Elif Gülgarip
İçindekiler
Tanım
Dejeneratif eklem hastalığı olarak da bilinen kireçlenme, eklemi kaplayan kıkırdakların bozulmasına sebep olan kronik bir durumdur. Artrit ise iltihaplı eklemler için medikal bir terimdir. İnsanlar gibi, tavşanlarda da kireçlenme görülür.
Semptomlar ve Tipler
Dejeneratif eklem bozukluğunun semptomları hastalığın sebebine göre değişse de, bu hastalıktan etkilenen tavşanlar topallık, gergin yürüyüş biçimi, kısıtlı hareket kabiliyeti ya da zıplama yeteneğini kaybetme gibi semptomlar gösterebilirler. Bu semptomlar egzersizle birlikte ya da uzun süre hareketsizlikten sonra daha da kötüleşebilir.
Kırık ya da çıkık geçmişi olan hayvanlar artrit olmaya yatkındırlar. Ek olarak, veteriner tarafından yapılan fiziksel muayene sonrası; eklem şişkinliği ve ağrısı, eklem dayanıksızlığı ya da tavşanın kendine düzgün bakamaması (hangi eklemde sorun olduğuna bağlı) gibi semptomlar ortaya çıkabilir.
Nedenler
DEH, travma ya da eklem dayanıksızlığı gibi problemlere bağlı olarak ikincil bir semptom olarak ortaya çıkabilir. Ya da yaşlanmayla, eklemlerin uzun süreli kullanılması nedeniyle birincil semptom olabilir.
Obez hayvanlarda eklemlerde daha fazla baskı olduğu için, obezite risk faktörlerinden biridir. Ancak, birincil artrite sebep olan yatkın bir sebep yoktur.
Tanı
DEH tanısı düşük aktivite ya da gerginlik gibi geçmiş semptomların değerlendirilmesiyle ve hareketliliğin azalması, gergin yürüyüş, eklemlerin deforme olması ve eklemlerde şişkinlik ve ağrı gibi semptomları ortaya çıkaracak fiziksel bir muayene ile koyulabilir. Röntgen ve eklemleri kaplayan sıvının analizi diğer tanı teknikleridir.
Tedavi
Dejeneratif eklem hastalığı olan tavşanlar, evde egzersiz limitleme ile ya da reçeteli ilaç kullanımıyla tedavi edilebilir. Hareketi ve uzuv fonksiyonunu arttırmak için veteriner tarafından fizik tedavi önerilebilir. Obez hastalar içinse eklemlerdeki baskıyı azaltmak için bir diyet planı uygulanabilir.
İltihabı ve ağrıyı azaltmak için steroid olmayan ve iltihap önleyici ilaçlar yazılabilir. Bazı durumlarda ameliyat gerekebilir, mesela dayanıksız eklemleri düzeltmek için yapılan rekonstraktüf prosedürler gibi.
Yaşam ve Yönetim
Ne yazık ki, DEH zamanla kötüleşen bir hastalık. Ancak yine de hastaların rahat bir yaşam sürebilmesini sağlamak için yapılabilecek bir kaç şey var.
Yumuşak ve temiz bir yatak önemlidir ve tavşan rahatlayana kadar aktivite limitlenmelidir. Ağrısı olan tavşanlar iştahlarını kaybedebilir. Bu tavşanlar ıspanak, karahindiba yeşillikleri, havuç ve kişniş gibi nemli, taze yeşilliklerle beslenmelidir. Eğer tavşan yine de yemeyi reddederse besin enjeksiyonu gerekebilir.
Önlem
Hastalığa sebep olan obezite gibi yatkınlıkları tespit etmek ve düzeltmek hastalığın önlenmesinde yardımcı olabilir. DEH önlenebilir bir hastalık olmasa da, özellikle de yaşlı tavşanlar için, medikal ya da ameliyat tedavisi genelde kaliteli bir yaşam imkanı sunabilir.
Kaynak: https://www.petmd.com/rabbit/conditions/musculoskeletal/c_rb_arthritis_osteoarthritis
Görsel Kaynak: https://img.cdn.haber365.com.tr/uploads/images/gallery/Kl8OJKF57iIzaORptKoUE63C4HzRaojg-body.jpg
Editör: Meryem GÖKOĞLU