süre oturmak ise 2. tip diyabet riskini arttırabiliyor. Daha aktif olmak, glikoz seviyelerinin ve diğer risk faktörlerinin kontrol edilmesine yardımcı olabiliyor. Daha az oturmak kan basıncının düşmesini, enerjinin yükselmesini ve kalp ve damar hastalıkları riskinin azalmasını sağlıyor.

Türkiye’de Diyabet Oranları

  • Ülkemizde diyabet dünya ortalamasının iki katı, Avrupa ortalamasının ise üç katıdır ve ülkemizde yaklaşık 12 milyon diyabetli birey bulunmaktadır.
  • Ülkemizde Sağlık Bakanlığı ve SGK’nin resmi verilerine göre tedavi altında ilaç kullanan diyabetli sayısı 8 milyonu aştı.
  • Ülkemizde bir buçuk milyona yakın diyabetli bireye insülin enjeksiyonu yapılıyor.
  • Diyabet ve organ hasarları, Türkiye’nin sağlık bütçesinin dörtte birini oluşturuyor.
  • Ülkemizde diyabet her 10 yılda bir iki kat artıyor.
  • Ülkemiz, diyabetin yıllık artış oranı olarak, Avrupa’da en yüksek artış oranına sahip ülke.

Diyabete Bağlı Diğer Hastalık ve Hasarlar

  • Koroner kalp hastalığı ve kalp krizi
  • Yüksek tansiyon
  • Beyin damarı hasarları ve felçler
  • Son dönem böbrek hastalığı nedeniyle diyalize giren hastaların %50’si diyabetli
  • 65 yaş altı körlük
  • Bacak ampütasyonları

Yüksek Risk Grubu

Ülkemizde 5 milyon aile ve 20 milyon kişi risk altındadır. Bu bireylerden;

  • Ailesinde birinci, ikinci veya üçüncü derecede diyabet olan kişiler
  • Obez ya da 50 yaş altı kilosu normallerin üzerinde olan kişiler
  • 50 yaş altı koroner kalp hastalığı olanlar
  • 50 yaş altı yüksek tansiyonu olanlar
  • 50 yaş altı kan yağları yüksek olanlar
  • Doğum kilosu 4 kilonun üzerinde olanlar
  • Hamilelikte 20 kilonun üzerinde kilo alan kadınlar
  • İnsülin direnci olan kişiler

Kaynaklar:

  1. http://www.turkjem.org/current-issue/turkiyede-ve-dunyada-diyabet-3417
  2. http://www.diabetcemiyeti.org/c/turkiye-de-ve-bolge-ulkelerinde-diyabet-sorunu#:~:text=Uluslararas%C4%B1%20Diyabet%20Federasyonu%20(IDF)%2C,rakam%C4%B1n%20592%20milyona%20ula%C5%9Fmas%C4%B1%20beklenmektedir1.
  3. https://www.turkdiab.org/haberler.asp?lang=TR&id=156
  4. https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/14-kasim-dunya-diyabet-gunu-appledan-saglikli-yasam-icin-ipuclari-41662198

Görsel Kaynak:

Editör: Sibel Öncel

Ne düşünüyorsunuz?

13 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

3 Yorum